ਆਖਣਾ

Punjabi

Etymology

Inherited from Prakrit 𑀅𑀓𑁆𑀔𑀇 (akkhaï), 𑀅𑀓𑁆𑀔𑀸𑀇 (akkhāi), from Sanskrit आख्याति (ākhyāti). Cognate to Gujarati આખવું (ākhavũ).

Verb

ਆਖਣਾ • (ākhaṇā) (Shahmukhi spelling آکھݨا)

1. to say, speak

   Synonyms: ਬੋਲਣਾ (bolṇā), ਕਹਿਣਾ (kahiṇā)

   ਸੁਰਜੀਤ ਨੇ ਤੈਨੂੰ ਕੀ ਆਖਿਆ?

   surjīt ne tainū̃ kī ākhiā?

   What did Surjit say to you?

Conjugation

Impersonal forms of ਆਖਣਾ

Undeclined
Stem		ਆਖ ākha
Infinitive		ਆਖਣਾ ākhaṇā
Oblique Infinitive		ਆਖਣ ākhaṇ
Conjunctive		ਆਖਕੇ ākhake
Progressive		ਆਖਦੇ-ਆਖਦੇ ākhade-ākhade
Participles
		dir m s	m p obl m s	f s	f p
Infinitive		—	—	—	—
Habitual		ਆਖਦਾ ākhadā	ਆਖਦੇ ākhade	ਆਖਦੀ ākhadī	ਆਖਦਿਆਂ ākhadiā̃
Perfective		ਆਖਿਆ ākhiā	ਆਖੇ ākhe	ਆਖੀ ākhī	ਆਖਿਆਂ ākhiā̃
Prospective Agentive		ਆਖਣ ਵਾਲ਼ਾ1 ākhaṇ vāḷā1	ਆਖਣ ਵਾਲ਼ੇ1 ākhaṇ vāḷe1	ਆਖਣ ਵਾਲ਼ੀ1 ākhaṇ vāḷī1	ਆਖਣ ਵਾਲ਼ਿਆਂ1 ākhaṇ vāḷiā̃1
Adjectival	Perfective	ਆਖਿਆ ਹੋਇਆ ākhiā hoiā	ਆਖੇ ਹੋਏ ākhe hoē	ਆਖੀ ਹੋਈ ākhī hoī	ਆਖਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ākhiā̃ hoiā̃
	Habitual	ਆਖਦਾ ਹੋਇਆ ākhadā hoiā	ਆਖਦੇ ਹੋਏ ākhade hoē	ਆਖਦੀ ਹੋਈ ākhadī hoī	ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਇਆਂ ākhadiā̃ hoiā̃

¹The presence of theਲ਼ (ḷa) phoneme can vary by dialect ਲ (la).

