गोधायस्

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• গোধায়স্ (Assamese script)
• ᬕᭀᬥᬵᬬᬲ᭄ (Balinese script)
• গোধায়স্ (Bengali script)
• 𑰐𑰺𑰠𑰯𑰧𑰭𑰿 (Bhaiksuki script)
• 𑀕𑁄𑀥𑀸𑀬𑀲𑁆 (Brahmi script)
• ဂေါဓာယသ် (Burmese script)
• ગોધાયસ્ (Gujarati script)
• ਗੋਧਾਯਸ੍ (Gurmukhi script)
• 𑌗𑍋𑌧𑌾𑌯𑌸𑍍 (Grantha script)
• ꦒꦺꦴꦣꦴꦪꦱ꧀ (Javanese script)
• 𑂏𑂷𑂡𑂰𑂨𑂮𑂹 (Kaithi script)
• ಗೋಧಾಯಸ್ (Kannada script)
• គោធាយស៑ (Khmer script)
• ໂຄຘາຍສ຺ (Lao script)
• ഗോധായസ് (Malayalam script)
• ᡤᠣᢡᠠ᠎᠊ᠠᠶᠠᠰ᠌ (Manchu script)
• 𑘐𑘻𑘠𑘰𑘧𑘭𑘿 (Modi script)
• ᠺᠣᠸᠠᢑᠾᠠᢗᠶ᠋ᠠᠰ (Mongolian script)
• 𑦰𑧜𑧀𑧑𑧇𑧍𑧠 (Nandinagari script)
• 𑐐𑑀𑐢𑐵𑐫𑐳𑑂 (Newa script)
• ଗୋଧାଯସ୍ (Odia script)
• ꢔꣂꢤꢵꢫꢱ꣄ (Saurashtra script)
• 𑆓𑆾𑆣𑆳𑆪𑆱𑇀 (Sharada script)
• 𑖐𑖺𑖠𑖯𑖧𑖭𑖿 (Siddham script)
• ගොධායස් (Sinhalese script)
• 𑩞𑩕𑩮𑩛𑩻𑪁 𑪙 (Soyombo script)
• 𑚌𑚴𑚜𑚭𑚣𑚨𑚶 (Takri script)
• கே³ாத⁴ாயஸ் (Tamil script)
• గోధాయస్ (Telugu script)
• โคธายสฺ (Thai script)
• གོ་དྷཱ་ཡ་ས྄ (Tibetan script)
• 𑒑𑒼𑒡𑒰𑒨𑒮𑓂 (Tirhuta script)
• 𑨍𑨆𑨜𑨊𑨪𑨰𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *gáw-dʰaHyas (“fostering cows, nourishing cows”), from Proto-Indo-European *dʰeh₁(y)- (“to suckle, to nurse, to nourish”). Synchronically analysable as गो (go, “cow”) +‎ धायस् (dhāyas, “fostering, nurturing”). Cognate with Avestan 𐬔𐬀𐬊𐬛𐬁𐬌𐬌𐬀𐬵 (gaodāiiah, “nourishing cows”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɡɐ́w.dʱɑː.jɐs/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɡoː.d̪ʱɑː.jɐs̪/

Adjective

गोधायस् • (gódhāyas) stem

1. keeping cows, nourishing or sustaining cows
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.67.7:

     स ईं॑ स॒त्येभिः॒ सखि॑भिः शु॒चद्भि॒र् गोधा॑यसं॒ वि ध॑न॒सैर् अ॑दर्दः ।
     ब्रह्म॑ण॒स्पति॒र् वृष॑भिर् व॒राहै॑र् घ॒र्मस्वे॑देभि॒र् द्रवि॑णं॒ व्या॑नट् ॥

     sá īṃ satyébhiḥ sákhibhiḥ śucádbhir gódhāyasaṃ ví dhanasaír adardaḥ.
     bráhmaṇaspátir vṛ́ṣabhir varā́hair gharmásvedebhir dráviṇaṃ vyā̀naṭ.

     He with bright faithful Friends, winners of treasures, hath rent the keeper of the cows asunder.
     Brahmaṇaspati with wild boars strong and mighty, sweating with heat, hath gained a rich possession.

Declension

Masculine as-stem declension of गोधायस्

	singular	dual	plural
nominative	गोधायाः (gódhāyāḥ)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
vocative	गोधायः (gódhāyaḥ)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
accusative	गोधायसम् (gódhāyasam) गोधायाम्¹ (gódhāyām¹)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
instrumental	गोधायसा (gódhāyasā)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभिः (gódhāyobhiḥ)
dative	गोधायसे (gódhāyase)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
ablative	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
genitive	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायसाम् (gódhāyasām)
locative	गोधायसि (gódhāyasi)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायःसु (gódhāyaḥsu)

• ¹Vedic

Feminine as-stem declension of गोधायस्

	singular	dual	plural
nominative	गोधायाः (gódhāyāḥ)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
vocative	गोधायः (gódhāyaḥ)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
accusative	गोधायसम् (gódhāyasam) गोधायाम्¹ (gódhāyām¹)	गोधायसौ (gódhāyasau) गोधायसा¹ (gódhāyasā¹)	गोधायसः (gódhāyasaḥ) गोधायाः¹ (gódhāyāḥ¹)
instrumental	गोधायसा (gódhāyasā)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभिः (gódhāyobhiḥ)
dative	गोधायसे (gódhāyase)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
ablative	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
genitive	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायसाम् (gódhāyasām)
locative	गोधायसि (gódhāyasi)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायःसु (gódhāyaḥsu)

• ¹Vedic

Neuter as-stem declension of गोधायस्

	singular	dual	plural
nominative	गोधायः (gódhāyaḥ)	गोधायसी (gódhāyasī)	गोधायांसि (gódhāyāṃsi)
vocative	गोधायः (gódhāyaḥ)	गोधायसी (gódhāyasī)	गोधायांसि (gódhāyāṃsi)
accusative	गोधायः (gódhāyaḥ)	गोधायसी (gódhāyasī)	गोधायांसि (gódhāyāṃsi)
instrumental	गोधायसा (gódhāyasā)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभिः (gódhāyobhiḥ)
dative	गोधायसे (gódhāyase)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
ablative	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायोभ्याम् (gódhāyobhyām)	गोधायोभ्यः (gódhāyobhyaḥ)
genitive	गोधायसः (gódhāyasaḥ)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायसाम् (gódhāyasām)
locative	गोधायसि (gódhāyasi)	गोधायसोः (gódhāyasoḥ)	गोधायःसु (gódhāyaḥsu)

References

• Monier Williams (1899) “गोधायस्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 365, column 1.