Jump to content

कपर्दिन्

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

    From कपर्द (kaparda, braid; cowrie) +‎ -इन् (-in, possessing). It is probable that कपर्द (kaparda) in the sense "braid" is a back-formation, since it is attested much later. The relation to the sense "cowrie" is unclear.

    Pronunciation

    [edit]

    Adjective

    [edit]

    क॒प॒र्दिन् (kapardín) stem[1][2]

    1. having braided and knotted locks of hair (often applied to Rudra-Shiva)
      • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.114.1:
        इ॒मा रु॒द्राय॑ त॒वसे॑ कप॒र्दिने॑ क्ष॒यद्वी॑राय॒ प्र भ॑रामहे म॒तीः।
        यथा॒ शमस॑द्द्वि॒पदे॒ चतु॑ष्पदे॒ विश्वं॑ पु॒ष्टं ग्रामे॑ अ॒स्मिन्न॑नातु॒रम्॥
        imā́ rudrā́ya taváse kapardíne kṣayádvīrāya prá bharāmahe matī́ḥ.
        yáthā śámásaddvipáde cátuṣpade víśvaṃ puṣṭáṃ grā́me asmínnanāturám.
        To the strong Rudra, to the Lord of Heroes, to him with braided hair we bring these our songs of praise,
        That it be well with all our cattle and our men, that in this village all be healthy and well-fed.
      • c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) IV.5.5.4:
        नमः॑ कप॒र्दिने॑ च॒ व्यु॑प्तकेशाय च॒ नमः॑
        námaḥ kapardíne ca vyùptakeśāya ca námaḥ
        Homage to him [Rudra] of long, braided hair, and to him of shaven hair.

    Declension

    [edit]
    Masculine in-stem declension of कपर्दिन्
    singular dual plural
    nominative कपर्दी (kapardī́) कपर्दिनौ (kapardínau)
    कपर्दिना¹ (kapardínā¹)
    कपर्दिनः (kapardínaḥ)
    vocative कपर्दिन् (kápardin) कपर्दिनौ (kápardinau)
    कपर्दिना¹ (kápardinā¹)
    कपर्दिनः (kápardinaḥ)
    accusative कपर्दिनम् (kapardínam) कपर्दिनौ (kapardínau)
    कपर्दिना¹ (kapardínā¹)
    कपर्दिनः (kapardínaḥ)
    instrumental कपर्दिना (kapardínā) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभिः (kapardíbhiḥ)
    dative कपर्दिने (kapardíne) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभ्यः (kapardíbhyaḥ)
    ablative कपर्दिनः (kapardínaḥ) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभ्यः (kapardíbhyaḥ)
    genitive कपर्दिनः (kapardínaḥ) कपर्दिनोः (kapardínoḥ) कपर्दिनाम् (kapardínām)
    locative कपर्दिनि (kapardíni) कपर्दिनोः (kapardínoḥ) कपर्दिषु (kapardíṣu)
    • ¹Vedic
    Feminine ī-stem declension of कपर्दिनी
    singular dual plural
    nominative कपर्दिनी (kapardinī) कपर्दिन्यौ (kapardinyau)
    कपर्दिनी¹ (kapardinī¹)
    कपर्दिन्यः (kapardinyaḥ)
    कपर्दिनीः¹ (kapardinīḥ¹)
    vocative कपर्दिनि (kapardini) कपर्दिन्यौ (kapardinyau)
    कपर्दिनी¹ (kapardinī¹)
    कपर्दिन्यः (kapardinyaḥ)
    कपर्दिनीः¹ (kapardinīḥ¹)
    accusative कपर्दिनीम् (kapardinīm) कपर्दिन्यौ (kapardinyau)
    कपर्दिनी¹ (kapardinī¹)
    कपर्दिनीः (kapardinīḥ)
    instrumental कपर्दिन्या (kapardinyā) कपर्दिनीभ्याम् (kapardinībhyām) कपर्दिनीभिः (kapardinībhiḥ)
    dative कपर्दिन्यै (kapardinyai) कपर्दिनीभ्याम् (kapardinībhyām) कपर्दिनीभ्यः (kapardinībhyaḥ)
    ablative कपर्दिन्याः (kapardinyāḥ)
    कपर्दिन्यै² (kapardinyai²)
    कपर्दिनीभ्याम् (kapardinībhyām) कपर्दिनीभ्यः (kapardinībhyaḥ)
    genitive कपर्दिन्याः (kapardinyāḥ)
    कपर्दिन्यै² (kapardinyai²)
    कपर्दिन्योः (kapardinyoḥ) कपर्दिनीनाम् (kapardinīnām)
    locative कपर्दिन्याम् (kapardinyām) कपर्दिन्योः (kapardinyoḥ) कपर्दिनीषु (kapardinīṣu)
    • ¹Vedic
    • ²Brāhmaṇas
    Neuter in-stem declension of कपर्दिन्
    singular dual plural
    nominative कपर्दि (kapardí) कपर्दिनी (kapardínī) कपर्दीनि (kapardī́ni)
    vocative कपर्दि (kápardi)
    कपर्दिन् (kápardin)
    कपर्दिनी (kápardinī) कपर्दीनि (kápardīni)
    accusative कपर्दि (kapardí) कपर्दिनी (kapardínī) कपर्दीनि (kapardī́ni)
    instrumental कपर्दिना (kapardínā) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभिः (kapardíbhiḥ)
    dative कपर्दिने (kapardíne) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभ्यः (kapardíbhyaḥ)
    ablative कपर्दिनः (kapardínaḥ) कपर्दिभ्याम् (kapardíbhyām) कपर्दिभ्यः (kapardíbhyaḥ)
    genitive कपर्दिनः (kapardínaḥ) कपर्दिनोः (kapardínoḥ) कपर्दिनाम् (kapardínām)
    locative कपर्दिनि (kapardíni) कपर्दिनोः (kapardínoḥ) कपर्दिषु (kapardíṣu)

    Descendants

    [edit]

    References

    [edit]
    1. ^ Monier Williams (1899) “कपर्दिन्”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 250.
    2. ^ Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kapardín”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 137