Personal forms of ਆਖਣਾ

Non-Aspectual
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal
			1st ਮੈਂ	2nd intimate ਤੂੰ	3rd ਇਹ/ਉਹ	2nd familiar ਤੁਸੀਂ	1st ਅਸੀਂ	2nd formal, 3rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
Indicative	PERF	m	ਆਖਿਆ ākhiā			ਆਖੇ ākhe
		f	ਆਖੀ ākhī			ਆਖਿਆਂ ākhiā̃
	FUT	m	ਆਖਾਂਗਾ, ਆਖੂਂਗਾ3 ākhāṅgā, ākhūṅgā3	ਆਖੇਗਾ ākhegā		ਆਖੋਗੇ ākhoge	ਆਖਾਂਗੇ ākhāṅge	ਆਖਣਗੇ ākhaṇge
		f	ਆਖਾਂਗੀ, ਆਖੂਂਗੀ3 ākhāṅgī, ākhūṅgī3	ਆਖੇਗੀ ākhegī		ਆਖੋਗਿਆਂ ākhogiā̃	ਆਖਾਂਗਿਆਂ ākhāṅgiā̃	ਆਖਣਗਿਆਂ ākhaṇgiā̃
Subjunctive	FUT	m f	ਆਖਾਂ, ਆਖੂਂ3 ākhā̃, ākhū̃3	ਆਖੇ ākhe		ਆਖੋ ākho	ਆਖਾਂ ākhā̃	ਆਖਣ ākhaṇ
Contrafactual	PST	m	ਆਖਦਾ ākhadā			ਆਖਦੇ ākhade
		f	ਆਖਦੀ ākhadī			ਆਖਦਿਆਂ ākhadiā̃
Imperative	REG	m f		ਆਖ ākha		ਆਖੋ ākho		ਆਖੋ ākho
	POL	m f		ਆਖੀਂ ākhī̃		ਆਖਿਓ ākhio		ਆਖਿਓ ākhio
Habitual
Indicative	PRS	m	ਆਖਦਾ ਹਾਂ ākhadā hā̃	ਆਖਦਾ ਹੈ ākhadā hai		ਆਖਦੇ ਹੋ ākhade ho	ਆਖਦੇ ਹਾਂ ākhade hā̃	ਆਖਦੇ ਹਨ2 ākhade han2
		f	ਆਖਦੀ ਹਾਂ ākhadī hā̃	ਆਖਦੀ ਹੈ ākhadī hai		ਆਖਦਿਆਂ ਹੋ ākhadiā̃ ho	ਆਖਦਿਆਂ ਹਾਂ ākhadiā̃ hā̃	ਆਖਦਿਆਂ ਹਨ2 ākhadiā̃ han2
	PST	m	ਆਖਦਾ ਸੀ1 ākhadā sī1			ਆਖਦੇ ਸੀ1 ākhade sī1
		f	ਆਖਦੀ ਸੀ1 ākhadī sī1			ਆਖਦਿਆਂ ਸੀ1 ākhadiā̃ sī1
Presumptive	PRS PST	m	ਆਖਦਾ ਹੋਵਾਂਗਾ ākhadā hovāṅgā	ਆਖਦਾ ਹੋਵੇਗਾ ākhadā hovegā		ਆਖਦੇ ਹੋਵੋਗੇ ākhade hovoge	ਆਖਦੇ ਹੋਵਾਂਗੇ ākhade hovāṅge	ਆਖਦੇ ਹੋਣਗੇ ākhade hoṇge
		f	ਆਖਦੀ ਹੋਵਾਂਗੀ ākhadī hovāṅgī	ਆਖਦੀ ਹੋਵੇਗੀ ākhadī hovegī		ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ ākhadiā̃ hovogiā̃	ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ ākhadiā̃ hovāṅgiā̃	ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ ākhadiā̃ hoṇgiā̃
Subjunctive	PRS	m	ਆਖਦਾ ਹੋਵਾਂ ākhadā hovā̃	ਆਖਦਾ ਹੋਵੇ ākhadā hove		ਆਖਦੇ ਹੋਵੋ ākhade hovo	ਆਖਦੇ ਹੋਇਏ ākhade hoiē	ਆਖਦੇ ਹੋਣ ākhade hoṇ
		f	ਆਖਦੀ ਹੋਵਾਂ ākhadī hovā̃	ਆਖਦੀ ਹੋਵੇ ākhadī hove		ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਵੋ ākhadiā̃ hovo	ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਇਏ ākhadiā̃ hoiē	ਆਖਦਿਆਂ ਹੋਣ ākhadiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਆਖਦਾ ਹੁੰਦਾ ākhadā hundā			ਆਖਦੇ ਹੁੰਦੇ ākhade hunde
		f	ਆਖਦੀ ਹੁੰਦੀ ākhadī hundī			ਆਖਦਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ākhadiā̃ hundiā̃
Perfective
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal
			1st ਮੈਂ	2nd intimate ਤੂੰ	3rd ਇਹ/ਉਹ	2nd familiar ਤੁਸੀਂ	1st ਅਸੀਂ	2nd formal, 3rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
Indicative	PRS	m	ਆਖਿਆ ਹਾਂ ākhiā hā̃	ਆਖਿਆ ਹੈ ākhiā hai		ਆਖੇ ਹੋ ākhe ho	ਆਖੇ ਹਾਂ ākhe hā̃	ਆਖੇ ਹਨ2 ākhe han2
		f	ਆਖੀ ਹਾਂ ākhī hā̃	ਆਖੀ ਹੈ ākhī hai		ਆਖਿਆਂ ਹੋ ākhiā̃ ho	ਆਖਿਆਂ ਹਾਂ ākhiā̃ hā̃	ਆਖਿਆਂ ਹਨ2 ākhiā̃ han2
	PST	m	ਆਖਿਆ ਸੀ1 ākhiā sī1			ਆਖੇ ਸੀ1 ākhe sī1
		f	ਆਖੀ ਸੀ1 ākhī sī1			ਆਖਿਆਂ ਸੀ1 ākhiā̃ sī1
	FUT	m	ਆਖਿਆ ਹੋਵਾਂਗਾ ākhiā hovāṅgā	ਆਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ākhiā hovegā		ਆਖੇ ਹੋਵੋਗੇ ākhe hovoge	ਆਖੇ ਹੋਵਾਂਗੇ ākhe hovāṅge	ਆਖੇ ਹੋਣਗੇ ākhe hoṇge
		f	ਆਖੀ ਹੋਵਾਂਗਾ ākhī hovāṅgā	ਆਖੀ ਹੋਵੇਗਾ ākhī hovegā		ਆਖਿਆਂ ਹੋਵੋਗੇ ākhiā̃ hovoge	ਆਖਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗੇ ākhiā̃ hovāṅge	ਆਖਿਆਂ ਹੋਣਗੇ ākhiā̃ hoṇge
Presumptive	PRS PST	m	ਆਖਿਆ ਹੋਵਾਂਗਾ ākhiā hovāṅgā	ਆਖਿਆ ਹੋਵੇਗਾ ākhiā hovegā		ਆਖੇ ਹੋਵੋਗੇ ākhe hovoge	ਆਖੇ ਹੋਵਾਂਗੇ ākhe hovāṅge	ਆਖੇ ਹੋਣਗੇ ākhe hoṇge
		f	ਆਖੀ ਹੋਵਾਂਗਾ ākhī hovāṅgā	ਆਖੀ ਹੋਵੇਗਾ ākhī hovegā		ਆਖਿਆਂ ਹੋਵੋਗੇ ākhiā̃ hovoge	ਆਖਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗੇ ākhiā̃ hovāṅge	ਆਖਿਆਂ ਹੋਣਗੇ ākhiā̃ hoṇge
Subjunctive	PRS	m	ਆਖਿਆ ਹੋਵਾਂ ākhiā hovā̃	ਆਖਿਆ ਹੋਵੇ ākhiā hove		ਆਖੇ ਹੋਵੋ ākhe hovo	ਆਖੇ ਹੋਇਏ ākhe hoiē	ਆਖੇ ਹੋਣ ākhe hoṇ
		f	ਆਖੀ ਹੋਵਾਂ ākhī hovā̃	ਆਖੀ ਹੋਵੇ ākhī hove		ਆਖਿਆਂ ਹੋਵੋ ākhiā̃ hovo	ਆਖਿਆਂ ਹੋਇਏ ākhiā̃ hoiē	ਆਖਿਆਂ ਹੋਣ ākhiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਆਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ākhiā hundā			ਆਖੇ ਹੁੰਦੇ ākhe hunde
		f	ਆਖੀ ਹੁੰਦੀ ākhī hundī			ਆਖਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ākhiā̃ hundiā̃
