गोपाल
Appearance
Hindi
[edit]Alternative forms
[edit]- गुपाल (gupāl)
Etymology
[edit]From Sanskrit गोपाल (gopāla). Doublet of ग्वाला (gvālā).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]गोपाल • (gopāl) m
- a cowherd
- protector of the earth: a king
- a title of Krishna
Proper noun
[edit]गोपाल • (gopāl) m
- a male given name, Gopal, from Sanskrit
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- গোপাল (Assamese script)
- ᬕᭀᬧᬵᬮ (Balinese script)
- গোপাল (Bengali script)
- 𑰐𑰺𑰢𑰯𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀕𑁄𑀧𑀸𑀮 (Brahmi script)
- ဂေါပါလ (Burmese script)
- ગોપાલ (Gujarati script)
- ਗੋਪਾਲ (Gurmukhi script)
- 𑌗𑍋𑌪𑌾𑌲 (Grantha script)
- ꦒꦺꦴꦥꦴꦭ (Javanese script)
- 𑂏𑂷𑂣𑂰𑂪 (Kaithi script)
- ಗೋಪಾಲ (Kannada script)
- គោបាល (Khmer script)
- ໂຄປາລ (Lao script)
- ഗോപാല (Malayalam script)
- ᡤᠣᢒᠠ᠊ᠠᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘐𑘻𑘢𑘰𑘩 (Modi script)
- ᠺᠣᠸᠠᢒᠠᢗᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦰𑧜𑧂𑧑𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐐𑑀𑐥𑐵𑐮 (Newa script)
- ଗୋପାଲ (Odia script)
- ꢔꣂꢦꢵꢭ (Saurashtra script)
- 𑆓𑆾𑆥𑆳𑆬 (Sharada script)
- 𑖐𑖺𑖢𑖯𑖩 (Siddham script)
- ගොපාල (Sinhalese script)
- 𑩞𑩕𑩰𑩛𑩽 (Soyombo script)
- 𑚌𑚴𑚞𑚭𑚥 (Takri script)
- கே³ாபால (Tamil script)
- గోపాల (Telugu script)
- โคปาล (Thai script)
- གོ་པཱ་ལ (Tibetan script)
- 𑒑𑒼𑒣𑒰𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨍𑨆𑨞𑨊𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]गो (gó, “cow, cattle, kine”) + पाल (pāla, “protector, guard”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]गोपाल • (gopālá) stem, m
- a cowherd
- c. 700 BCE, Śatapatha Brāhmaṇa 4.1.5:
- शर्यातो ह वा ईक्षां चक्रे । यत्किमकरं तस्मादिदमापदीति स गोपालांश्चाविपालांश्च संह्वयितवा उवाच । स होवाच । को वोऽद्येह किंचिदद्राक्षीदिति ते होचुः पुरुष एवायं जीर्णिः कृत्यारूपः शेते तमनर्थ्यं मन्यमानाः कुमारा लोष्टैर्व्यपिक्षन्निति स विदांचकार स वै च्यवन इति ।
- śaryāto ha vā īkṣāṃ cakre. yatkimakaraṃ tasmādidamāpadīti sa gopālāṃścāvipālāṃśca saṃhvayitavā uvāca. sa hovāca. ko voʼdyeha kiṃcidadrākṣīditi te hocuḥ puruṣa evāyaṃ jīrṇiḥ kṛtyārūpaḥ śete tamanarthyaṃ manyamānāḥ kumārā loṣṭairvyapikṣanniti sa vidāṃcakāra sa vai cyavana iti.
- Śaryāta then bethought him, "This has come to pass for something or other I have done!" He called the cowherds and shepherds together, and said: "Which of you has seen anything here to-day?" They said, "Yonder lies a man, decrepit and ghostlike: him the boys have pelted with clods, setting him at nought." Then Śaryāta knew that this was Cyavana.
- शर्यातो ह वा ईक्षां चक्रे । यत्किमकरं तस्मादिदमापदीति स गोपालांश्चाविपालांश्च संह्वयितवा उवाच । स होवाच । को वोऽद्येह किंचिदद्राक्षीदिति ते होचुः पुरुष एवायं जीर्णिः कृत्यारूपः शेते तमनर्थ्यं मन्यमानाः कुमारा लोष्टैर्व्यपिक्षन्निति स विदांचकार स वै च्यवन इति ।
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of गोपाल (gopālá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | गोपालः gopāláḥ |
गोपालौ / गोपाला¹ gopālaú / gopālā́¹ |
गोपालाः / गोपालासः¹ gopālā́ḥ / gopālā́saḥ¹ |
Vocative | गोपाल gópāla |
गोपालौ / गोपाला¹ gópālau / gópālā¹ |
गोपालाः / गोपालासः¹ gópālāḥ / gópālāsaḥ¹ |
Accusative | गोपालम् gopālám |
गोपालौ / गोपाला¹ gopālaú / gopālā́¹ |
गोपालान् gopālā́n |
Instrumental | गोपालेन gopāléna |
गोपालाभ्याम् gopālā́bhyām |
गोपालैः / गोपालेभिः¹ gopālaíḥ / gopālébhiḥ¹ |
Dative | गोपालाय gopālā́ya |
गोपालाभ्याम् gopālā́bhyām |
गोपालेभ्यः gopālébhyaḥ |
Ablative | गोपालात् gopālā́t |
गोपालाभ्याम् gopālā́bhyām |
गोपालेभ्यः gopālébhyaḥ |
Genitive | गोपालस्य gopālásya |
गोपालयोः gopāláyoḥ |
गोपालानाम् gopālā́nām |
Locative | गोपाले gopālé |
गोपालयोः gopāláyoḥ |
गोपालेषु gopāléṣu |
Notes |
|
Descendants
[edit]- Pali: gopāla
- Niya Prakrit: 𐨒𐨆𐨬𐨫 (govala)
- Prakrit: 𑀕𑁄𑀯𑀸𑀮 (govāla), 𑀕𑁄𑀯𑀸𑀮𑀅 (govālaa)
- → Kannada: ಗೋಪಾಲ (gōpāla)
- → Tamil: கோபாலன் (kōpālaṉ)
- → Telugu: గోపాలుడు (gōpāluḍu)
- → Thai: โคบาล
References
[edit]- Monier Williams (1899) “गोपाल”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0365/2.
Categories:
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi doublets
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi proper nouns
- Hindi given names
- Hindi male given names
- Hindi male given names from Sanskrit
- Sanskrit compound terms
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns