Jump to content

پرستیدن

From Wiktionary, the free dictionary

Persian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Middle Persian plstytn' (paristīdan, “to serve; to worship; to minister in a ritual”), from Proto-Iranian *pari- (“around, peri-”) + *staH- (“to place, set, stand”). The former prefix is from Proto-Indo-Iranian *pári, from Proto-Indo-European *péri, and the latter is from Proto-Indo-Iranian *stáH-, from Proto-Indo-European *steh₂- (“to stand”).

Related to Old Armenian պաշտեմ (paštem), an Iranian borrowing.

Pronunciation

[edit]
 

Readings
Classical reading? parastīḏan
Dari reading? parastīdan
Iranian reading? parastidan
Tajik reading? parastidan

Verb

[edit]
Dari پرستیدن
Iranian Persian
Tajik парастидан

پرستیدن • (parastidan) (present stem پرست (parast))

  1. to worship
    • c. 1080, ʿUmar Khayyām, نوروزنامه:
      و از پس او طهمورث بنشست، و سی سال پادشاهی کرد، و دیوان را در طاعت آورد، و بازارها و کوچها بنهاد، و ابریشم و پشم ببافت، و رهبان بزسپ در ایام او بیرون آمد، و دین صابیان آورد، و او دین بپذیرفت، و زنار بر بست، و آفتاب را پرستید، و مردمان را دبیری آموخت […]
      u az pas-i ō tahmōras binišast, u sī sāl pādšāhī kard, u dēwān rā dar tā'at āward, u bāzār-hā u kōča-hā binihād, u abrēšum⁠ u pašm bibāft, u ruhbān-i buzasp dar ayām-i ō bērūn āmad, u dīn-i sābiyān āwarad, u ō dīn bipaḏīruft, u zunnār bar bast, u āftāb rā parastīd, u mardumān rā dabīrī āmōxt […]
      And after him, Tahmōras sat [on the throne] and ruled for thirty years. He forced the demons into submission, built markets and alleyways, and wove with silk and wool. Buzasp the Monk appeared in his days, and he [Tahmōras] accepted the faith of the Sabians, bound the girdle on himself, and worshipped the sun. And he taught people the arts of writing […]
      (Classical Persian transliteration)
  2. to idolize, to regard extremely highly
  3. to serve
    • c. 977, Ferdōsī, شاهنامه:
      کسانی که اندر شبستان بدند
      هشیوار و مهترپرستان بدند
      kasānē ke andar šabestān budand
      hošīwār u mehtar parastān budand
      those who were inside of the private chambers were intelligent servants of the elites
      (Classical Persian transliteration)