Progressive
Indicative	PRS	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹਾਂ ākha rihā hā̃	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੈ ākha rihā hai		ਆਖ ਰਹੇ ਹੋ ākha rahe ho	ਆਖ ਰਹੇ ਹਾਂ ākha rahe hā̃	ਆਖ ਰਹੇ ਹਨ2 ākha rahe han2
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਹਾਂ ākha rahī hā̃	ਆਖ ਰਹੀ ਹੈ ākha rahī hai		ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋ ākha rahiā̃ ho	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹਾਂ ākha rahiā̃ hā̃	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹਨ2 ākha rahiā̃ han2
	PST	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਸੀ1 ākha rihā sī1			ਆਖ ਰਹੇ ਸੀ1 ākha rahe sī1
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਸੀ1 ākha rahī sī1			ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਸੀ1 ākha rahiā̃ sī1
	FUT	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂਗਾ ākha rihā hovāṅgā	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ākha rihā hovegā		ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ākha rahe hovoge	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ ākha rahe hovāṅge	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ ākha rahe hoṇge
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂਗੀ ākha rahī hovāṅgī	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ākha rahī hovegī		ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hovogiā̃	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hovāṅgiā̃	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hoṇgiā̃
Presumptive	PRS PST FUT	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂਗਾ ākha rihā hovāṅgā	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇਗਾ ākha rihā hovegā		ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਵੋਗੇ ākha rahe hovoge	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਵਾਂਗੇ ākha rahe hovāṅge	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਣਗੇ ākha rahe hoṇge
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂਗੀ ākha rahī hovāṅgī	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵੇਗੀ ākha rahī hovegī		ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hovogiā̃	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵਾਂਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hovāṅgiā̃	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣਗਿਆਂ ākha rahiā̃ hoṇgiā̃
Subjunctive	PRS	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵਾਂ ākha rihā hovā̃	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੋਵੇ ākha rihā hove		ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਵੋ ākha rahe hovo	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਇਏ ākha rahe hoiē	ਆਖ ਰਹੇ ਹੋਣ ākha rahe hoṇ
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵਾਂ ākha rahī hovā̃	ਆਖ ਰਹੀ ਹੋਵੇ ākha rahī hove		ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਵੋ ākha rahiā̃ hovo	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਇਏ ākha rahiā̃ hoiē	ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੋਣ ākha rahiā̃ hoṇ
Contrafactual	PST	m	ਆਖ ਰਿਹਾ ਹੁੰਦਾ ākha rihā hundā			ਆਖ ਰਹੇ ਹੁੰਦੇ ākha rahe hunde
		f	ਆਖ ਰਹੀ ਹੁੰਦੀ ākha rahī hundī			ਆਖ ਰਹਿਆਂ ਹੁੰਦਿਆਂ ākha rahiā̃ hundiā̃
			1st ਮੈਂ	2nd intimate ਤੂੰ	3rd ਇਹ/ਉਹ	2nd familiar ਤੁਸੀਂ	1st ਅਸੀਂ	2nd formal, 3rd ਇਹ/ਉਹ/ਆਪ
			Singular			Singular/Plural	Plural/Formal

¹Some dialects conjugate ਸੀ (sī) for person and number (from left to right): ਸਾਂ (sā̃), ਸੈ (sai), ਸੋ (so), ਸਾਂ (sā̃), ਸਨ (san).
²Colloquially, ਹਨ (han) is always ਨੇ (ne) in the Majhi dialect.
³Dialectal.

References

• Singh, Bhai Maya (1895) “ਆਖਣਾ”, in The Panjabi Dictionary, Lahore: Munshi Gulab Singh and Sons, page 22.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “ākhyāti”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 47