वक्त्र

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ৱক্ত্ৰ (Assamese script)
• ᬯᬓ᭄ᬢ᭄ᬭ (Balinese script)
• বক্ত্র (Bengali script)
• 𑰪𑰎𑰿𑰝𑰿𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀯𑀓𑁆𑀢𑁆𑀭 (Brahmi script)
• ဝက္တြ (Burmese script)
• વક્ત્ર (Gujarati script)
• ਵਕ੍ਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
• 𑌵𑌕𑍍𑌤𑍍𑌰 (Grantha script)
• ꦮꦏ꧀ꦠꦿ (Javanese script)
• 𑂫𑂍𑂹𑂞𑂹𑂩 (Kaithi script)
• ವಕ್ತ್ರ (Kannada script)
• វក្ត្រ (Khmer script)
• ວກ຺ຕ຺ຣ (Lao script)
• വക്ത്ര (Malayalam script)
• ᠸᠠᡬᢠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘪𑘎𑘿𑘝𑘿𑘨 (Modi script)
• ᠸᠠᢉᢐᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧊𑦮𑧠𑦽𑧠𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐰𑐎𑑂𑐟𑑂𑐬 (Newa script)
• ଵକ୍ତ୍ର (Odia script)
• ꢮꢒ꣄ꢡ꣄ꢬ (Saurashtra script)
• 𑆮𑆑𑇀𑆠𑇀𑆫 (Sharada script)
• 𑖪𑖎𑖿𑖝𑖿𑖨 (Siddham script)
• වක‍්ත්‍ර (Sinhalese script)
• 𑩾𑩜 𑪙𑩫 𑪙𑩼 (Soyombo script)
• 𑚦𑚊𑚶𑚙𑚶𑚤 (Takri script)
• வக்த்ர (Tamil script)
• వక్త్ర (Telugu script)
• วกฺตฺร (Thai script)
• ཝ་ཀྟྲ (Tibetan script)
• 𑒫𑒏𑓂𑒞𑓂𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨭𑨋𑩇𑨙𑩇𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *wáktram, from Proto-Indo-European *wókʷtlom (“mouth”), from *wekʷ- (“to speak”). By surface analysis, वच् (vac, “to speak”) +‎ -त्र (-tra).

Cognate with Proto-Celtic *woxtlom (whence Old Irish focul, Irish focal, Manx fockle, Scottish Gaelic facal).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋɐk.tɾɐ/, [ʋɐk̚.tɾɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ʋɐk.t̪ɾɐ/, [ʋɐk̚.t̪ɾɐ]

Noun

वक्त्र • (vaktra) stem, n

1. mouth
2. beak
3. face

Declension

Neuter a-stem declension of वक्त्र

	singular	dual	plural
nominative	वक्त्रम् (vaktram)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)
vocative	वक्त्र (vaktra)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)
accusative	वक्त्रम् (vaktram)	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्राणि (vaktrāṇi) वक्त्रा¹ (vaktrā¹)
instrumental	वक्त्रेण (vaktreṇa)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रैः (vaktraiḥ) वक्त्रेभिः¹ (vaktrebhiḥ¹)
dative	वक्त्राय (vaktrāya)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रेभ्यः (vaktrebhyaḥ)
ablative	वक्त्रात् (vaktrāt)	वक्त्राभ्याम् (vaktrābhyām)	वक्त्रेभ्यः (vaktrebhyaḥ)
genitive	वक्त्रस्य (vaktrasya)	वक्त्रयोः (vaktrayoḥ)	वक्त्राणाम् (vaktrāṇām)
locative	वक्त्रे (vaktre)	वक्त्रयोः (vaktrayoḥ)	वक्त्रेषु (vaktreṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• → Telugu: వక్త్రము (vaktramu)

References

• Monier Williams (1899) “वक्त्र”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 912.