සංවර
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
Noun
[edit]සංවර m
- Sinhala script form of saṃvara (“restraint”)
- 2006, The First Book in the Suttanta-Pitaka: Dīgha-Nikāya (I)[1], page 184:
- 54. කටඤ‍්ච අම‍්බට‍්ඨ භික‍්ඛු ඉන්‍ද්‍රියෙසු ගුත‍්තද‍්වාරො හොති? ඉධ
අම‍්බට‍්ඨ භික‍්ඛු චක‍්ඛුනා රූපං දිස‍්වා න නිමිත‍්තග‍්ගාහි හොති නානුබ්‍යඤ‍්ජ-
නග‍්ගාහි. යත්‍වාධිරණමෙතං චක‍්ඛුන්‍ද්‍රියං අසංවුතං විහරන‍්තං අභිජ‍්ඣා-
දොමනස‍්සා පාපකා අකුසලා ධම‍්මා අන්‍වාස‍්සවෙය්‍යුං තස‍්ස සංවරාය පටිපජ‍්ජති
රක‍්ඛති චක‍්ඛුන්‍ද්‍රියං, චක‍්ඛුන්‍ද්‍රියෙ සංවරං ආපඛ‍ජ‍්ජති- 54. Kathañca Ambaṭṭha bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti? Idha Ambaṭṭha bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī. Yatvādhikaraṇametaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ tassa saṃvarāya paṭipajjati rakkhati cakkhundriyaṃ, cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati.
- 54. And how, Ambattha, is the Bhikshu guarded as to the doors of his senses? When, Ambattha, he sees an object with his eye he is not entranced in the general appearance or the details of it. He sets himself to restrain that which might give occasion for evil states, covetousness and dejection, to flow in over him so long as he dwells unrestrained as to his sense of sight. He keeps watch upon his faculty of sight, and in the faculty he undergoes restraint.
Declension
[edit]Declension table of "සංවර" (masculine)
| Case \ Number | Singular | Plural |
|---|---|---|
| Nominative (first) | සංවරො (saṃvaro) | සංවරා (saṃvarā) |
| Accusative (second) | සංවරං (saṃvaraṃ) | සංවරෙ (saṃvare) |
| Instrumental (third) | සංවරෙන (saṃvarena) | සංවරෙහි (saṃvarehi) or සංවරෙභි (saṃvarebhi) |
| Dative (fourth) | සංවරස‍්ස (saṃvarassa) or සංවරාය (saṃvarāya) or සංවරත්‍ථං (saṃvaratthaṃ) | සංවරානං (saṃvarānaṃ) |
| Ablative (fifth) | සංවරස‍්මා (saṃvarasmā) or සංවරම‍්හා (saṃvaramhā) or සංවරා (saṃvarā) | සංවරෙහි (saṃvarehi) or සංවරෙභි (saṃvarebhi) |
| Genitive (sixth) | සංවරස‍්ස (saṃvarassa) | සංවරානං (saṃvarānaṃ) |
| Locative (seventh) | සංවරස‍්මිං (saṃvarasmiṃ) or සංවරම‍්හි (saṃvaramhi) or සංවරෙ (saṃvare) | සංවරෙසු (saṃvaresu) |
| Vocative (calling) | සංවර (saṃvara) | සංවරා (saṃvarā) |