अनाहार

Hindi

Etymology

Learned borrowing from Sanskrit अनाहार (anāhāra); equivalent to अन्- (an-) +‎ आहार (āhār). May have also been inherited through Prakrit [Term?] 𑀅𑀡𑀸𑀳𑀸𑀭 (aṇāhāra).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ə.nɑː.ɦɑːɾ/, [ɐ.näː.ɦäːɾ]

Adjective

अनाहार • (anāhār) (indeclinable, Urdu spelling اناہار)

1. one who abstains from food; one who fasts

Noun

अनाहार • (anāhār) m (Urdu spelling اناہار)

1. abstinence (especially from food)

Declension

Declension of अनाहार (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	अनाहार anāhār	अनाहार anāhār
oblique	अनाहार anāhār	अनाहारों anāhārõ
vocative	अनाहार anāhār	अनाहारो anāhāro

Further reading

• Dāsa, Śyāmasundara (1965–1975) “अनाहार”, in Hindī Śabdasāgara [lit. Sea of Hindi words] (in Hindi), Kashi [Varanasi]: Nagari Pracarini Sabha

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• অনাহাৰ (Assamese script)
• ᬅᬦᬵᬳᬵᬭ (Balinese script)
• অনাহার (Bengali script)
• 𑰀𑰡𑰯𑰮𑰯𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀅𑀦𑀸𑀳𑀸𑀭 (Brahmi script)
• အနာဟာရ (Burmese script)
• અનાહાર (Gujarati script)
• ਅਨਾਹਾਰ (Gurmukhi script)
• 𑌅𑌨𑌾𑌹𑌾𑌰 (Grantha script)
• ꦄꦤꦴꦲꦴꦫ (Javanese script)
• 𑂃𑂢𑂰𑂯𑂰𑂩 (Kaithi script)
• ಅನಾಹಾರ (Kannada script)
• អនាហារ (Khmer script)
• ອນາຫາຣ (Lao script)
• അനാഹാര (Malayalam script)
• ᠠᠨᠠ᠎᠊ᠠᡥᠠ᠎᠊ᠠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘀𑘡𑘰𑘮𑘰𑘨 (Modi script)
• ᠠᠨᠠᢗᠾᠠᢗᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦠𑧁𑧑𑧎𑧑𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐀𑐣𑐵𑐴𑐵𑐬 (Newa script)
• ଅନାହାର (Odia script)
• ꢂꢥꢵꢲꢵꢬ (Saurashtra script)
• 𑆃𑆤𑆳𑆲𑆳𑆫 (Sharada script)
• 𑖀𑖡𑖯𑖮𑖯𑖨 (Siddham script)
• අනාහාර (Sinhalese script)
• 𑩐𑩯𑩛𑪂𑩛𑩼 (Soyombo script)
• 𑚀𑚝𑚭𑚩𑚭𑚤 (Takri script)
• அநாஹார (Tamil script)
• అనాహార (Telugu script)
• อนาหาร (Thai script)
• ཨ་ནཱ་ཧཱ་ར (Tibetan script)
• 𑒁𑒢𑒰𑒯𑒰𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨀𑨝𑨊𑨱𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

From अन्- (an-, negative suffix) +‎ आहार (āhāra, “food”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɐ.nɑː.ɦɑː.ɾɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɐ.n̪ɑː.ɦɑː.ɾɐ/

