अर्ण
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- অৰ্ণ (Assamese script)
- ᬅᬃᬡ (Balinese script)
- অর্ণ (Bengali script)
- 𑰀𑰨𑰿𑰜 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀭𑁆𑀡 (Brahmi script)
- အရ်္ဏ (Burmese script)
- અર્ણ (Gujarati script)
- ਅਰ੍ਣ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌰𑍍𑌣 (Grantha script)
- ꦄꦂꦟ (Javanese script)
- 𑂃𑂩𑂹𑂝 (Kaithi script)
- ಅರ್ಣ (Kannada script)
- អណ៌ (Khmer script)
- ອຣ຺ຓ (Lao script)
- അര്ണ (Malayalam script)
- ᠠᡵᢏᠠ (Manchu script)
- 𑘀𑘨𑘿𑘜 (Modi script)
- ᠠᠷᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦠𑧈𑧠𑦼 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐬𑑂𑐞 (Newa script)
- ଅର୍ଣ (Odia script)
- ꢂꢬ꣄ꢠ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆫𑇀𑆟 (Sharada script)
- 𑖀𑖨𑖿𑖜 (Siddham script)
- අර්ණ (Sinhalese script)
- 𑩐𑩼 𑪙𑩪 (Soyombo script)
- 𑚀𑚤𑚶𑚘 (Takri script)
- அர்ண (Tamil script)
- అర్ణ (Telugu script)
- อรฺณ (Thai script)
- ཨ་རྞ (Tibetan script)
- 𑒁𑒩𑓂𑒝 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨫𑩇𑨘 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-Iranian *Harnas, from Proto-Indo-European *h₃ernos (“rising (wave)”), from the root *h₃er-.
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अर्णः (árṇaḥ) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णाः (árṇāḥ) अर्णासः¹ (árṇāsaḥ¹) |
| vocative | अर्ण (árṇa) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णाः (árṇāḥ) अर्णासः¹ (árṇāsaḥ¹) |
| accusative | अर्णम् (árṇam) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णान् (árṇān) |
| instrumental | अर्णेन (árṇena) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णैः (árṇaiḥ) अर्णेभिः¹ (árṇebhiḥ¹) |
| dative | अर्णाय (árṇāya) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| ablative | अर्णात् (árṇāt) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| genitive | अर्णस्य (árṇasya) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णानाम् (árṇānām) |
| locative | अर्णे (árṇe) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णेषु (árṇeṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अर्णा (árṇā) | अर्णे (árṇe) | अर्णाः (árṇāḥ) |
| vocative | अर्णे (árṇe) | अर्णे (árṇe) | अर्णाः (árṇāḥ) |
| accusative | अर्णाम् (árṇām) | अर्णे (árṇe) | अर्णाः (árṇāḥ) |
| instrumental | अर्णया (árṇayā) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णाभिः (árṇābhiḥ) |
| dative | अर्णायै (árṇāyai) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णाभ्यः (árṇābhyaḥ) |
| ablative | अर्णायाः (árṇāyāḥ) अर्णायै² (árṇāyai²) |
अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णाभ्यः (árṇābhyaḥ) |
| genitive | अर्णायाः (árṇāyāḥ) अर्णायै² (árṇāyai²) |
अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णानाम् (árṇānām) |
| locative | अर्णायाम् (árṇāyām) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णासु (árṇāsu) |
- ¹Vedic
- ²Brāhmaṇas
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अर्णम् (árṇam) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| vocative | अर्ण (árṇa) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| accusative | अर्णम् (árṇam) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| instrumental | अर्णेन (árṇena) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णैः (árṇaiḥ) अर्णेभिः¹ (árṇebhiḥ¹) |
| dative | अर्णाय (árṇāya) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| ablative | अर्णात् (árṇāt) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| genitive | अर्णस्य (árṇasya) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णानाम् (árṇānām) |
| locative | अर्णे (árṇe) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णेषु (árṇeṣu) |
- ¹Vedic
Noun
[edit]अर्ण • (árṇa) stem, m or n (root ऋ)
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अर्णः (árṇaḥ) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णाः (árṇāḥ) अर्णासः¹ (árṇāsaḥ¹) |
| vocative | अर्ण (árṇa) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णाः (árṇāḥ) अर्णासः¹ (árṇāsaḥ¹) |
| accusative | अर्णम् (árṇam) | अर्णौ (árṇau) अर्णा¹ (árṇā¹) |
अर्णान् (árṇān) |
| instrumental | अर्णेन (árṇena) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णैः (árṇaiḥ) अर्णेभिः¹ (árṇebhiḥ¹) |
| dative | अर्णाय (árṇāya) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| ablative | अर्णात् (árṇāt) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| genitive | अर्णस्य (árṇasya) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णानाम् (árṇānām) |
| locative | अर्णे (árṇe) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णेषु (árṇeṣu) |
- ¹Vedic
| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | अर्णम् (árṇam) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| vocative | अर्ण (árṇa) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| accusative | अर्णम् (árṇam) | अर्णे (árṇe) | अर्णानि (árṇāni) अर्णा¹ (árṇā¹) |
| instrumental | अर्णेन (árṇena) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णैः (árṇaiḥ) अर्णेभिः¹ (árṇebhiḥ¹) |
| dative | अर्णाय (árṇāya) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| ablative | अर्णात् (árṇāt) | अर्णाभ्याम् (árṇābhyām) | अर्णेभ्यः (árṇebhyaḥ) |
| genitive | अर्णस्य (árṇasya) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णानाम् (árṇānām) |
| locative | अर्णे (árṇe) | अर्णयोः (árṇayoḥ) | अर्णेषु (árṇeṣu) |
- ¹Vedic
Related terms
[edit]References
[edit]- Apte, Macdonell (2022) “अर्ण”, in Digital Dictionaries of South Asia [Combined Sanskrit Dictionaries]
- Monier Williams (1899) “अर्ण”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 90, column 2.
- Lubotsky, Alexander (2011) The Indo-Aryan Inherited Lexicon (in progress) (Indo-European Etymological Dictionary Project), Leiden University, page 54
- Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan][1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 116-7
Categories:
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit terms belonging to the root ऋ
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit a-stem adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit neuter nouns
- Sanskrit nouns with multiple genders
- Sanskrit a-stem nouns