चुम्बति

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• চুম্বতি (Assamese script)
• ᬘᬸᬫ᭄ᬩᬢᬶ (Balinese script)
• চুম্বতি (Bengali script)
• 𑰓𑰲𑰦𑰿𑰤𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀘𑀼𑀫𑁆𑀩𑀢𑀺 (Brahmi script)
• စုမ္ဗတိ (Burmese script)
• ચુમ્બતિ (Gujarati script)
• ਚੁਮ੍ਬਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌚𑍁𑌮𑍍𑌬𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦕꦸꦩ꧀ꦧꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂒𑂳𑂧𑂹𑂥𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಚುಮ್ಬತಿ (Kannada script)
• ចុម្ពតិ (Khmer script)
• ຈຸມ຺ພຕິ (Lao script)
• ചുമ്ബതി (Malayalam script)
• ᢜᡠᠮᠪᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘓𑘳𑘦𑘿𑘤𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢋᠤᠮᠪᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑦳𑧔𑧆𑧠𑧄𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐔𑐸𑐩𑑂𑐧𑐟𑐶 (Newa script)
• ଚୁମ୍ବତି (Odia script)
• ꢗꢸꢪ꣄ꢨꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆖𑆶𑆩𑇀𑆧𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖓𑖲𑖦𑖿𑖤𑖝𑖰 (Siddham script)
• චුම‍්බති (Sinhalese script)
• 𑩡𑩒𑩴 𑪙𑩲𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚏𑚰𑚢𑚶𑚠𑚙𑚮 (Takri script)
• சும்ப³தி (Tamil script)
• చుమ్బతి (Telugu script)
• จุมฺพติ (Thai script)
• ཙུ་མྦ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒔𑒳𑒧𑓂𑒥𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨣𑨃𑨢𑩇𑨠𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

See चुम्ब् (cumb).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /t͡ɕúm.bɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt͡ɕum.bɐ.t̪i/

Verb

चुम्बति • (cúmbati) third-singular indicative (class 1, type P, root चुम्ब्)

1. to kiss
2. to touch softly and closely

Conjugation

Present: चुम्बति (cumbati), चुम्बते (cumbate), चुम्ब्यते (cumbyate)
Voice	Active			Middle			Passive
Number	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative Mood
Third	चुम्बति cumbati	चुम्बतः cumbataḥ	चुम्बन्ति cumbanti	चुम्बते cumbate	चुम्बेते cumbete	चुम्बन्ते cumbante	चुम्ब्यते cumbyate	चुम्ब्येते cumbyete	चुम्ब्यन्ते cumbyante
Second	चुम्बसि cumbasi	चुम्बथः cumbathaḥ	चुम्बथ cumbatha	चुम्बसे cumbase	चुम्बेथे cumbethe	चुम्बध्वे cumbadhve	चुम्ब्यसे cumbyase	चुम्ब्येथे cumbyethe	चुम्ब्यध्वे cumbyadhve
First	चुम्बामि cumbāmi	चुम्बावः cumbāvaḥ	चुम्बामः cumbāmaḥ	चुम्बे cumbe	चुम्बावहे cumbāvahe	चुम्बामहे cumbāmahe	चुम्ब्ये cumbye	चुम्ब्यावहे cumbyāvahe	चुम्ब्यामहे cumbyāmahe
Imperative Mood
Third	चुम्बतु cumbatu	चुम्बताम् cumbatām	चुम्बन्तु cumbantu	चुम्बताम् cumbatām	चुम्बेताम् cumbetām	चुम्बन्ताम् cumbantām	चुम्ब्यताम् cumbyatām	चुम्ब्येताम् cumbyetām	चुम्ब्यन्ताम् cumbyantām
Second	चुम्ब cumba	चुम्बतम् cumbatam	चुम्बत cumbata	चुम्बस्व cumbasva	चुम्बेथाम् cumbethām	चुम्बध्वम् cumbadhvam	चुम्ब्यस्व cumbyasva	चुम्ब्येथाम् cumbyethām	चुम्ब्यध्वम् cumbyadhvam
First	चुम्बानि cumbāni	चुम्बाव cumbāva	चुम्बाम cumbāma	चुम्बै cumbai	चुम्बावहै cumbāvahai	चुम्बामहै cumbāmahai	चुम्ब्यै cumbyai	चुम्ब्यावहै cumbyāvahai	चुम्ब्यामहै cumbyāmahai
Optative Mood
Third	चुम्बेत् cumbet	चुम्बेताम् cumbetām	चुम्बेयुः cumbeyuḥ	चुम्बेत cumbeta	चुम्बेयाताम् cumbeyātām	चुम्बेरन् cumberan	चुम्ब्येत cumbyeta	चुम्ब्येयाताम् cumbyeyātām	चुम्ब्येरन् cumbyeran
Second	चुम्बेः cumbeḥ	चुम्बेतम् cumbetam	चुम्बेत cumbeta	चुम्बेथाः cumbethāḥ	चुम्बेयाथाम् cumbeyāthām	चुम्बेध्वम् cumbedhvam	चुम्ब्येथाः cumbyethāḥ	चुम्ब्येयाथाम् cumbyeyāthām	चुम्ब्येध्वम् cumbyedhvam
First	चुम्बेयम् cumbeyam	चुम्बेव cumbeva	चुम्बेमः cumbemaḥ	चुम्बेय cumbeya	चुम्बेवहि cumbevahi	चुम्बेमहि cumbemahi	चुम्ब्येय cumbyeya	चुम्ब्येवहि cumbyevahi	चुम्ब्येमहि cumbyemahi
Participles
	चुम्बत् cumbat	or	चुम्बन्त् cumbant	चुम्बमान cumbamāna			चुम्ब्यमान cumbyamāna

