Jump to content

बन्धन

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

    From the root बन्ध् (bandh) +‎ -अन (-ana), from Proto-Indo-European *bʰendʰ- (to bind, tie).

    Pronunciation

    [edit]

    Noun

    [edit]

    बन्धन (bándhana) stemn

    1. a bond, fetter, tie
      • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 7.59.12:
        त्र्य॑म्बकं यजामहे सु॒गन्धिं॑ पुष्टि॒वर्ध॑नम् ।
        उ॒र्वा॒रु॒कम् इ॑व॒ बन्ध॑नान् मृ॒त्योर् मु॑क्षीय॒ मामृता॑त् ॥
        tryàmbakaṃ yajāmahe sugándhiṃ puṣṭivárdhanam.
        urvārukám iva bándhanān mṛtyór mukṣīya mā́mṛ́tāt.
        trans=We worship Tryambaka, the sweet augmenter of prosperity.
        As a [ripe] cucumber is released from its bondage [to the plant], so may I be released from death; not from immortality.
        }
    2. a rope, cord
    3. the act of binding, tying

    Declension

    [edit]
    Neuter a-stem declension of बन्धन
    singular dual plural
    nominative बन्धनम् (bándhanam) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    vocative बन्धन (bándhana) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    accusative बन्धनम् (bándhanam) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    instrumental बन्धनेन (bándhanena) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनैः (bándhanaiḥ)
    बन्धनेभिः¹ (bándhanebhiḥ¹)
    dative बन्धनाय (bándhanāya) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    ablative बन्धनात् (bándhanāt) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    genitive बन्धनस्य (bándhanasya) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनानाम् (bándhanānām)
    locative बन्धने (bándhane) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनेषु (bándhaneṣu)
    • ¹Vedic

    Adjective

    [edit]

    बन्धन (bándhana) stem

    1. binding, tying, fettering

    Declension

    [edit]
    Masculine a-stem declension of बन्धन
    singular dual plural
    nominative बन्धनः (bándhanaḥ) बन्धनौ (bándhanau)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    बन्धनाः (bándhanāḥ)
    बन्धनासः¹ (bándhanāsaḥ¹)
    vocative बन्धन (bándhana) बन्धनौ (bándhanau)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    बन्धनाः (bándhanāḥ)
    बन्धनासः¹ (bándhanāsaḥ¹)
    accusative बन्धनम् (bándhanam) बन्धनौ (bándhanau)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    बन्धनान् (bándhanān)
    instrumental बन्धनेन (bándhanena) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनैः (bándhanaiḥ)
    बन्धनेभिः¹ (bándhanebhiḥ¹)
    dative बन्धनाय (bándhanāya) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    ablative बन्धनात् (bándhanāt) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    genitive बन्धनस्य (bándhanasya) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनानाम् (bándhanānām)
    locative बन्धने (bándhane) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनेषु (bándhaneṣu)
    • ¹Vedic
    Feminine ī-stem declension of बन्धनी
    singular dual plural
    nominative बन्धनी (bándhanī) बन्धन्यौ (bándhanyau)
    बन्धनी¹ (bándhanī¹)
    बन्धन्यः (bándhanyaḥ)
    बन्धनीः¹ (bándhanīḥ¹)
    vocative बन्धनि (bándhani) बन्धन्यौ (bándhanyau)
    बन्धनी¹ (bándhanī¹)
    बन्धन्यः (bándhanyaḥ)
    बन्धनीः¹ (bándhanīḥ¹)
    accusative बन्धनीम् (bándhanīm) बन्धन्यौ (bándhanyau)
    बन्धनी¹ (bándhanī¹)
    बन्धनीः (bándhanīḥ)
    instrumental बन्धन्या (bándhanyā) बन्धनीभ्याम् (bándhanībhyām) बन्धनीभिः (bándhanībhiḥ)
    dative बन्धन्यै (bándhanyai) बन्धनीभ्याम् (bándhanībhyām) बन्धनीभ्यः (bándhanībhyaḥ)
    ablative बन्धन्याः (bándhanyāḥ)
    बन्धन्यै² (bándhanyai²)
    बन्धनीभ्याम् (bándhanībhyām) बन्धनीभ्यः (bándhanībhyaḥ)
    genitive बन्धन्याः (bándhanyāḥ)
    बन्धन्यै² (bándhanyai²)
    बन्धन्योः (bándhanyoḥ) बन्धनीनाम् (bándhanīnām)
    locative बन्धन्याम् (bándhanyām) बन्धन्योः (bándhanyoḥ) बन्धनीषु (bándhanīṣu)
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter a-stem declension of बन्धन
    singular dual plural
    nominative बन्धनम् (bándhanam) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    vocative बन्धन (bándhana) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    accusative बन्धनम् (bándhanam) बन्धने (bándhane) बन्धनानि (bándhanāni)
    बन्धना¹ (bándhanā¹)
    instrumental बन्धनेन (bándhanena) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनैः (bándhanaiḥ)
    बन्धनेभिः¹ (bándhanebhiḥ¹)
    dative बन्धनाय (bándhanāya) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    ablative बन्धनात् (bándhanāt) बन्धनाभ्याम् (bándhanābhyām) बन्धनेभ्यः (bándhanebhyaḥ)
    genitive बन्धनस्य (bándhanasya) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनानाम् (bándhanānām)
    locative बन्धने (bándhane) बन्धनयोः (bándhanayoḥ) बन्धनेषु (bándhaneṣu)
    • ¹Vedic

    Descendants

    [edit]