गर्द

Hindi

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ɡəɾd̪/, [ɡɐɾd̪]

Etymology 1

Borrowed from Classical Persian گرد (gard).

Noun

गर्द • (gard) f (Urdu spelling گرد)

1. dust

   Synonyms: धूल (dhūl), ख़ाक (xāk)

Declension

Declension of गर्द (fem cons-stem)

	singular	plural
direct	गर्द gard	गर्दें gardẽ
oblique	गर्द gard	गर्दों gardõ
vocative	गर्द gard	गर्दो gardo

Etymology 2

Borrowed from Classical Persian گرد (gird).

Adjective

गर्द • (gard) (indeclinable, Urdu spelling گرد)

1. circling, encircling, wandering
   • 1797 – 1869, Ghalib 18.3:

     माना-ए वहशत-ख़िरामीहा-ए लैला कौन है
     ख़ाना-ए मजनून-ए सहरा-गर्द बे-दरवाज़ा था

     mānā-e vahśat-xirāmīhā-e lailā kaun hai
     xānā-e majnūn-e sahrā-gard be-darvāzā thā

     who is a forbidder of the mad-walkings of Laila?
     the house of Majnun the desert-circler was door-less

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• গৰ্দ (Assamese script)
• ᬕᬃᬤ (Balinese script)
• গর্দ (Bengali script)
• 𑰐𑰨𑰿𑰟 (Bhaiksuki script)
• 𑀕𑀭𑁆𑀤 (Brahmi script)
• ဂရ်္ဒ (Burmese script)
• ગર્દ (Gujarati script)
• ਗਰ੍ਦ (Gurmukhi script)
• 𑌗𑌰𑍍𑌦 (Grantha script)
• ꦒꦂꦢ (Javanese script)
• 𑂏𑂩𑂹𑂠 (Kaithi script)
• ಗರ್ದ (Kannada script)
• គទ៌ (Khmer script)
• ຄຣ຺ທ (Lao script)
• ഗര്ദ (Malayalam script)
• ᡤᠠᡵᡩᠠ (Manchu script)
• 𑘐𑘨𑘿𑘟 (Modi script)
• ᠺᠠᠷᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦰𑧈𑧠𑦿 (Nandinagari script)
• 𑐐𑐬𑑂𑐡 (Newa script)
• ଗର୍ଦ (Odia script)
• ꢔꢬ꣄ꢣ (Saurashtra script)
• 𑆓𑆫𑇀𑆢 (Sharada script)
• 𑖐𑖨𑖿𑖟 (Siddham script)
• ගර්‍ද (Sinhalese script)
• 𑩞𑩼 𑪙𑩭 (Soyombo script)
• 𑚌𑚤𑚶𑚛 (Takri script)
• க³ர்த³ (Tamil script)
• గర్ద (Telugu script)
• ครฺท (Thai script)
• ག་རྡ (Tibetan script)
• 𑒑𑒩𑓂𑒠 (Tirhuta script)
• 𑨍𑨫𑩇𑨛 (Zanabazar Square script)

Etymology

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɡɐ́ɾ.dɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɡɐɾ.d̪ɐ/

Adjective

गर्द • (gárda) stem

1. crying (?)
2. hungry

Declension

Masculine a-stem declension of गर्द

	singular	dual	plural
nominative	गर्दः (gárdaḥ)	गर्दौ (gárdau) गर्दा¹ (gárdā¹)	गर्दाः (gárdāḥ) गर्दासः¹ (gárdāsaḥ¹)
vocative	गर्द (gárda)	गर्दौ (gárdau) गर्दा¹ (gárdā¹)	गर्दाः (gárdāḥ) गर्दासः¹ (gárdāsaḥ¹)
accusative	गर्दम् (gárdam)	गर्दौ (gárdau) गर्दा¹ (gárdā¹)	गर्दान् (gárdān)
instrumental	गर्देन (gárdena)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्दैः (gárdaiḥ) गर्देभिः¹ (gárdebhiḥ¹)
dative	गर्दाय (gárdāya)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्देभ्यः (gárdebhyaḥ)
ablative	गर्दात् (gárdāt)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्देभ्यः (gárdebhyaḥ)
genitive	गर्दस्य (gárdasya)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्दानाम् (gárdānām)
locative	गर्दे (gárde)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्देषु (gárdeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of गर्दा

	singular	dual	plural
nominative	गर्दा (gárdā)	गर्दे (gárde)	गर्दाः (gárdāḥ)
vocative	गर्दे (gárde)	गर्दे (gárde)	गर्दाः (gárdāḥ)
accusative	गर्दाम् (gárdām)	गर्दे (gárde)	गर्दाः (gárdāḥ)
instrumental	गर्दया (gárdayā) गर्दा¹ (gárdā¹)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्दाभिः (gárdābhiḥ)
dative	गर्दायै (gárdāyai)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्दाभ्यः (gárdābhyaḥ)
ablative	गर्दायाः (gárdāyāḥ) गर्दायै² (gárdāyai²)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्दाभ्यः (gárdābhyaḥ)
genitive	गर्दायाः (gárdāyāḥ) गर्दायै² (gárdāyai²)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्दानाम् (gárdānām)
locative	गर्दायाम् (gárdāyām)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्दासु (gárdāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of गर्द

	singular	dual	plural
nominative	गर्दम् (gárdam)	गर्दे (gárde)	गर्दानि (gárdāni) गर्दा¹ (gárdā¹)
vocative	गर्द (gárda)	गर्दे (gárde)	गर्दानि (gárdāni) गर्दा¹ (gárdā¹)
accusative	गर्दम् (gárdam)	गर्दे (gárde)	गर्दानि (gárdāni) गर्दा¹ (gárdā¹)
instrumental	गर्देन (gárdena)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्दैः (gárdaiḥ) गर्देभिः¹ (gárdebhiḥ¹)
dative	गर्दाय (gárdāya)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्देभ्यः (gárdebhyaḥ)
ablative	गर्दात् (gárdāt)	गर्दाभ्याम् (gárdābhyām)	गर्देभ्यः (gárdebhyaḥ)
genitive	गर्दस्य (gárdasya)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्दानाम् (gárdānām)
locative	गर्दे (gárde)	गर्दयोः (gárdayoḥ)	गर्देषु (gárdeṣu)

• ¹Vedic

References

• Apte, Macdonell (2022) “गर्द”, in Digital Dictionaries of South Asia [Combined Sanskrit Dictionaries]
• Monier Williams (1899) “गर्द”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 349, column 2.