Imperfect: अचुम्बत् (acumbat), अचुम्बत (acumbata), अचुम्ब्यत (acumbyata)
Voice	Active			Middle			Passive
Number	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative Mood
Third	अचुम्बत् acumbat	अचुम्बताम् acumbatām	अचुम्बन् acumban	अचुम्बत acumbata	अचुम्बेताम् acumbetām	अचुम्बन्त acumbanta	अचुम्ब्यत acumbyata	अचुम्ब्येताम् acumbyetām	अचुम्ब्यन्त acumbyanta
Second	अचुम्बः acumbaḥ	अचुम्बतम् acumbatam	अचुम्बत acumbata	अचुम्बथाः acumbathāḥ	अचुम्बेथाम् acumbethām	अचुम्बध्वम् acumbadhvam	अचुम्ब्यथाः acumbyathāḥ	अचुम्ब्येथाम् acumbyethām	अचुम्ब्यध्वम् acumbyadhvam
First	अचुम्बम् acumbam	अचुम्बाव acumbāva	अचुम्बाम acumbāma	अचुम्बे acumbe	अचुम्बावहि acumbāvahi	अचुम्बामहि acumbāmahi	अचुम्ब्ये acumbye	अचुम्ब्यावहि acumbyāvahi	अचुम्ब्यामहि acumbyāmahi

Future: चुम्बिष्यति (cumbiṣyati), चुम्बिष्यते (cumbiṣyate)
Voice	Active			Middle/Passive
Number	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Simple Future
Third	चुम्बिष्यति cumbiṣyati	चुम्बिष्यतः cumbiṣyataḥ	चुम्बिष्यन्ति cumbiṣyanti	चुम्बिष्यते cumbiṣyate	चुम्बिष्येते cumbiṣyete	चुम्बिष्यन्ते cumbiṣyante
Second	चुम्बिष्यसि cumbiṣyasi	चुम्बिष्यथः cumbiṣyathaḥ	चुम्बिष्यथ cumbiṣyatha	चुम्बिष्यसे cumbiṣyase	चुम्बिष्येथे cumbiṣyethe	चुम्बिष्यध्वे cumbiṣyadhve
First	चुम्बिष्यामि cumbiṣyāmi	चुम्बिष्यावः cumbiṣyāvaḥ	चुम्बिष्यामः cumbiṣyāmaḥ	चुम्बिष्ये cumbiṣye	चुम्बिष्यावहे cumbiṣyāvahe	चुम्बिष्यामहे cumbiṣyāmahe
Periphrastic Future
Third	चुम्बिता cumbitā	चुम्बितारौ cumbitārau	चुम्बितारः cumbitāraḥ	- -	- -	- -
Second	चुम्बितासि cumbitāsi	चुम्बितास्थः cumbitāsthaḥ	चुम्बितास्थ cumbitāstha	- -	- -	- -
First	चुम्बितास्मि cumbitāsmi	चुम्बितास्वः cumbitāsvaḥ	चुम्बितास्मः cumbitāsmaḥ	- -	- -	- -
Participles
	चुम्बिष्यन्त् cumbiṣyant			चुम्बिष्यमान cumbiṣyamāna

Descendants

• Helu Prakrit:
  • Sinhalese: ඉඹිනවා (iᵐbinawā), සිඹිනවා (siᵐbinawā)
• Magadhi Prakrit:
  • Assamese: চুমা (suma)
  • Bengali: চুমা (cuma)
  • Maithili:

    Devanagari script: चुमब (cumab)

    Tirhuta script: 𑒔𑒳𑒧𑒥 (cumaba)

  • Odia: ଚୁମ୍ବିବା (cumbibā), ଚୁଚୁମିବା (cucumibā) (with reduplication)
• Maharastri Prakrit: 𑀘𑀼𑀁𑀩𑀇 (cuṃbaï)
  • Old Marathi:

    Devanagari script: चुंबणे (cuṃbaṇe)

    Modi script: 𑘓𑘳𑘽𑘤𑘜𑘹 (cuṃbaṇe)

• Paisaci Prakrit:
  • Takka Apabhramsa:
    • Punjabi:

      Gurmukhi script: ਚੁੰਮਣਾ (cummṇā)

      Shahmukhi script: چُمّݨا (cummṇā)

  • Vracada Apabhramsa:
    • Sindhi:

      Arabic script: چُمَڻُ

      Devanagari script: चुमणु

• Pali: cumbati
• Sauraseni Prakrit: *𑀘𑀼𑀁𑀩𑀤𑀺 (*cuṃbadi)
  • Gurjara Apabhramsa:
    • Gujarati: ચુંબવું (cumbvũ)
  • Sauraseni Apabhramsa:
    • Braj: चूमन (cūman)
    • Hindustani:

      Hindi: चूमना (cūmnā, “to kiss”)

      Urdu: چُومْنَا (cūmnā)

References

• Monier Williams (1899) “चुम्बति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 400, column 2.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “cúmbati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press