Jump to content

अतिथिदेव

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

Compound of अतिथि (átithi, guest) +‎ देव (devá, deva).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

अतिथिदेव (atithideva) stemm

  1. someone who treats a guest as equivalent to a deva; someone for whom a guest should be honoured, respected, and served as a god
    • c. 600 BCE, Taittirīya Upaniṣad 1.11.2:
      मातृदेवो भव । पितृदेवो भव । आचार्यदेवो भव । अतिथिदेवो भव । यान्यनवद्यानि कर्माणि तानि सेवितव्यानि । नो इतराणि। यान्यस्माकं सुचरितानि तानि त्वयोपास्यानि । नो इतराणि ॥
      mātṛdevo bhava. pitṛdevo bhava. ācāryadevo bhava. atithidevo bhava. yānyanavadyāni karmāṇi tāni sevitavyāni. no itarāṇi. yānyasmākaṃ sucaritāni tāni tvayopāsyāni. no itarāṇi.
      Be a mātṛdeva. Be a pitṛdeva. Be an ācāryadeva. Be an atithideva. Nothing but faultless deeds are to be practised. Nothing but good conduct and virtuous actions are to be worshipped and honoured by you.

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of अतिथिदेव (atithideva)
Singular Dual Plural
Nominative अतिथिदेवः
atithidevaḥ
अतिथिदेवौ / अतिथिदेवा¹
atithidevau / atithidevā¹
अतिथिदेवाः / अतिथिदेवासः¹
atithidevāḥ / atithidevāsaḥ¹
Vocative अतिथिदेव
atithideva
अतिथिदेवौ / अतिथिदेवा¹
atithidevau / atithidevā¹
अतिथिदेवाः / अतिथिदेवासः¹
atithidevāḥ / atithidevāsaḥ¹
Accusative अतिथिदेवम्
atithidevam
अतिथिदेवौ / अतिथिदेवा¹
atithidevau / atithidevā¹
अतिथिदेवान्
atithidevān
Instrumental अतिथिदेवेन
atithidevena
अतिथिदेवाभ्याम्
atithidevābhyām
अतिथिदेवैः / अतिथिदेवेभिः¹
atithidevaiḥ / atithidevebhiḥ¹
Dative अतिथिदेवाय
atithidevāya
अतिथिदेवाभ्याम्
atithidevābhyām
अतिथिदेवेभ्यः
atithidevebhyaḥ
Ablative अतिथिदेवात्
atithidevāt
अतिथिदेवाभ्याम्
atithidevābhyām
अतिथिदेवेभ्यः
atithidevebhyaḥ
Genitive अतिथिदेवस्य
atithidevasya
अतिथिदेवयोः
atithidevayoḥ
अतिथिदेवानाम्
atithidevānām
Locative अतिथिदेवे
atithideve
अतिथिदेवयोः
atithidevayoḥ
अतिथिदेवेषु
atithideveṣu
Notes
  • ¹Vedic

References

[edit]