कर्त

Sanskrit

Alternative forms

गर्त (gárta)

Alternative scripts

কৰ্ত (Assamese script)
ᬓᬃᬢ (Balinese script)
কর্ত (Bengali script)
𑰎𑰨𑰿𑰝 (Bhaiksuki script)
𑀓𑀭𑁆𑀢 (Brahmi script)
ကရ်္တ (Burmese script)
કર્ત (Gujarati script)
ਕਰ੍ਤ (Gurmukhi script)
𑌕𑌰𑍍𑌤 (Grantha script)
ꦏꦂꦠ (Javanese script)
𑂍𑂩𑂹𑂞 (Kaithi script)
ಕರ್ತ (Kannada script)
កត៌ (Khmer script)
ກຣ຺ຕ (Lao script)
കര്ത (Malayalam script)
ᡬᠠᡵᢠᠠ (Manchu script)
𑘎𑘨𑘿𑘝 (Modi script)
ᢉᠠᠷᢐᠠ᠋ (Mongolian script)
𑦮𑧈𑧠𑦽 (Nandinagari script)
𑐎𑐬𑑂𑐟 (Newa script)
କର୍ତ (Odia script)
ꢒꢬ꣄ꢡ (Saurashtra script)
𑆑𑆫𑇀𑆠 (Sharada script)
𑖎𑖨𑖿𑖝 (Siddham script)
කර්‍ත (Sinhalese script)
𑩜𑩼 𑪙𑩫 (Soyombo script)
𑚊𑚤𑚶𑚙 (Takri script)
கர்த (Tamil script)
కర్త (Telugu script)
กรฺต (Thai script)
ཀ་རྟ (Tibetan script)
𑒏𑒩𑓂𑒞 (Tirhuta script)
𑨋𑨫𑩇𑨙 (Zanabazar Square script)

Etymology

Probably from कृत् (kṛt, “to cut in pieces”); compare कृति (kṛti, “the act of hurting; knife, dagger”).

Turner argues, however, that the word is borrowed from Dravidian, due to "extensive interchange" of consonants in vernacular variants, notably in गर्त (gárta). Mayrhofer acknowledges this possibility, but notes that the word's Vedic status decreases the likelihood of a Dravidian provenance.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /kɐɾ.tɐ́/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɐɾ.t̪ɐ/

Noun

कर्त • (kartá) stem, m

a hole, cavity
separation, distinction

Declension

Masculine a-stem declension of कर्त
	singular	dual	plural
nominative	कर्तः (kartáḥ)	कर्तौ (kartaú) कर्ता¹ (kartā́¹)	कर्ताः (kartā́ḥ) कर्तासः¹ (kartā́saḥ¹)
vocative	कर्त (kárta)	कर्तौ (kártau) कर्ता¹ (kártā¹)	कर्ताः (kártāḥ) कर्तासः¹ (kártāsaḥ¹)
accusative	कर्तम् (kartám)	कर्तौ (kartaú) कर्ता¹ (kartā́¹)	कर्तान् (kartā́n)
instrumental	कर्तेन (karténa)	कर्ताभ्याम् (kartā́bhyām)	कर्तैः (kartaíḥ) कर्तेभिः¹ (kartébhiḥ¹)
dative	कर्ताय (kartā́ya)	कर्ताभ्याम् (kartā́bhyām)	कर्तेभ्यः (kartébhyaḥ)
ablative	कर्तात् (kartā́t)	कर्ताभ्याम् (kartā́bhyām)	कर्तेभ्यः (kartébhyaḥ)
genitive	कर्तस्य (kartásya)	कर्तयोः (kartáyoḥ)	कर्तानाम् (kartā́nām)
locative	कर्ते (karté)	कर्तयोः (kartáyoḥ)	कर्तेषु (kartéṣu)

¹Vedic

References

Monier Williams (1899) “कर्त”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 257, column 3.
Apte, Vaman Shivram (1890) “कर्त”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 317
Mayrhofer, Manfred (1956) Kurzgefasstes Etymologisches Wörterbuch des Altindischen [A Concise Etymological Sanskrit Dictionary]‎^[2] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 173
Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kartá”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press