तरुण

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit तरुण (taruṇa).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t̪ə.ɾʊɳ/, [t̪ɐ.ɾʊ̃ɳ]

Adjective

तरुण • (taruṇ) (indeclinable, feminine तरुणी, Urdu spelling تَرُن)

1. young, youthful

   Synonyms: युवा (yuvā), जवान (javān)

2. fresh, new

   Synonyms: नया (nayā), नूतन (nūtan)

Proper noun

तरुण • (taruṇ) m

1. a male given name

Derived terms

• तरुणावस्था

References

• Caturvedi, Mahendra, Bhola Nath Tiwari (1970) “तरुण”, in A practical Hindi-English dictionary, Delhi: National Publishing House
• Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “तरुण”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha

Marathi

Etymology

Borrowed from Sanskrit तरुण (táruṇa).

Pronunciation

• IPA^(key): /t̪ə.ɾuɳ/, [t̪ə.ɾuːɳ]

Adjective

तरुण • (taruṇ) (indeclinable)

1. (formal, literary, poetic) young

Proper noun

तरुण • (taruṇ) m

1. a male given name, Tarun, from Sanskrit

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• তৰুণ (Assamese script)
• ᬢᬭᬸᬡ (Balinese script)
• তরুণ (Bengali script)
• 𑰝𑰨𑰲𑰜 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀭𑀼𑀡 (Brahmi script)
• တရုဏ (Burmese script)
• તરુણ (Gujarati script)
• ਤਰੁਣ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑌰𑍁𑌣 (Grantha script)
• ꦠꦫꦸꦟ (Javanese script)
• 𑂞𑂩𑂳𑂝 (Kaithi script)
• ತರುಣ (Kannada script)
• តរុណ (Khmer script)
• ຕຣຸຓ (Lao script)
• തരുണ (Malayalam script)
• ᢠᠠᡵᡠᢏᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘨𑘳𑘜 (Modi script)
• ᢐᠠᠷᠤᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧈𑧔𑦼 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐬𑐸𑐞 (Newa script)
• ତରୁଣ (Odia script)
• ꢡꢬꢸꢠ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆫𑆶𑆟 (Sharada script)
• 𑖝𑖨𑖲𑖜 (Siddham script)
• තරුණ (Sinhalese script)
• 𑩫𑩼𑩒𑩪 (Soyombo script)
• 𑚙𑚤𑚰𑚘 (Takri script)
• தருண (Tamil script)
• తరుణ (Telugu script)
• ตรุณ (Thai script)
• ཏ་རུ་ཎ (Tibetan script)
• 𑒞𑒩𑒳𑒝 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨫𑨃𑨘 (Zanabazar Square script)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-Iranian *tárunas (“young”), from Proto-Indo-European *térunos (“tender, soft”), from *ter- (“young, tender”). Cognate with Ancient Greek τέρην (térēn), Albanian trim (“man, hero”), Avestan 𐬙𐬀𐬎𐬭𐬎𐬥𐬀 (ta^uruna, “young”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɐ́.ɾu.ɳɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t̪ɐ.ɾu.ɳɐ/

Adjective

तरुण • (táruṇa) stem

1. young, tender, juvenile
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda

Declension

Masculine a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणः (táruṇaḥ)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणाः (táruṇāḥ) तरुणासः¹ (táruṇāsaḥ¹)
vocative	तरुण (táruṇa)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणाः (táruṇāḥ) तरुणासः¹ (táruṇāsaḥ¹)
accusative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणौ (táruṇau) तरुणा¹ (táruṇā¹)	तरुणान् (táruṇān)
instrumental	तरुणेन (táruṇena)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणैः (táruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (táruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (táruṇāya)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (táruṇāt)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (táruṇasya)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणानाम् (táruṇānām)
locative	तरुणे (táruṇe)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणेषु (táruṇeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ī-stem declension of तरुणी

	singular	dual	plural
nominative	तरुणी (táruṇī)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुण्यः (táruṇyaḥ) तरुणीः¹ (táruṇīḥ¹)
vocative	तरुणि (táruṇi)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुण्यः (táruṇyaḥ) तरुणीः¹ (táruṇīḥ¹)
accusative	तरुणीम् (táruṇīm)	तरुण्यौ (táruṇyau) तरुणी¹ (táruṇī¹)	तरुणीः (táruṇīḥ)
instrumental	तरुण्या (táruṇyā)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभिः (táruṇībhiḥ)
dative	तरुण्यै (táruṇyai)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभ्यः (táruṇībhyaḥ)
ablative	तरुण्याः (táruṇyāḥ) तरुण्यै² (táruṇyai²)	तरुणीभ्याम् (táruṇībhyām)	तरुणीभ्यः (táruṇībhyaḥ)
genitive	तरुण्याः (táruṇyāḥ) तरुण्यै² (táruṇyai²)	तरुण्योः (táruṇyoḥ)	तरुणीनाम् (táruṇīnām)
locative	तरुण्याम् (táruṇyām)	तरुण्योः (táruṇyoḥ)	तरुणीषु (táruṇīṣu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)
vocative	तरुण (táruṇa)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)
accusative	तरुणम् (táruṇam)	तरुणे (táruṇe)	तरुणानि (táruṇāni) तरुणा¹ (táruṇā¹)
instrumental	तरुणेन (táruṇena)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणैः (táruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (táruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (táruṇāya)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (táruṇāt)	तरुणाभ्याम् (táruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (táruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (táruṇasya)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणानाम् (táruṇānām)
locative	तरुणे (táruṇe)	तरुणयोः (táruṇayoḥ)	तरुणेषु (táruṇeṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Maharastri Prakrit: 𑀢𑀭𑀼𑀡 (taruṇa), 𑀢𑀮𑀼𑀡 (taluṇa)
• Pali: taruṇa, taluṇa
• Punjabi: ਤਰਨ (taran)
• Romani: terno
• Bengali: তরুণ (torun)
• → Old Javanese: taruṇa
  • Javanese: ꦠꦫꦸꦤ (taruna), ꦠꦿꦸꦤ (truna)
  • Balinese: ᬢᬭᬸᬡ (taruna), ᬢ᭄ᬭᬸᬡ (truna)

Noun

तरुण • (taruṇa) stem, m

1. a youth

Declension

Masculine a-stem declension of तरुण

	singular	dual	plural
nominative	तरुणः (taruṇaḥ)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणाः (taruṇāḥ) तरुणासः¹ (taruṇāsaḥ¹)
vocative	तरुण (taruṇa)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणाः (taruṇāḥ) तरुणासः¹ (taruṇāsaḥ¹)
accusative	तरुणम् (taruṇam)	तरुणौ (taruṇau) तरुणा¹ (taruṇā¹)	तरुणान् (taruṇān)
instrumental	तरुणेन (taruṇena)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणैः (taruṇaiḥ) तरुणेभिः¹ (taruṇebhiḥ¹)
dative	तरुणाय (taruṇāya)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (taruṇebhyaḥ)
ablative	तरुणात् (taruṇāt)	तरुणाभ्याम् (taruṇābhyām)	तरुणेभ्यः (taruṇebhyaḥ)
genitive	तरुणस्य (taruṇasya)	तरुणयोः (taruṇayoḥ)	तरुणानाम् (taruṇānām)
locative	तरुणे (taruṇe)	तरुणयोः (taruṇayoḥ)	तरुणेषु (taruṇeṣu)

• ¹Vedic