ईशान
Jump to navigation
Jump to search
Sanskrit
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
- ঈশান (Assamese script)
- ᬈᬰᬵᬦ (Balinese script)
- ঈশান (Bengali script)
- 𑰃𑰫𑰯𑰡 (Bhaiksuki script)
- 𑀈𑀰𑀸𑀦 (Brahmi script)
- ဤၐာန (Burmese script)
- ઈશાન (Gujarati script)
- ਈਸ਼ਾਨ (Gurmukhi script)
- 𑌈𑌶𑌾𑌨 (Grantha script)
- ꦇꦯꦴꦤ (Javanese script)
- 𑂆𑂬𑂰𑂢 (Kaithi script)
- ಈಶಾನ (Kannada script)
- ឦឝាន (Khmer script)
- ອີຨານ (Lao script)
- ഈശാന (Malayalam script)
- ᡳᡳᡧᠠ᠊ᠠᠨᠠ (Manchu script)
- 𑘃𑘫𑘰𑘡 (Modi script)
- ᠢᠢᠱᠠᢗᠨᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦣𑧋𑧑𑧁 (Nandinagari script)
- 𑐃𑐱𑐵𑐣 (Newa script)
- ଈଶାନ (Odia script)
- ꢅꢯꢵꢥ (Saurashtra script)
- 𑆆𑆯𑆳𑆤 (Sharada script)
- 𑖃𑖫𑖯𑖡 (Siddham script)
- ඊශාන (Sinhalese script)
- 𑩐𑩑𑩛𑩿𑩛𑩯 (Soyombo script)
- 𑚃𑚧𑚭𑚝 (Takri script)
- ஈஶாந (Tamil script)
- ఈశాన (Telugu script)
- อีศาน (Thai script)
- ཨཱི་ཤཱ་ན (Tibetan script)
- 𑒄𑒬𑒰𑒢 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨁𑨊𑨮𑨊𑨝 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From the middle participle of ईष्टे (ī́ṣṭe).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]ईशान • (ī́śāna or īśāná) stem
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of ईशान (ī́śāna) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानः ī́śānaḥ |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Accusative | ईशानम् ī́śānam |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानान् ī́śānān |
Instrumental | ईशानेन ī́śānena |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ ī́śānaiḥ / ī́śānebhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय ī́śānāya |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Ablative | ईशानात् ī́śānāt |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य ī́śānasya |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानानाम् ī́śānānām |
Locative | ईशाने ī́śāne |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानेषु ī́śāneṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of ईशाना (ī́śānā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशाना ī́śānā |
ईशाने ī́śāne |
ईशानाः ī́śānāḥ |
Vocative | ईशाने ī́śāne |
ईशाने ī́śāne |
ईशानाः ī́śānāḥ |
Accusative | ईशानाम् ī́śānām |
ईशाने ī́śāne |
ईशानाः ī́śānāḥ |
Instrumental | ईशानया / ईशाना¹ ī́śānayā / ī́śānā¹ |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानाभिः ī́śānābhiḥ |
Dative | ईशानायै ī́śānāyai |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानाभ्यः ī́śānābhyaḥ |
Ablative | ईशानायाः / ईशानायै² ī́śānāyāḥ / ī́śānāyai² |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानाभ्यः ī́śānābhyaḥ |
Genitive | ईशानायाः / ईशानायै² ī́śānāyāḥ / ī́śānāyai² |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानानाम् ī́śānānām |
Locative | ईशानायाम् ī́śānāyām |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानासु ī́śānāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of ईशान (ī́śāna) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानम् ī́śānam |
ईशाने ī́śāne |
ईशानानि / ईशाना¹ ī́śānāni / ī́śānā¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशाने ī́śāne |
ईशानानि / ईशाना¹ ī́śānāni / ī́śānā¹ |
Accusative | ईशानम् ī́śānam |
ईशाने ī́śāne |
ईशानानि / ईशाना¹ ī́śānāni / ī́śānā¹ |
Instrumental | ईशानेन ī́śānena |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ ī́śānaiḥ / ī́śānebhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय ī́śānāya |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Ablative | ईशानात् ī́śānāt |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य ī́śānasya |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानानाम् ī́śānānām |
Locative | ईशाने ī́śāne |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानेषु ī́śāneṣu |
Notes |
|
Masculine a-stem declension of ईशान (īśāná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानः īśānáḥ |
ईशानौ / ईशाना¹ īśānaú / īśānā́¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ īśānā́ḥ / īśānā́saḥ¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Accusative | ईशानम् īśānám |
ईशानौ / ईशाना¹ īśānaú / īśānā́¹ |
ईशानान् īśānā́n |
Instrumental | ईशानेन īśānéna |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ īśānaíḥ / īśānébhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय īśānā́ya |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Ablative | ईशानात् īśānā́t |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य īśānásya |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानानाम् īśānā́nām |
Locative | ईशाने īśāné |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानेषु īśānéṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of ईशाना (īśānā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशाना īśānā́ |
