न्युप्त

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ন্যুপ্ত (Assamese script)
• ᬦ᭄ᬬᬸᬧ᭄ᬢ (Balinese script)
• ন্যুপ্ত (Bengali script)
• 𑰡𑰿𑰧𑰲𑰢𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
• 𑀦𑁆𑀬𑀼𑀧𑁆𑀢 (Brahmi script)
• နျုပ္တ (Burmese script)
• ન્યુપ્ત (Gujarati script)
• ਨ੍ਯੁਪ੍ਤ (Gurmukhi script)
• 𑌨𑍍𑌯𑍁𑌪𑍍𑌤 (Grantha script)
• ꦤꦾꦸꦥ꧀ꦠ (Javanese script)
• 𑂢𑂹𑂨𑂳𑂣𑂹𑂞 (Kaithi script)
• ನ್ಯುಪ್ತ (Kannada script)
• ន្យុប្ត (Khmer script)
• ນ຺ຍຸປ຺ຕ (Lao script)
• ന്യുപ്ത (Malayalam script)
• ᠨᠶᡠᢒᢠᠠ (Manchu script)
• 𑘡𑘿𑘧𑘳𑘢𑘿𑘝 (Modi script)
• ᠨᠶ᠋ᠤᢒᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧁𑧠𑧇𑧔𑧂𑧠𑦽 (Nandinagari script)
• 𑐣𑑂𑐫𑐸𑐥𑑂𑐟 (Newa script)
• ନ୍ଯୁପ୍ତ (Odia script)
• ꢥ꣄ꢫꢸꢦ꣄ꢡ (Saurashtra script)
• 𑆤𑇀𑆪𑆶𑆥𑇀𑆠 (Sharada script)
• 𑖡𑖿𑖧𑖲𑖢𑖿𑖝 (Siddham script)
• න්‍යුප‍්ත (Sinhalese script)
• 𑩯 𑪙𑩻𑩒𑩰 𑪙𑩫 (Soyombo script)
• 𑚝𑚶𑚣𑚰𑚞𑚶𑚙 (Takri script)
• ந்யுப்த (Tamil script)
• న్యుప్త (Telugu script)
• นฺยุปฺต (Thai script)
• ནྱུ་པྟ (Tibetan script)
• 𑒢𑓂𑒨𑒳𑒣𑓂𑒞 (Tirhuta script)
• 𑨝𑩇𑨪𑨃𑨞𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

नि (ni, “down”) +‎ उप्त (uptá, “thrown, strewn, cast forth”), from Proto-Indo-Iranian *(H)uptás, from Proto-Indo-European *h₂up-tó-s, from the root *h₂wep(h₁)-. See the root वप् (vap) for cognates.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ní.jup.tɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈn̪jup.t̪ɐ/, [ˈn̪jup̚.t̪ɐ]

Adjective

न्युप्त • (nyùpta) stem

1. thrown down, cast (said of dice)
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.34.9:

     नी॒चा व॑र्तन्त उ॒परि॑ स्फुरन्त्यह॒स्तासो॒ हस्त॑वन्तं सहन्ते ।
     दि॒व्या अङ्गा॑रा॒ इरि॑णे॒ न्यु॑प्ताः शी॒ताः सन्तो॒ हृद॑यं॒ निर्द॑हन्ति ॥

     nīcā́ vartanta upári sphurantyahastā́so hástavantaṃ sahante.
     divyā́ áṅgārā íriṇe nyùptāḥ śītā́ḥ sánto hṛ́dayaṃ nírdahanti.

     Downward they [the dice] roll, and then spring quickly upward, and, [though they are themselves] handless, have power over the one with hands [the gambler].
     Cast on the board, like lumps of magic charcoal, though cold themselves they burn the heart to ashes.

2. scattered, strewn
3. sown

Declension

Masculine a-stem declension of न्युप्त (nyùpta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	न्युप्तः nyùptaḥ	न्युप्तौ / न्युप्ता¹ nyùptau / nyùptā¹	न्युप्ताः / न्युप्तासः¹ nyùptāḥ / nyùptāsaḥ¹
Vocative	न्युप्त nyúpta	न्युप्तौ / न्युप्ता¹ nyúptau / nyúptā¹	न्युप्ताः / न्युप्तासः¹ nyúptāḥ / nyúptāsaḥ¹
Accusative	न्युप्तम् nyùptam	न्युप्तौ / न्युप्ता¹ nyùptau / nyùptā¹	न्युप्तान् nyùptān
Instrumental	न्युप्तेन nyùptena	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तैः / न्युप्तेभिः¹ nyùptaiḥ / nyùptebhiḥ¹
Dative	न्युप्ताय nyùptāya	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तेभ्यः nyùptebhyaḥ
Ablative	न्युप्तात् nyùptāt	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तेभ्यः nyùptebhyaḥ
Genitive	न्युप्तस्य nyùptasya	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तानाम् nyùptānām
Locative	न्युप्ते nyùpte	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तेषु nyùpteṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of न्युप्ता (nyùptā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	न्युप्ता nyùptā	न्युप्ते nyùpte	न्युप्ताः nyùptāḥ
Vocative	न्युप्ते nyúpte	न्युप्ते nyúpte	न्युप्ताः nyúptāḥ
Accusative	न्युप्ताम् nyùptām	न्युप्ते nyùpte	न्युप्ताः nyùptāḥ
Instrumental	न्युप्तया / न्युप्ता¹ nyùptayā / nyùptā¹	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्ताभिः nyùptābhiḥ
Dative	न्युप्तायै nyùptāyai	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्ताभ्यः nyùptābhyaḥ
Ablative	न्युप्तायाः / न्युप्तायै² nyùptāyāḥ / nyùptāyai²	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्ताभ्यः nyùptābhyaḥ
Genitive	न्युप्तायाः / न्युप्तायै² nyùptāyāḥ / nyùptāyai²	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तानाम् nyùptānām
Locative	न्युप्तायाम् nyùptāyām	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तासु nyùptāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of न्युप्त (nyùpta)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	न्युप्तम् nyùptam	न्युप्ते nyùpte	न्युप्तानि / न्युप्ता¹ nyùptāni / nyùptā¹
Vocative	न्युप्त nyúpta	न्युप्ते nyúpte	न्युप्तानि / न्युप्ता¹ nyúptāni / nyúptā¹
Accusative	न्युप्तम् nyùptam	न्युप्ते nyùpte	न्युप्तानि / न्युप्ता¹ nyùptāni / nyùptā¹
Instrumental	न्युप्तेन nyùptena	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तैः / न्युप्तेभिः¹ nyùptaiḥ / nyùptebhiḥ¹
Dative	न्युप्ताय nyùptāya	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तेभ्यः nyùptebhyaḥ
Ablative	न्युप्तात् nyùptāt	न्युप्ताभ्याम् nyùptābhyām	न्युप्तेभ्यः nyùptebhyaḥ
Genitive	न्युप्तस्य nyùptasya	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तानाम् nyùptānām
Locative	न्युप्ते nyùpte	न्युप्तयोः nyùptayoḥ	न्युप्तेषु nyùpteṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Pali: nivutta (“thrown, scattered”)