Conjugation

[edit]
Conjugation of پرستیدن (parastīdán) (literary Dari Persian)
infinitive پرستیدن
(parastīdán)
stem present پرست
(parast)
past پرستید
(parastīd)
participle present پرستنده
(parastindá)
past پرستیده
(parastīdá)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist پرستم
(parastam) 		پرستی
(parastī) 		پرستد
(parastad) 		پرستیم
(parastēm) 		پرستید
(parastēd) 		پرستند
(parastand)
present (imperfect) می‌پرستم
(mḗ-parastam) 		می‌پرستی
(mḗ-parastī) 		می‌پرستد
(mḗ-parastad) 		می‌پرستیم
(mḗ-parastēm) 		می‌پرستید
(mḗ-parastēd) 		می‌پرستند
(mḗ-parastand)
present progressive در حال پرستیدن استم
(dar hāl-i parastīdan astam) 		در حال پرستیدن استی
(dar hāl-i parastīdan astī) 		در حال پرستیدن است
(dar hāl-i parastīdan ast) 		در حال پرستیدن استیم
(dar hāl-i parastīdan astēm) 		در حال پرستیدن استید
(dar hāl-i parastīdan astēd) 		در حال پرستیدن استند
(dar hāl-i parastīdan astand)
present perfect پرستیده‌ام
(parastīdá-am) 		پرستیده‌ای
(parastīdá-ī) 		پرستیده‌است
(parastīdá ast) 		پرستیده‌ایم
(parastīdá-ēn) 		پرستیده‌اید
(parastīdá-ēd) 		پرستیده‌اند
(parastīdá-and)
past پرستیدم
(parastīdam) 		پرستیدی
(parastīdī) 		پرستید
(parastīd) 		پرستیدیم
(parastīdēm) 		پرستیدید
(parastīdēd) 		پرستیدند
(parastīdand)
past (imperfect) می‌پرستیدم
(mḗ-parastīdam) 		می‌پرستیدی
(mḗ-parastīdī) 		می‌پرستید
(mḗ-parastīd) 		می‌پرستیدیم
(mḗ-parastīdēm) 		می‌پرستیدید
(mḗ-parastīdēd) 		می‌پرستیدند
(mḗ-parastīdand)
past progressive در حال پرستیدن بودم
(dar hāl-i parastīdan būdam) 		در حال پرستیدن بودی
(dar hāl-i parastīdan būdī) 		در حال پرستیدن بود
(dar hāl-i parastīdan būd) 		در حال پرستیدن بودیم
(dar hāl-i parastīdan būdēm) 		در حال پرستیدن بودید
(dar hāl-i parastīdan būdēd) 		در حال پرستیدن بودند
(dar hāl-i parastīdan būdand)
pluperfect پرستیده بودم
(parastīdá bū́dam) 		پرستیده بودی
(parastīdá bū́dī) 		پرستیده بود
(parastīdá būd) 		پرستیده بودیم
(parastīdá bū́dēm) 		پرستیده بودید
(parastīdá bū́dēd) 		پرستیده بودند
(parastīdá bū́dand)
future خواهم پرستید
(xāhám parastīd) 		خواهی پرستید
(xāhī́ parastīd) 		خواهد پرستید
(xāhád parastīd) 		خواهیم پرستید
(xāhḗm parastīd) 		خواهید پرستید
(xāhḗd parastīd) 		خواهند پرستید
(xāhánd parastīd)
subjunctive present بپرستم
(bíparastam) 		بپرستی
(bíparastī) 		بپرستد
(bíparastad) 		بپرستیم
(bíparastēm) 		بپرستید
(bíparastēd) 		بپرستند
(bíparastand)
past پرستیده باشم
(parastīdá bā́šam) 		پرستیده باشی
(parastīdá bā́šī) 		پرستیده باشد
(parastīdá bā́šad) 		پرستیده باشیم
(parastīdá bā́šēm) 		پرستیده باشید
(parastīdá bā́šēd) 		پرستیده باشند
(parastīdá bā́šand)
imperative بپرست
(bíparast) 		بپرستید
(bíparastēd)
Conjugation of پرستیدن (parastīdán) (colloquial Kabuli)
infinitive پرستیدن
(parastīdán)
stem present پرست
(parast)
past پرستید
(parastīd)
participle present پرستنده
(parastindá)
past پرستیده
(parastīdá)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist پرستم
(parastum) 		پرستی
(parastī) 		پرسته
(parasta) 		پرستیم
(parastēm) 		پرستین
(parastēn) 		پرستن
(parastan)
present (imperfect) می‌پرستم
(mḗ-parastum) 		می‌پرستی
(mḗ-parastī) 		می‌پرسته
(mḗ-parasta) 		می‌پرستیم
(mḗ-parastēm) 		می‌پرستین
(mḗ-parastēn) 		می‌پرستن
(mḗ-parastan)
present progressive ده آل پرستیدن استم
(da āl-i parastīdan astum) 		ده آل پرستیدن استی
(da āl-i parastīdan astī) 		ده آل پرستیدن است
