काम्य

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit काम्य (kāmya).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /kɑːm.jᵊ/, [kä̃ːm.jᵊ]

Adjective

काम्य • (kāmya) (indeclinable)

1. desirable
2. beautiful, lovely
3. self-interested (action, observance)

Related terms

• काम्यता (kāmyatā, “desirability”)

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “काम्य”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Sanskrit

Etymology

From the root कम् (kam) +‎ -य (-ya).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɑ́ːm.jɐ/, [kɑ́ːj̃.jɐ]
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɑːm.jɐ/

Adjective

काम्य • (kā́mya) stem (root कम्)

1. desirable, beautiful, amiable, lovely, agreeable
2. to one's liking, agreeable to one's wish
3. optional (opposed to nitya or indispensable observance), performed through the desire of some object or personal advantage (as a religious ceremony ), done from desire of benefit or from interested motives

Declension

Masculine a-stem declension of काम्य

	singular	dual	plural
nominative	काम्यः (kā́myaḥ)	काम्यौ (kā́myau) काम्या¹ (kā́myā¹)	काम्याः (kā́myāḥ) काम्यासः¹ (kā́myāsaḥ¹)
vocative	काम्य (kā́mya)	काम्यौ (kā́myau) काम्या¹ (kā́myā¹)	काम्याः (kā́myāḥ) काम्यासः¹ (kā́myāsaḥ¹)
accusative	काम्यम् (kā́myam)	काम्यौ (kā́myau) काम्या¹ (kā́myā¹)	काम्यान् (kā́myān)
instrumental	काम्येन (kā́myena)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्यैः (kā́myaiḥ) काम्येभिः¹ (kā́myebhiḥ¹)
dative	काम्याय (kā́myāya)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्येभ्यः (kā́myebhyaḥ)
ablative	काम्यात् (kā́myāt)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्येभ्यः (kā́myebhyaḥ)
genitive	काम्यस्य (kā́myasya)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्यानाम् (kā́myānām)
locative	काम्ये (kā́mye)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्येषु (kā́myeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of काम्या

	singular	dual	plural
nominative	काम्या (kā́myā)	काम्ये (kā́mye)	काम्याः (kā́myāḥ)
vocative	काम्ये (kā́mye)	काम्ये (kā́mye)	काम्याः (kā́myāḥ)
accusative	काम्याम् (kā́myām)	काम्ये (kā́mye)	काम्याः (kā́myāḥ)
instrumental	काम्यया (kā́myayā) काम्या¹ (kā́myā¹)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्याभिः (kā́myābhiḥ)
dative	काम्यायै (kā́myāyai)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्याभ्यः (kā́myābhyaḥ)
ablative	काम्यायाः (kā́myāyāḥ) काम्यायै² (kā́myāyai²)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्याभ्यः (kā́myābhyaḥ)
genitive	काम्यायाः (kā́myāyāḥ) काम्यायै² (kā́myāyai²)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्यानाम् (kā́myānām)
locative	काम्यायाम् (kā́myāyām)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्यासु (kā́myāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of काम्य

	singular	dual	plural
nominative	काम्यम् (kā́myam)	काम्ये (kā́mye)	काम्यानि (kā́myāni) काम्या¹ (kā́myā¹)
vocative	काम्य (kā́mya)	काम्ये (kā́mye)	काम्यानि (kā́myāni) काम्या¹ (kā́myā¹)
accusative	काम्यम् (kā́myam)	काम्ये (kā́mye)	काम्यानि (kā́myāni) काम्या¹ (kā́myā¹)
instrumental	काम्येन (kā́myena)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्यैः (kā́myaiḥ) काम्येभिः¹ (kā́myebhiḥ¹)
dative	काम्याय (kā́myāya)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्येभ्यः (kā́myebhyaḥ)
ablative	काम्यात् (kā́myāt)	काम्याभ्याम् (kā́myābhyām)	काम्येभ्यः (kā́myebhyaḥ)
genitive	काम्यस्य (kā́myasya)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्यानाम् (kā́myānām)
locative	काम्ये (kā́mye)	काम्ययोः (kā́myayoḥ)	काम्येषु (kā́myeṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• काम्यता (kāmyatā)
• काम्यत्व (kāmyatva)
• प्रतिकाम्य (pratikāmya, “being according to wish”)
• प्राकाम्य (prākāmya, “wilfulness”)
• सर्वकाम्य (sarvakāmya, “loved by all”)

References

• Monier Williams (1899) “काम्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0273.
• Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “काम्य”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016