वत्सतर

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

    वत्स (vatsa, yearling calf; a year) +‎ -तर (-tara, beyond; more than). See वत्स (vatsa) for more.

    Pronunciation

    [edit]

    Noun

    [edit]

    वत्सतर (vatsatará) stemm

    1. a weaned calf, a young bull that is older than a calf but not yet fully grown
      • c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) I.8.18.4:
        सद्यो दीक्षयन्ति। सद्यः सोमं क्रीणन्ति। पुण्डरिस्रजां प्रयच्छति। दशभिर् वत्सतरैः सोमं क्रीणाति। दशपेयो भवति। शतं ब्राह्मणाः पिबन्ति।
        sadyó dīkṣayanti. sadyáḥ sómaṃ krīṇanti. puṇḍarisrajā́m prá yachati. daśábhir vatsataraíḥ sómaṃ krīṇāti. daśapéyo bhavati. śatám brāmaṇā́ḥ pibanti.
        On the same day they consecrate, on the same day they buy the Soma. He presents a lotus wreath. He buys the Soma with ten young bulls. [Thus] the Daśapeya libation [is arranged]. A hundred Brahmans drink [it].
    2. a weaned goat kid
    3. a goat that has not yet copulated

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of वत्सतर (vatsatará)
    Singular Dual Plural
    Nominative वत्सतरः
    vatsataráḥ
    वत्सतरौ / वत्सतरा¹
    vatsataraú / vatsatarā́¹
    वत्सतराः / वत्सतरासः¹
    vatsatarā́ḥ / vatsatarā́saḥ¹
    Vocative वत्सतर
    vátsatara
    वत्सतरौ / वत्सतरा¹
    vátsatarau / vátsatarā¹
    वत्सतराः / वत्सतरासः¹
    vátsatarāḥ / vátsatarāsaḥ¹
    Accusative वत्सतरम्
    vatsatarám
    वत्सतरौ / वत्सतरा¹
    vatsataraú / vatsatarā́¹
    वत्सतरान्
    vatsatarā́n
    Instrumental वत्सतरेण
    vatsataréṇa
    वत्सतराभ्याम्
    vatsatarā́bhyām
    वत्सतरैः / वत्सतरेभिः¹
    vatsataraíḥ / vatsatarébhiḥ¹
    Dative वत्सतराय
    vatsatarā́ya
    वत्सतराभ्याम्
    vatsatarā́bhyām
    वत्सतरेभ्यः
    vatsatarébhyaḥ
    Ablative वत्सतरात्
    vatsatarā́t
    वत्सतराभ्याम्
    vatsatarā́bhyām
    वत्सतरेभ्यः
    vatsatarébhyaḥ
    Genitive वत्सतरस्य
    vatsatarásya
    वत्सतरयोः
    vatsataráyoḥ
    वत्सतराणाम्
    vatsatarā́ṇām
    Locative वत्सतरे
    vatsataré
    वत्सतरयोः
    vatsataráyoḥ
    वत्सतरेषु
    vatsataréṣu
    Notes
    • ¹Vedic

    Descendants

    [edit]
    • Dardic:
      • Dameli: [script needed] (baċhár)
      • Phalura: [script needed] (baċhā́r, a one or two year old calf)
      • Shina: [script needed] (băċhar, calf)
    • Pali: vacchatara (weaned calf)
    • Prakrit: 𑀯𑀘𑁆𑀙𑀤𑀭 (vacchadara) 𑀯𑀘𑁆𑀙𑀬𑀭 (vacchayara) (see there for further descendants)