Adjective

अनाहार • (anāhāra) stem

1. one who abstains from food; one who fasts

Declension

Masculine a-stem declension of अनाहार

	singular	dual	plural
nominative	अनाहारः (anāhāraḥ)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहाराः (anāhārāḥ) अनाहारासः¹ (anāhārāsaḥ¹)
vocative	अनाहार (anāhāra)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहाराः (anāhārāḥ) अनाहारासः¹ (anāhārāsaḥ¹)
accusative	अनाहारम् (anāhāram)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहारान् (anāhārān)
instrumental	अनाहारेण (anāhāreṇa)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारैः (anāhāraiḥ) अनाहारेभिः¹ (anāhārebhiḥ¹)
dative	अनाहाराय (anāhārāya)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
ablative	अनाहारात् (anāhārāt)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
genitive	अनाहारस्य (anāhārasya)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहाराणाम् (anāhārāṇām)
locative	अनाहारे (anāhāre)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहारेषु (anāhāreṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of अनाहारा

	singular	dual	plural
nominative	अनाहारा (anāhārā)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराः (anāhārāḥ)
vocative	अनाहारे (anāhāre)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराः (anāhārāḥ)
accusative	अनाहाराम् (anāhārām)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराः (anāhārāḥ)
instrumental	अनाहारया (anāhārayā) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहाराभिः (anāhārābhiḥ)
dative	अनाहारायै (anāhārāyai)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहाराभ्यः (anāhārābhyaḥ)
ablative	अनाहारायाः (anāhārāyāḥ) अनाहारायै² (anāhārāyai²)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहाराभ्यः (anāhārābhyaḥ)
genitive	अनाहारायाः (anāhārāyāḥ) अनाहारायै² (anāhārāyai²)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहाराणाम् (anāhārāṇām)
locative	अनाहारायाम् (anāhārāyām)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहारासु (anāhārāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of अनाहार

	singular	dual	plural
nominative	अनाहारम् (anāhāram)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराणि (anāhārāṇi) अनाहारा¹ (anāhārā¹)
vocative	अनाहार (anāhāra)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराणि (anāhārāṇi) अनाहारा¹ (anāhārā¹)
accusative	अनाहारम् (anāhāram)	अनाहारे (anāhāre)	अनाहाराणि (anāhārāṇi) अनाहारा¹ (anāhārā¹)
instrumental	अनाहारेण (anāhāreṇa)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारैः (anāhāraiḥ) अनाहारेभिः¹ (anāhārebhiḥ¹)
dative	अनाहाराय (anāhārāya)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
ablative	अनाहारात् (anāhārāt)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
genitive	अनाहारस्य (anāhārasya)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहाराणाम् (anāhārāṇām)
locative	अनाहारे (anāhāre)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहारेषु (anāhāreṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Pali: anāhāra
• → Hindi: अनाहार (anāhār) (learned)

Noun

अनाहार • (anāhāra) stem, m

1. abstinence (especially from food)
2. non-production

Declension

Masculine a-stem declension of अनाहार

	singular	dual	plural
nominative	अनाहारः (anāhāraḥ)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहाराः (anāhārāḥ) अनाहारासः¹ (anāhārāsaḥ¹)
vocative	अनाहार (anāhāra)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहाराः (anāhārāḥ) अनाहारासः¹ (anāhārāsaḥ¹)
accusative	अनाहारम् (anāhāram)	अनाहारौ (anāhārau) अनाहारा¹ (anāhārā¹)	अनाहारान् (anāhārān)
instrumental	अनाहारेण (anāhāreṇa)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारैः (anāhāraiḥ) अनाहारेभिः¹ (anāhārebhiḥ¹)
dative	अनाहाराय (anāhārāya)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
ablative	अनाहारात् (anāhārāt)	अनाहाराभ्याम् (anāhārābhyām)	अनाहारेभ्यः (anāhārebhyaḥ)
genitive	अनाहारस्य (anāhārasya)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहाराणाम् (anāhārāṇām)
locative	अनाहारे (anāhāre)	अनाहारयोः (anāhārayoḥ)	अनाहारेषु (anāhāreṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Prakrit: 𑀅𑀡𑀸𑀳𑀸𑀭 (aṇāhāra)
• → Hindi: अनाहार (anāhār)
• → Tocharian B: anahār

Further reading

• Monier Williams (1899) “अनाहार”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 29, column 1.
• Apte, Vaman Shivram (1890) “अनाहार”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “anāhāra”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press