උපනය‍්හති
Pali
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
- upanayhati (Latin script)
- 𑀉𑀧𑀦𑀬𑁆𑀳𑀢𑀺 (Brahmi script)
- उपनय्हति (Devanagari script)
- উপনয্হতি (Bengali script)
- ဥပနယှတိ or ဢုပၼယှတိ (Burmese script)
- อุปนยฺหติ or อุปะนัยหะติ (Thai script)
- ᩏᨷᨶᨿ᩠ᩉᨲᩥ (Tai Tham script)
- ອຸປນຍ຺ຫຕິ or ອຸປະນັຍຫະຕິ or ອຸປະນັຢຫະຕິ (Lao script)
- ឧបនយ្ហតិ (Khmer script)
- 𑄃𑄪𑄛𑄚𑄠𑄴𑄦𑄖𑄨 (Chakma script)
Verb
[edit]උපනය‍්හති (root nah, third conjugation)
- Sinhala script form of upanayhati (“to bind up”)
- c. 50 BC, The Buddha, Dhammapada(pāḷi), Yamakavagga, page 26; republished in The Eighteenth Book in the Suttanta-Pitaka: Khuddaka-Nikāya[1], Colombo, 2009:
- 3. අක‍්කොච‍්ඡි මං අවධි මං අජිනි මං අහාසි මෙ
යෙ තං උපනය‍්හන‍්ති වෙරං තෙසං න සම‍්මති- 3. akkocchi maṃ avadhi maṃ ajini maṃ ahāsi me
ye taṃ upanayhanti veraṃ tesaṃ na sammati - He abused me, he struck me, he defeated me, he robbed me.
Hatred does not subside for those who nurse grudges thus.
- 3. akkocchi maṃ avadhi maṃ ajini maṃ ahāsi me
Conjugation
[edit]Conjugation of "උපනය‍්හති"
| Active | Middle | |||
|---|---|---|---|---|
| Singular | Plural | Singular | Plural | |
| Present | ||||
| 1st | උපනය‍්හාමි (upanayhāmi) | උපනය‍්හාම (upanayhāma) | උපනය‍්හෙ (upanayhe) | උපනය‍්හාම‍්හෙ (upanayhāmhe) |
| 2nd | උපනය‍්හසි (upanayhasi) | උපනය‍්හථ (upanayhatha) | උපනය‍්හසෙ (upanayhase) | උපනය‍්හව‍්හෙ (upanayhavhe) |
| 3rd | උපනය‍්හති (upanayhati) | උපනය‍්හන‍්ති (upanayhanti) | උපනය‍්හතෙ (upanayhate) | උපනය‍්හන‍්තෙ (upanayhante) or උපනය‍්හරෙ (upanayhare) |
| Imperative | ||||
| 1st | උපනය‍්හාමි (upanayhāmi) | උපනය‍්හාම (upanayhāma) | උපනය‍්හෙ (upanayhe) | උපනය‍්හාමසෙ (upanayhāmase) |
| 2nd | උපනය‍්හ (upanayha) or උපනය‍්හාහි (upanayhāhi) | උපනය‍්හථ (upanayhatha) | උපනය‍්හස‍්සු (upanayhassu) | උපනය‍්හව‍්හො (upanayhavho) |
| 3rd | උපනය‍්හතු (upanayhatu) | උපනය‍්හන‍්තු (upanayhantu) | උපනය‍්හතං (upanayhataṃ) | උපනය‍්හන‍්තං (upanayhantaṃ) |
| Optative | ||||
| 1st | උපනය‍්හෙය්‍යාමි (upanayheyyāmi) or උපනය‍්හෙය්‍යං (upanayheyyaṃ) or උපනය‍්හෙ (upanayhe) | උපනය‍්හෙය්‍යාම (upanayheyyāma) | උපනය‍්හෙය්‍යං (upanayheyyaṃ) | උපනය‍්හෙය්‍යාම‍්හෙ (upanayheyyāmhe) |
| 2nd | උපනය‍්හෙය්‍යාසි (upanayheyyāsi) or උපනය‍්හෙ (upanayhe) | උපනය‍්හෙය්‍යාථ (upanayheyyātha) | උපනය‍්හෙථො (upanayhetho) | උපනය‍්හෙය්‍යව‍්හො (upanayheyyavho) |
| 3rd | උපනය‍්හෙය්‍ය (upanayheyya) or උපනය‍්හෙ (upanayhe) | උපනය‍්හෙය්‍යුං (upanayheyyuṃ) | උපනය‍්හෙථ (upanayhetha) | උපනය‍්හෙරං (upanayheraṃ) |
- Present active participle: උපනය‍්හන‍්ත් (upanayhant), which see for forms and usage
- Present middle participle: උපනය‍්හමාන (upanayhamāna), which see for forms and usage
Adjective
[edit]උපනය‍්හති
- Sinhala script form of upanayhati, masculine/neuter locative singular of උපනය‍්හන‍්ත් (upanayhant), present active participle of the verb above