धुनि

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• ধুনি (Assamese script)
• ᬥᬸᬦᬶ (Balinese script)
• ধুনি (Bengali script)
• 𑰠𑰲𑰡𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀥𑀼𑀦𑀺 (Brahmi script)
• ဓုနိ (Burmese script)
• ધુનિ (Gujarati script)
• ਧੁਨਿ (Gurmukhi script)
• 𑌧𑍁𑌨𑌿 (Grantha script)
• ꦣꦸꦤꦶ (Javanese script)
• 𑂡𑂳𑂢𑂱 (Kaithi script)
• ಧುನಿ (Kannada script)
• ធុនិ (Khmer script)
• ຘຸນິ (Lao script)
• ധുനി (Malayalam script)
• ᢡᡠᠨᡳ (Manchu script)
• 𑘠𑘳𑘡𑘱 (Modi script)
• ᢑᠾᠤᠨᠢ (Mongolian script)
• 𑧀𑧔𑧁𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐢𑐸𑐣𑐶 (Newa script)
• ଧୁନି (Odia script)
• ꢤꢸꢥꢶ (Saurashtra script)
• 𑆣𑆶𑆤𑆴 (Sharada script)
• 𑖠𑖲𑖡𑖰 (Siddham script)
• ධුනි (Sinhalese script)
• 𑩮𑩒𑩯𑩑 (Soyombo script)
• 𑚜𑚰𑚝𑚮 (Takri script)
• து⁴நி (Tamil script)
• ధుని (Telugu script)
• ธุนิ (Thai script)
• དྷུ་ནི (Tibetan script)
• 𑒡𑒳𑒢𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨜𑨃𑨝𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-European *dʰún-is, from *dʰwen- (“to make noise”). Cognate with English din. Also related to ध्वनि (dhvani).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /dʱú.ni/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈd̪ʱu.n̪i/

Adjective

धुनि • (dhúni) stem

1. noisy, boisterous, roaring loudly, sounding
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.87.3:

     प्रैषामज्मेषु विथुरेव रेजते भूमिर्यामेषु यद्ध युञ्जते शुभे ।
     ते क्रीळयो धुनयो भ्राजदृष्टयः स्वयं महित्वं पनयन्त धूतयः ॥

     praiṣāmajmeṣu vithureva rejate bhūmiryāmeṣu yaddha yuñjate śubhe.
     te krīḷayo dhunayo bhrājadṛṣṭayaḥ svayaṃ mahitvaṃ panayanta dhūtayaḥ.

     At their racings the Earth trembles as if weak and worn, when they yoke their cars for victory on their ways.
     They, sportive, boisterous, armed with glittering spears, causing tremors, admire their own might.

Declension

Masculine i-stem declension of धुनि (dhúni)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	धुनिः dhúniḥ	धुनी dhúnī	धुनयः dhúnayaḥ
Vocative	धुने dhúne	धुनी dhúnī	धुनयः dhúnayaḥ
Accusative	धुनिम् dhúnim	धुनी dhúnī	धुनीन् dhúnīn
Instrumental	धुनिना / धुन्या¹ dhúninā / dhúnyā¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभिः dhúnibhiḥ
Dative	धुनये dhúnaye	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Ablative	धुनेः / धुन्यः¹ dhúneḥ / dhúnyaḥ¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Genitive	धुनेः / धुन्यः¹ dhúneḥ / dhúnyaḥ¹	धुन्योः dhúnyoḥ	धुनीनाम् dhúnīnām
Locative	धुनौ / धुना¹ dhúnau / dhúnā¹	धुन्योः dhúnyoḥ	धुनिषु dhúniṣu
Notes	¹Vedic

Feminine i-stem declension of धुनि (dhúni)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	धुनिः dhúniḥ	धुनी dhúnī	धुनयः dhúnayaḥ
Vocative	धुने dhúne	धुनी dhúnī	धुनयः dhúnayaḥ
Accusative	धुनिम् dhúnim	धुनी dhúnī	धुनीः dhúnīḥ
Instrumental	धुन्या / धुनी¹ dhúnyā / dhúnī¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभिः dhúnibhiḥ
Dative	धुनये / धुन्यै² / धुनी¹ dhúnaye / dhúnyai² / dhúnī¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Ablative	धुनेः / धुन्याः² / धुन्यै³ dhúneḥ / dhúnyāḥ² / dhúnyai³	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Genitive	धुनेः / धुन्याः² / धुन्यै³ dhúneḥ / dhúnyāḥ² / dhúnyai³	धुन्योः dhúnyoḥ	धुनीनाम् dhúnīnām
Locative	धुनौ / धुन्याम्² / धुना¹ dhúnau / dhúnyām² / dhúnā¹	धुन्योः dhúnyoḥ	धुनिषु dhúniṣu
Notes	¹Vedic ²Later Sanskrit ³Brāhmaṇas

Neuter i-stem declension of धुनि (dhúni)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	धुनि dhúni	धुनिनी dhúninī	धुनीनि / धुनि¹ / धुनी¹ dhúnīni / dhúni¹ / dhúnī¹
Vocative	धुनि / धुने dhúni / dhúne	धुनिनी dhúninī	धुनीनि / धुनि¹ / धुनी¹ dhúnīni / dhúni¹ / dhúnī¹
Accusative	धुनि dhúni	धुनिनी dhúninī	धुनीनि / धुनि¹ / धुनी¹ dhúnīni / dhúni¹ / dhúnī¹
Instrumental	धुनिना / धुन्या¹ dhúninā / dhúnyā¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभिः dhúnibhiḥ
Dative	धुनिने / धुनये¹ dhúnine / dhúnaye¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Ablative	धुनिनः / धुनेः¹ dhúninaḥ / dhúneḥ¹	धुनिभ्याम् dhúnibhyām	धुनिभ्यः dhúnibhyaḥ
Genitive	धुनिनः / धुनेः¹ dhúninaḥ / dhúneḥ¹	धुनिनोः dhúninoḥ	धुनीनाम् dhúnīnām
Locative	धुनिनि / धुनौ¹ / धुना¹ dhúnini / dhúnau¹ / dhúnā¹	धुनिनोः dhúninoḥ	धुनिषु dhúniṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Paisaci Prakrit:
  • Punjabi: ਧੁਨ (dhun)
• Sauraseni Prakrit: 𑀥𑀼𑀡𑀺 (dhuṇi)
  • Gujarati: ધૂન (dhūn)
  • Hindustani: dhun

    Hindi: धुन

    Urdu: دھن

Further reading

• Monier Williams (1899) “धुनि”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 517, column 2.