(da āl-i parastīdan ast) 		ده آل پرستیدن استیم
(da āl-i parastīdan astēm) 		ده آل پرستیدن استین
(da āl-i parastīdan astēn) 		ده آل پرستیدن استن
(da āl-i parastīdan astan)
present perfect پرستیدم
(parastīdám) 		پرستیدی
(parastīdī́) 		پرستیداست
(parastīdást) 		پرستیدیم
(parastīdḗm) 		پرستیدین
(parastīdḗn) 		پرستیدن
(parastīdán)
past پرستیدم
(parastīdum) 		پرستیدی
(parastīdī) 		پرستیده
(parastīda) 		پرستیدیم
(parastīdēm) 		پرستیدین
(parastīdēn) 		پرستیدن
(parastīdan)
past (imperfect) می‌پرستیدم
(mḗ-parastīdum) 		می‌پرستیدی
(mḗ-parastīdī) 		می‌پرستیده
(mḗ-parastīda) 		می‌پرستیدیم
(mḗ-parastīdēm) 		می‌پرستیدین
(mḗ-parastīdēn) 		می‌پرستیدن
(mḗ-parastīdan)
past progressive ده آل پرستیدن بودم
(da āl-i parastīdan būdum) 		ده آل پرستیدن بودی
(da āl-i parastīdan būdī) 		ده آل پرستیدن بود
(da āl-i parastīdan būd) 		ده آل پرستیدن بودیم
(da āl-i parastīdan būdēm) 		ده آل پرستیدن بودین
(da āl-i parastīdan būdēn) 		ده آل پرستیدن بودن
(da āl-i parastīdan būdan)
pluperfect پرستیده بودم
(parastīdá bū́dum) 		پرستیده بودی
(parastīdá bū́dī) 		پرستیده بوده
(parastīdá būda) 		پرستیده بودیم
(parastīdá bū́dēm) 		پرستیده بودین
(parastīdá bū́dēn) 		پرستیده بودن
(parastīdá bū́dan)
future خوایم پرستید
(xāyyúm parastīd) 		خوایی پرستید
(xāyyī́ parastīd) 		خوایه پرستید
(xāyyá parastīd) 		خواییم پرستید
(xāyyḗm parastīd) 		خوایین پرستید
(xāyyḗn parastīd) 		خواین پرستید
(xāyyán parastīd)
subjunctive present بپرستم
(bíparastum) 		بپرستی
(bíparastī) 		بپرسته
(bíparasta) 		بپرستیم
(búparastēm) 		بپرستین
(bíparastēn) 		بپرستن
(bíparastan)
past پرستیده باشم
(parastīdá bā́šam) 		پرستیده باشی
(parastīdá bā́šī) 		پرستیده باشه
(parastīdá bā́ša) 		پرستیده باشیم
(parastīdá bā́šēm) 		پرستیده باشین
(parastīdá bā́šēn) 		پرستیده باشن
(parastīdá bā́šan)
imperative بپرست
(bíparast) 		بپرستین
(bíparastēn)
Conjugation of پرستیدن (parastidán) (literary Iranian Persian)
infinitive پرستیدن
(parastidán)
stem present پرست
(parast)
past پرستید
(parastid)
participle present پرستنده
(parastandé)
past پرستیده
(parastidé)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist پرستم
(parastam) 		پرستی
(parasti) 		پرستد
(parastad) 		پرستیم
(parastim) 		پرستید
(parastid) 		پرستند
(parastand)
present (imperfect) می‌پرستم
(mí-parastam) 		می‌پرستی
(mí-parasti) 		می‌پرستد
(mí-parastad) 		می‌پرستیم
(mí-parastim) 		می‌پرستید
(mí-parastid) 		می‌پرستند
(mí-parastand)
present progressive دارم می‌پرستم
(dấram mí-parastam) 		داری می‌پرستی
(dấri mí-parasti) 		دارد می‌پرستد
(dấrad mí-parastad) 		داریم می‌پرستیم
(dấrim mí-parastim) 		دارید می‌پرستید
(dấrid mí-parastid) 		دارند می‌پرستند
(dấrand mí-parastand)
present perfect پرستیده‌ام
(parastidé-am) 		پرستیده‌ای
(parastidé-i) 		پرستیده است
(parastidé ast) 		پرستیده‌ایم
(parastidé-im) 		پرستیده‌اید
(parastidé-id) 		پرستیده‌اند
(parastidé-and)
past پرستیدم
(parastidam) 		پرستیدی
(parastidi) 		پرستید
(parastid) 		پرستیدیم
(parastidim) 		پرستیدید
(parastidid) 		پرستیدند
(parastidand)
past (imperfect) می‌پرستیدم
(mí-parastidam) 		می‌پرستیدی
(mí-parastidi) 		می‌پرستید
(mí-parastid) 		می‌پرستیدیم
(mí-parastidim) 		می‌پرستیدید
(mí-parastidid) 		می‌پرستیدند
(mí-parastidand)
past progressive داشتم می‌پرستیدم
(dấštam mí-parastidam) 		داشتی می‌پرستیدی
(dấšti mí-parastidi) 		داشت می‌پرستید
(dâšt mí-parastid) 		داشتیم می‌پرستیدیم
