श्चन्द्र
Appearance
Sanskrit
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Indo-Aryan *(s)ćandrás, from Proto-Indo-Iranian *(s)čandrás, from Proto-Indo-European *(s)kand- (“to glow, shine”). Doublet of चन्द्र (candrá); see there for more.
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]श्चन्द्र • (ścandrá) stem
- (only in compounds) shining, radiant
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.35.4:
- स गोमघा जरित्रे अश्वश्चन्द्रा वाजश्रवसो अधि धेहि पृक्षः ।
पीपिहीषः सुदुघामिन्द्र धेनुं भरद्वाजेषु सुरुचो रुरुच्याः ॥- sa gomaghā jaritre aśvaścandrā vājaśravaso adhi dhehi pṛkṣaḥ.
pīpihīṣaḥ sudughāmindra dhenuṃ bharadvājeṣu suruco rurucyāḥ. - Grant to the Singer food with store of cattle, splendid with horses and the fame of riches.
Send food to swell the milch-cow good at milking: bright be its shine among the Bharadvajas.
- sa gomaghā jaritre aśvaścandrā vājaśravaso adhi dhehi pṛkṣaḥ.
- स गोमघा जरित्रे अश्वश्चन्द्रा वाजश्रवसो अधि धेहि पृक्षः ।
Inflection
[edit]Masculine a-stem declension of श्चन्द्र (ścandrá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | श्चन्द्रः ścandráḥ |
श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścandraú / ścandrā́¹ |
श्चन्द्राः / श्चन्द्रासः¹ ścandrā́ḥ / ścandrā́saḥ¹ |
Vocative | श्चन्द्र ścándra |
श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścándrau / ścándrā¹ |
श्चन्द्राः / श्चन्द्रासः¹ ścándrāḥ / ścándrāsaḥ¹ |
Accusative | श्चन्द्रम् ścandrám |
श्चन्द्रौ / श्चन्द्रा¹ ścandraú / ścandrā́¹ |
श्चन्द्रान् ścandrā́n |
Instrumental | श्चन्द्रेण ścandréṇa |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रैः / श्चन्द्रेभिः¹ ścandraíḥ / ścandrébhiḥ¹ |
Dative | श्चन्द्राय ścandrā́ya |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ |
Ablative | श्चन्द्रात् ścandrā́t |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ |
Genitive | श्चन्द्रस्य ścandrásya |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām |
Locative | श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्रेषु ścandréṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of श्चन्द्रा (ścandrā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | श्चन्द्रा ścandrā́ |
श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्राः ścandrā́ḥ |
Vocative | श्चन्द्रे ścándre |
श्चन्द्रे ścándre |
श्चन्द्राः ścándrāḥ |
Accusative | श्चन्द्राम् ścandrā́m |
श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्राः ścandrā́ḥ |
Instrumental | श्चन्द्रया / श्चन्द्रा¹ ścandráyā / ścandrā́¹ |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्राभिः ścandrā́bhiḥ |
Dative | श्चन्द्रायै ścandrā́yai |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्राभ्यः ścandrā́bhyaḥ |
Ablative | श्चन्द्रायाः / श्चन्द्रायै² ścandrā́yāḥ / ścandrā́yai² |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्राभ्यः ścandrā́bhyaḥ |
Genitive | श्चन्द्रायाः / श्चन्द्रायै² ścandrā́yāḥ / ścandrā́yai² |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām |
Locative | श्चन्द्रायाम् ścandrā́yām |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्रासु ścandrā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of श्चन्द्र (ścandrá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | श्चन्द्रम् ścandrám |
श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścandrā́ṇi / ścandrā́¹ |
Vocative | श्चन्द्र ścándra |
श्चन्द्रे ścándre |
श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścándrāṇi / ścándrā¹ |
Accusative | श्चन्द्रम् ścandrám |
श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्राणि / श्चन्द्रा¹ ścandrā́ṇi / ścandrā́¹ |
Instrumental | श्चन्द्रेण ścandréṇa |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रैः / श्चन्द्रेभिः¹ ścandraíḥ / ścandrébhiḥ¹ |
Dative | श्चन्द्राय ścandrā́ya |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ |
Ablative | श्चन्द्रात् ścandrā́t |
श्चन्द्राभ्याम् ścandrā́bhyām |
श्चन्द्रेभ्यः ścandrébhyaḥ |
Genitive | श्चन्द्रस्य ścandrásya |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्राणाम् ścandrā́ṇām |
Locative | श्चन्द्रे ścandré |
श्चन्द्रयोः ścandráyoḥ |
श्चन्द्रेषु ścandréṣu |
Notes |
|
Derived terms
[edit]- सुश्चन्द्र (suścandra)
- अश्वश्चन्द्र (aśvaścandra)
References
[edit]- Monier Williams (1899) “श्चन्द्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1093.
Categories:
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit doublets
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem adjectives