ईशाने īśāné |
ईशानाः īśānā́ḥ |
Vocative | ईशाने ī́śāne |
ईशाने ī́śāne |
ईशानाः ī́śānāḥ |
Accusative | ईशानाम् īśānā́m |
ईशाने īśāné |
ईशानाः īśānā́ḥ |
Instrumental | ईशानया / ईशाना¹ īśānáyā / īśānā́¹ |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानाभिः īśānā́bhiḥ |
Dative | ईशानायै īśānā́yai |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानाभ्यः īśānā́bhyaḥ |
Ablative | ईशानायाः / ईशानायै² īśānā́yāḥ / īśānā́yai² |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानाभ्यः īśānā́bhyaḥ |
Genitive | ईशानायाः / ईशानायै² īśānā́yāḥ / īśānā́yai² |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानानाम् īśānā́nām |
Locative | ईशानायाम् īśānā́yām |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानासु īśānā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of ईशान (īśāná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानम् īśānám |
ईशाने īśāné |
ईशानानि / ईशाना¹ īśānā́ni / īśānā́¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशाने ī́śāne |
ईशानानि / ईशाना¹ ī́śānāni / ī́śānā¹ |
Accusative | ईशानम् īśānám |
ईशाने īśāné |
ईशानानि / ईशाना¹ īśānā́ni / īśānā́¹ |
Instrumental | ईशानेन īśānéna |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ īśānaíḥ / īśānébhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय īśānā́ya |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Ablative | ईशानात् īśānā́t |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य īśānásya |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानानाम् īśānā́nām |
Locative | ईशाने īśāné |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानेषु īśānéṣu |
Notes |
|
Noun
[edit]ईशान • (ī́śāna or īśāná) stem, m
- ruler, lord (AV., VS., ŚBr., MBh., Kum., etc.)
- an epithet of Shiva-Rudra
- a Rudra
- the sun as a form of Shiva
- a Sadhya
- an epithet of Vishnu
- northeast (the direction of Rudra-Shiva)
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of ईशान (ī́śāna) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानः ī́śānaḥ |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Accusative | ईशानम् ī́śānam |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानान् ī́śānān |
Instrumental | ईशानेन ī́śānena |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ ī́śānaiḥ / ī́śānebhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय ī́śānāya |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Ablative | ईशानात् ī́śānāt |
ईशानाभ्याम् ī́śānābhyām |
ईशानेभ्यः ī́śānebhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य ī́śānasya |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानानाम् ī́śānānām |
Locative | ईशाने ī́śāne |
ईशानयोः ī́śānayoḥ |
ईशानेषु ī́śāneṣu |
Notes |
|
Masculine a-stem declension of ईशान (īśāná) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानः īśānáḥ |
ईशानौ / ईशाना¹ īśānaú / īśānā́¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ īśānā́ḥ / īśānā́saḥ¹ |
Vocative | ईशान ī́śāna |
ईशानौ / ईशाना¹ ī́śānau / ī́śānā¹ |
ईशानाः / ईशानासः¹ ī́śānāḥ / ī́śānāsaḥ¹ |
Accusative | ईशानम् īśānám |
ईशानौ / ईशाना¹ īśānaú / īśānā́¹ |
ईशानान् īśānā́n |
Instrumental | ईशानेन īśānéna |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानैः / ईशानेभिः¹ īśānaíḥ / īśānébhiḥ¹ |
Dative | ईशानाय īśānā́ya |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Ablative | ईशानात् īśānā́t |
ईशानाभ्याम् īśānā́bhyām |
ईशानेभ्यः īśānébhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य īśānásya |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानानाम् īśānā́nām |
Locative | ईशाने īśāné |
ईशानयोः īśānáyoḥ |
ईशानेषु īśānéṣu |
Notes |
|
Derived terms
[edit]- ईशान्य (īśānya)
Noun
[edit]ईशान • (īśāna) stem, n (Classical Sanskrit)
Declension
[edit]Neuter a-stem declension of ईशान (īśāna) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | ईशानम् īśānam |
ईशाने īśāne |
ईशानानि īśānāni |
Vocative | ईशान īśāna |
ईशाने īśāne |
ईशानानि īśānāni |
Accusative | ईशानम् īśānam |
ईशाने īśāne |
ईशानानि īśānāni |
Instrumental | ईशानेन īśānena |
ईशानाभ्याम् īśānābhyām |
ईशानैः īśānaiḥ |
Dative | ईशानाय īśānāya |
ईशानाभ्याम् īśānābhyām |
ईशानेभ्यः īśānebhyaḥ |
Ablative | ईशानात् īśānāt |
ईशानाभ्याम् īśānābhyām |
ईशानेभ्यः īśānebhyaḥ |
Genitive | ईशानस्य īśānasya |
ईशानयोः īśānayoḥ |
ईशानानाम् īśānānām |
Locative | ईशाने īśāne |
ईशानयोः īśānayoḥ |
ईशानेषु īśāneṣu |
References
[edit]- Monier Williams (1899) “ईशान”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 171, column 1.
- Hellwig, Oliver (2010-2024) “īśāna”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.