(dấštim mí-parastidim) 		داشتید می‌پرستیدید
(dấštid mí-parastidid) 		داشتند می‌پرستیدند
(dấštand mí-parastidand)
pluperfect پرستیده بودم
(parastidé búdam) 		پرستیده بودی
(parastidé búdi) 		پرستیده بود
(parastidé bud) 		پرستیده بودیم
(parastidé búdim) 		پرستیده بودید
(parastidé búdid) 		پرستیده بودند
(parastidé búdand)
future خواهم پرستید
(xâhám parastid) 		خواهی پرستید
(xâhí parastid) 		خواهد پرستید
(xâhád parastid) 		خواهیم پرستید
(xâhím parastid) 		خواهید پرستید
(xâhíd parastid) 		خواهند پرستید
(xâhánd parastid)
subjunctive present بپرستم
(béparastam) 		بپرستی
(béparasti) 		بپرستد
(béparastad) 		بپرستیم
(béparastim) 		بپرستید
(béparastid) 		بپرستند
(béparastand)
past پرستیده باشم
(parastidé bấšam) 		پرستیده باشی
(parastidé bấši) 		پرستیده باشد
(parastidé bấšad) 		پرستیده باشیم
(parastidé bấšim) 		پرستیده باشید
(parastidé bấšid) 		پرستیده باشند
(parastidé bấšand)
imperative بپرست
(béparast) 		بپرستید
(béparastid)
Conjugation of پرستیدن (parastidán) (colloquial Tehrani)
infinitive پرستیدن
(parastidán)
stem present پرست
(parast)
past پرستید
(parastid)
participle present پرستنده
(parastandé)
past پرستیده
(parastidé)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist پرستم
(parastam) 		پرستی
(parasti) 		پرسته
(paraste) 		پرستیم
(parastim) 		پرستین
(parastin) 		پرستن
(parastan)
present (imperfect) می‌پرستم
(mí-parastam) 		می‌پرستی
(mí-parasti) 		می‌پرسته
(mí-paraste) 		می‌پرستیم
(mí-parastim) 		می‌پرستین
(mí-parastin) 		می‌پرستن
(mí-parastan)
present progressive دارم می‌پرستم
(dấram mí-parastam) 		داری می‌پرستی
(dấri mí-parasti) 		داره می‌پرسته
(dấre mí-paraste) 		داریم می‌پرستیم
(dấrim mí-parastim) 		دارین می‌پرستین
(dấrin mí-parastin) 		دارن می‌پرستن
(dấran mí-parastan)
present perfect پرستیده‌ام
(parastidám) 		پرستیده‌ای
(parastidí) 		پرستیده
(parastidé) 		پرستیده‌ایم
(parastidím) 		پرستیده‌این
(parastidín) 		پرستیده‌ان
(parastidán)
past پرستیدم
(parastidam) 		پرستیدی
(parastidi) 		پرستید
(parastid) 		پرستیدیم
(parastidim) 		پرستیدین
(parastidin) 		پرستیدن
(parastidan)
past (imperfect) می‌پرستیدم
(mí-parastidam) 		می‌پرستیدی
(mí-parastidi) 		می‌پرستید
(mí-parastid) 		می‌پرستیدیم
(mí-parastidim) 		می‌پرستیدین
(mí-parastidin) 		می‌پرستیدن
(mí-parastidan)
past progressive داشتم می‌پرستیدم
(dấštam mí-parastidam) 		داشتی می‌پرستیدی
(dấšti mí-parastidi) 		داشت می‌پرستید
(dấšt mí-parastid) 		داشتیم می‌پرستیدیم
(dấštim mí-parastidim) 		داشتین می‌پرستیدین
(dấštin mí-parastidin) 		داشتن می‌پرستیدن
(dấštan mí-parastidan)
pluperfect پرستیده بودم
(parastidé búdam) 		پرستیده بودی
(parastidé búdi) 		پرستیده بود
(parastidé bud) 		پرستیده بودیم
(parastidé búdim) 		پرستیده بودین
(parastidé búdin) 		پرستیده بودن
(parastidé búdan)
subjunctive present بپرستم
(béparastam) 		بپرستی
(béparasti) 		بپرسته
(béparaste) 		بپرستیم
(béparastim) 		بپرستین
(béparastin) 		بپرستن
(béparastan)
past پرستیده باشم
(parastidé bấšam) 		پرستیده باشی
(parastidé bấši) 		پرستیده باشه
(parastidé bấše) 		پرستیده باشیم
(parastidé bấšim) 		پرستیده باشین
(parastidé bấšin) 		پرستیده باشن
(parastidé bấšan)
imperative بپرست
(béparast) 		بپرستین
(béparastin)

References

[edit]
  • Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, pages 358-61
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=پرستیدن&oldid=81899810"