कषति

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• কষতি (Assamese script)
• ᬓᬱᬢᬶ (Balinese script)
• কষতি (Bengali script)
• 𑰎𑰬𑰝𑰰 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀱𑀢𑀺 (Brahmi script)
• ကၑတိ (Burmese script)
• કષતિ (Gujarati script)
• ਕਸ਼ਤਿ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑌷𑌤𑌿 (Grantha script)
• ꦏꦰꦠꦶ (Javanese script)
• 𑂍𑂭𑂞𑂱 (Kaithi script)
• ಕಷತಿ (Kannada script)
• កឞតិ (Khmer script)
• ກຩຕິ (Lao script)
• കഷതി (Malayalam script)
• ᡬᠠᢢᠠᢠᡳ (Manchu script)
• 𑘎𑘬𑘝𑘱 (Modi script)
• ᢉᠠᢔᠠᢐᠢ (Mongolian script)
• 𑦮𑧌𑦽𑧒 (Nandinagari script)
• 𑐎𑐲𑐟𑐶 (Newa script)
• କଷତି (Odia script)
• ꢒꢰꢡꢶ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆰𑆠𑆴 (Sharada script)
• 𑖎𑖬𑖝𑖰 (Siddham script)
• කෂති (Sinhalese script)
• 𑩜𑪀𑩫𑩑 (Soyombo script)
• 𑚊𑚙𑚮 (Takri script)
• கஷதி (Tamil script)
• కషతి (Telugu script)
• กษติ (Thai script)
• ཀ་ཥ་ཏི (Tibetan script)
• 𑒏𑒭𑒞𑒱 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨯𑨙𑨁 (Zanabazar Square script)

Etymology

Inherited from Proto-Indo-European *kars- (“to scratch”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɐ́.ʂɐ.ti/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkɐ.ʂɐ.t̪i/

Verb

कषति • (káṣati) third-singular indicative (class 1, type UP, root कष्)

1. to rub, scratch, scrape
2. (in the mediopassive) to rub or scratch one's self
3. (in the mediopassive) to itch
4. to rub with a touchstone, test, try
5. to injure, hurt, destroy, kill
6. to leap

Conjugation

Present: कषति (káṣati), कषते (káṣate)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	कषति káṣati	कषतः káṣataḥ	कषन्ति káṣanti	कषते káṣate	कषेते káṣete	कषन्ते káṣante
Second	कषसि káṣasi	कषथः káṣathaḥ	कषथ káṣatha	कषसे káṣase	कषेथे káṣethe	कषध्वे káṣadhve
First	कषामि káṣāmi	कषावः káṣāvaḥ	कषामः / कषामसि¹ káṣāmaḥ / káṣāmasi¹	कषे káṣe	कषावहे káṣāvahe	कषामहे káṣāmahe
Imperative
Third	कषतु káṣatu	कषताम् káṣatām	कषन्तु káṣantu	कषताम् káṣatām	कषेताम् káṣetām	कषन्ताम् káṣantām
Second	कष káṣa	कषतम् káṣatam	कषत káṣata	कषस्व káṣasva	कषेथाम् káṣethām	कषध्वम् káṣadhvam
First	कषाणि káṣāṇi	कषाव káṣāva	कषाम káṣāma	कषै káṣai	कषावहै káṣāvahai	कषामहै káṣāmahai
Optative/Potential
Third	कषेत् káṣet	कषेताम् káṣetām	कषेयुः káṣeyuḥ	कषेत káṣeta	कषेयाताम् káṣeyātām	कषेरन् káṣeran
Second	कषेः káṣeḥ	कषेतम् káṣetam	कषेत káṣeta	कषेथाः káṣethāḥ	कषेयाथाम् káṣeyāthām	कषेध्वम् káṣedhvam
First	कषेयम् káṣeyam	कषेव káṣeva	कषेम káṣema	कषेय káṣeya	कषेवहि káṣevahi	कषेमहि káṣemahi
Subjunctive
Third	कषात् / कषाति káṣāt / káṣāti	कषातः káṣātaḥ	कषान् káṣān	कषाते / कषातै káṣāte / káṣātai	कषैते káṣaite	कषन्त / कषान्तै káṣanta / káṣāntai
Second	कषाः / कषासि káṣāḥ / káṣāsi	कषाथः káṣāthaḥ	कषाथ káṣātha	कषासे / कषासै káṣāse / káṣāsai	कषैथे káṣaithe	कषाध्वै káṣādhvai
First	कषाणि káṣāṇi	कषाव káṣāva	कषाम káṣāma	कषै káṣai	कषावहै káṣāvahai	कषामहै káṣāmahai
Participles
	कषत् káṣat			कषमाण káṣamāṇa
Notes	The subjunctive is only used in Vedic Sanskrit. ¹Vedic

Imperfect: अकषत् (ákaṣat), अकषत (ákaṣata)
	Active			Mediopassive
	Singular	Dual	Plural	Singular	Dual	Plural
Indicative
Third	अकषत् ákaṣat	अकषताम् ákaṣatām	अकषन् ákaṣan	अकषत ákaṣata	अकषेताम् ákaṣetām	अकषन्त ákaṣanta
Second	अकषः ákaṣaḥ	अकषतम् ákaṣatam	अकषत ákaṣata	अकषथाः ákaṣathāḥ	अकषेथाम् ákaṣethām	अकषध्वम् ákaṣadhvam
First	अकषम् ákaṣam	अकषाव ákaṣāva	अकषाम ákaṣāma	अकषे ákaṣe	अकषावहि ákaṣāvahi	अकषामहि ákaṣāmahi

Descendants

• Dardic:
  • Khowar: کھݰیک (khaṣík)
  • → Proto-Nuristani:
    • Kamkata-viri: kṣe-
    • Prasuni: koṣo-
    • Waigali: kaṣā́-
• Prakrit: 𑀓𑀲𑀇 (kasaï)
  • Central:
    • Ardhamagadhi Prakrit:
      • Old Awadhi: कसई (kasaī)
    • Sauraseni Prakrit: 𑀓𑀲𑀤𑀺 (kasadi)
      • Hindustani: kasnā
        • Hindi: कसना
        • Urdu: کَسنَا
  • Eastern:
    • Magadhi Prakrit:
      • Assamese: কহাইব (kohaibo)
      • Odia: କସିବା (kasibā)
  • Hindustani:
    • Hindi: कसना (kasnā)
    • Urdu: کسنا (kasnā)
  • Southern:
    • Helu Prakrit:
      • Sinhalese: කහනවා (kahanawā), කසනවා (kasanawā)
    • Maharastri Prakrit: 𑀓𑀲𑀇 (kasaï)
      • Marathi: कसणे (kasṇe), कसकसणे (kaskasṇe)
  • Western:
    • Sauraseni Prakrit:
      • Gujarati: કસવું (kasvũ), કાસકાસવું (kāskāsvũ)
        • → Sindhi: kasaṇu

          Arabic script: ڪَسَڻُ

          Devanagari script: कसणु

References

• Monier Williams (1899) “कषति”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 265.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kaṣati”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press