गृध्यति

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-European *g⁽ʷ⁾l̥dʰ-yé-ti, from the root *g⁽ʷ⁾eldʰ- (“to desire”). Cognate with Proto-Slavic *žьlděti (“to desire”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɡŕ̩dʱ.jɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈɡr̩d̪ʱ.jɐ.t̪i/

Verb

गृध्यति • (gṛ́dhyati) third-singular indicative (class 4, type P, present, root गृध्)

1. to covet, desire, strive after greedily

   Synonyms: भ्रूणयते (bhrūṇayate), लुभ्यति (lubhyati), ककते (kakate), अर्थयति (arthayati), धनायति (dhanāyati)

Conjugation

Present: गृध्यति (gṛ́dhyati), गृध्यते (gṛ́dhyate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	गृध्यति gṛ́dhyati	गृध्यतः gṛ́dhyataḥ	गृध्यन्ति gṛ́dhyanti	गृध्यते gṛ́dhyate	गृध्येते gṛ́dhyete	गृध्यन्ते gṛ́dhyante
Second	गृध्यसि gṛ́dhyasi	गृध्यथः gṛ́dhyathaḥ	गृध्यथ gṛ́dhyatha	गृध्यसे gṛ́dhyase	गृध्येथे gṛ́dhyethe	गृध्यध्वे gṛ́dhyadhve
First	गृध्यामि gṛ́dhyāmi	गृध्यावः gṛ́dhyāvaḥ	गृध्यामः / गृध्यामसि¹ gṛ́dhyāmaḥ / gṛ́dhyāmasi¹	गृध्ये gṛ́dhye	गृध्यावहे gṛ́dhyāvahe	गृध्यामहे gṛ́dhyāmahe
Imperative
Third	गृध्यतु gṛ́dhyatu	गृध्यताम् gṛ́dhyatām	गृध्यन्तु gṛ́dhyantu	गृध्यताम् gṛ́dhyatām	गृध्येताम् gṛ́dhyetām	गृध्यन्ताम् gṛ́dhyantām
Second	गृध्य gṛ́dhya	गृध्यतम् gṛ́dhyatam	गृध्यत gṛ́dhyata	गृध्यस्व gṛ́dhyasva	गृध्येथाम् gṛ́dhyethām	गृध्यध्वम् gṛ́dhyadhvam
First	गृध्यानि gṛ́dhyāni	गृध्याव gṛ́dhyāva	गृध्याम gṛ́dhyāma	गृध्यै gṛ́dhyai	गृध्यावहै gṛ́dhyāvahai	गृध्यामहै gṛ́dhyāmahai
Optative/Potential
Third	गृध्येत् gṛ́dhyet	गृध्येताम् gṛ́dhyetām	गृध्येयुः gṛ́dhyeyuḥ	गृध्येत gṛ́dhyeta	गृध्येयाताम् gṛ́dhyeyātām	गृध्येरन् gṛ́dhyeran
Second	गृध्येः gṛ́dhyeḥ	गृध्येतम् gṛ́dhyetam	गृध्येत gṛ́dhyeta	गृध्येथाः gṛ́dhyethāḥ	गृध्येयाथाम् gṛ́dhyeyāthām	गृध्येध्वम् gṛ́dhyedhvam
First	गृध्येयम् gṛ́dhyeyam	गृध्येव gṛ́dhyeva	गृध्येम gṛ́dhyema	गृध्येय gṛ́dhyeya	गृध्येवहि gṛ́dhyevahi	गृध्येमहि gṛ́dhyemahi
Subjunctive
Third	गृध्यात् / गृध्याति gṛ́dhyāt / gṛ́dhyāti	गृध्यातः gṛ́dhyātaḥ	गृध्यान् gṛ́dhyān	गृध्याते / गृध्यातै gṛ́dhyāte / gṛ́dhyātai	गृध्यैते gṛ́dhyaite	गृध्यन्त / गृध्यान्तै gṛ́dhyanta / gṛ́dhyāntai
Second	गृध्याः / गृध्यासि gṛ́dhyāḥ / gṛ́dhyāsi	गृध्याथः gṛ́dhyāthaḥ	गृध्याथ gṛ́dhyātha	गृध्यासे / गृध्यासै gṛ́dhyāse / gṛ́dhyāsai	गृध्यैथे gṛ́dhyaithe	गृध्याध्वै gṛ́dhyādhvai
First	गृध्यानि gṛ́dhyāni	गृध्याव gṛ́dhyāva	गृध्याम gṛ́dhyāma	गृध्यै gṛ́dhyai	गृध्यावहै gṛ́dhyāvahai	गृध्यामहै gṛ́dhyāmahai
Participles
	गृध्यत् gṛ́dhyat			गृध्यमान gṛ́dhyamāna
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अगृध्यत् (ágṛdhyat), अगृध्यत (ágṛdhyata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अगृध्यत् ágṛdhyat	अगृध्यताम् ágṛdhyatām	अगृध्यन् ágṛdhyan	अगृध्यत ágṛdhyata	अगृध्येताम् ágṛdhyetām	अगृध्यन्त ágṛdhyanta
Second	अगृध्यः ágṛdhyaḥ	अगृध्यतम् ágṛdhyatam	अगृध्यत ágṛdhyata	अगृध्यथाः ágṛdhyathāḥ	अगृध्येथाम् ágṛdhyethām	अगृध्यध्वम् ágṛdhyadhvam
First	अगृध्यम् ágṛdhyam	अगृध्याव ágṛdhyāva	अगृध्याम ágṛdhyāma	अगृध्ये ágṛdhye	अगृध्यावहि ágṛdhyāvahi	अगृध्यामहि ágṛdhyāmahi

Descendants

• Pali: gijjhati
• Prakrit: 𑀕𑀺𑀚𑁆𑀛𑀇 (gijjhaï)
  • Hindustani: gū̃jnā, gū̃jhnā
    • Devanagari script: गूँजना, गूँझना
    • Arabic script: گُون٘جْنا, گُون٘جھْنا
  • Marathi: गुंजणे (guñjṇe)
  • Odia: ଗୁଞ୍ଜିବା (guñjibā)
  • Punjabi: gijjhṇā

    Gurmukhi script: ਗਿੱਝਣਾ

    Shahmukhi script: گجھنا

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “gṛdhyati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press