يەر
Jump to navigation
Jump to search
Uyghur
[edit]Other scripts | |
---|---|
Perso-Arabic | يەر |
Latin | yer |
Cyrillic | йәр |
Etymology
[edit]Inherited from Chagatai یر (/yer/), from Proto-Turkic *yẹr (“earth”).
Cognate with Uzbek yer; Old Uyghur 𐽶𐽶𐽾 (yyr /yer/), 𐽶𐽾 (yr /yer/), Old Turkic 𐰘𐰃𐰼 (y²ir² /yer/), 𐰘𐰼 (y²r² /yer/); Kyrgyz جەر / жер (jer), Kazakh جەر / жер (jer), Karakalpak jer, Nogai ер (yer); Turkmen ýer, Azerbaijani یئر / јер / yer, Turkish yer; etc.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]يەر • (yer) (plural يەرلەر (yerler))
- land, ground, soil
- the ground, the earth (compared with the air or higher place)
- the earth (as a planet)
- a place, point, spot (on something, or abstract), point
Declension
[edit]impersonal | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
nominative | يەر (yer) | يەرلەر (yerler) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرنىڭ (yerning) | يەرلەرنىڭ (yerlerning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرنى (yerni) | يەرلەرنى (yerlerni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرگە (yerge) | يەرلەرگە (yerlerge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەردە (yerde) | يەرلەردە (yerlerde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەردىن (yerdin) | يەرلەردىن (yerlerdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەردىكى (yerdiki) | يەرلەردىكى (yerlerdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرگىچە (yergiche) | يەرلەرگىچە (yerlergiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەردەك (yerdek) | يەرلەردەك (yerlerdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرچىلىك (yerchilik) or يەرچە (yerche) | يەرلەرچىلىك (yerlerchilik) or يەرلەرچە (yerlerche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرنىڭكى (yerningki) | يەرلەرنىڭكى (yerlerningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
1st person singular (my) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىم (yerim) | يەرلىرىم (yerlirim) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىمنىڭ (yerimning) | يەرلىرىمنىڭ (yerlirimning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىمنى (yerimni) | يەرلىرىمنى (yerlirimni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىمگە (yerimge) | يەرلىرىمگە (yerlirimge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىمدە (yerimde) | يەرلىرىمدە (yerlirimde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىمدىن (yerimdin) | يەرلىرىمدىن (yerlirimdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىمدىكى (yerimdiki) | يەرلىرىمدىكى (yerlirimdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىمگىچە (yerimgiche) | يەرلىرىمگىچە (yerlirimgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىمدەك (yerimdek) | يەرلىرىمدەك (yerlirimdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىمچىلىك (yerimchilik) or يەرىمچە (yerimche) | يەرلىرىمچىلىك (yerlirimchilik) or يەرلىرىمچە (yerlirimche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىمنىڭكى (yerimningki) | يەرلىرىمنىڭكى (yerlirimningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
1st person plural (our) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىمىز (yerimiz) | يەرلىرىمىز (yerlirimiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىمىزنىڭ (yerimizning) | يەرلىرىمىزنىڭ (yerlirimizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىمىزنى (yerimizni) | يەرلىرىمىزنى (yerlirimizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىمىزگە (yerimizge) | يەرلىرىمىزگە (yerlirimizge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىمىزدە (yerimizde) | يەرلىرىمىزدە (yerlirimizde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىمىزدىن (yerimizdin) | يەرلىرىمىزدىن (yerlirimizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىمىزدىكى (yerimizdiki) | يەرلىرىمىزدىكى (yerlirimizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىمىزگىچە (yerimizgiche) | يەرلىرىمىزگىچە (yerlirimizgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىمىزدەك (yerimizdek) | يەرلىرىمىزدەك (yerlirimizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىمىزچىلىك (yerimizchilik) or يەرىمىزچە (yerimizche) | يەرلىرىمىزچىلىك (yerlirimizchilik) or يەرلىرىمىزچە (yerlirimizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىمىزنىڭكى (yerimizningki) | يەرلىرىمىزنىڭكى (yerlirimizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىڭ (yering) | يەرلىرىڭ (yerliring) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىڭنىڭ (yeringning) | يەرلىرىڭنىڭ (yerliringning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىڭنى (yeringni) | يەرلىرىڭنى (yerliringni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىڭگە (yeringge) | يەرلىرىڭگە (yerliringge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىڭدە (yeringde) | يەرلىرىڭدە (yerliringde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىڭدىن (yeringdin) | يەرلىرىڭدىن (yerliringdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىڭدىكى (yeringdiki) | يەرلىرىڭدىكى (yerliringdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىڭگىچە (yeringgiche) | يەرلىرىڭگىچە (yerliringgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىڭدەك (yeringdek) | يەرلىرىڭدەك (yerliringdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىڭچىلىك (yeringchilik) or يەرىڭچە (yeringche) | يەرلىرىڭچىلىك (yerliringchilik) or يەرلىرىڭچە (yerliringche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىڭنىڭكى (yeringningki) | يەرلىرىڭنىڭكى (yerliringningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson plural ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىڭلار (yeringlar) | يەرلىرىڭلار (yerliringlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىڭلارنىڭ (yeringlarning) | يەرلىرىڭلارنىڭ (yerliringlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىڭلارنى (yeringlarni) | يەرلىرىڭلارنى (yerliringlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىڭلارگە (yeringlarge) | يەرلىرىڭلارگە (yerliringlarge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىڭلاردە (yeringlarde) | يەرلىرىڭلاردە (yerliringlarde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىڭلاردىن (yeringlardin) | يەرلىرىڭلاردىن (yerliringlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىڭلاردىكى (yeringlardiki) | يەرلىرىڭلاردىكى (yerliringlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىڭلارگىچە (yeringlargiche) | يەرلىرىڭلارگىچە (yerliringlargiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىڭلاردەك (yeringlardek) | يەرلىرىڭلاردەك (yerliringlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىڭلارچىلىك (yeringlarchilik) or يەرىڭلارچە (yeringlarche) | يەرلىرىڭلارچىلىك (yerliringlarchilik) or يەرلىرىڭلارچە (yerliringlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىڭلارنىڭكى (yeringlarningki) | يەرلىرىڭلارنىڭكى (yerliringlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىڭىز (yeri'ngiz) | يەرلىرىڭىز (yerliri'ngiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىڭىزنىڭ (yeri'ngizning) | يەرلىرىڭىزنىڭ (yerliri'ngizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىڭىزنى (yeri'ngizni) | يەرلىرىڭىزنى (yerliri'ngizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىڭىزگە (yeri'ngizge) | يەرلىرىڭىزگە (yerliri'ngizge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىڭىزدە (yeri'ngizde) | يەرلىرىڭىزدە (yerliri'ngizde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىڭىزدىن (yeri'ngizdin) | يەرلىرىڭىزدىن (yerliri'ngizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىڭىزدىكى (yeri'ngizdiki) | يەرلىرىڭىزدىكى (yerliri'ngizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىڭىزگىچە (yeri'ngizgiche) | يەرلىرىڭىزگىچە (yerliri'ngizgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىڭىزدەك (yeri'ngizdek) | يەرلىرىڭىزدەك (yerliri'ngizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىڭىزچىلىك (yeri'ngizchilik) or يەرىڭىزچە (yeri'ngizche) | يەرلىرىڭىزچىلىك (yerliri'ngizchilik) or يەرلىرىڭىزچە (yerliri'ngizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىڭىزنىڭكى (yeri'ngizningki) | يەرلىرىڭىزنىڭكى (yerliri'ngizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson plural refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرىڭىزلار (yeri'ngizlar) | يەرلىرىڭىزلار (yerliri'ngizlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىڭىزلارنىڭ (yeri'ngizlarning) | يەرلىرىڭىزلارنىڭ (yerliri'ngizlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىڭىزلارنى (yeri'ngizlarni) | يەرلىرىڭىزلارنى (yerliri'ngizlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىڭىزلارگە (yeri'ngizlarge) | يەرلىرىڭىزلارگە (yerliri'ngizlarge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىڭىزلاردە (yeri'ngizlarde) | يەرلىرىڭىزلاردە (yerliri'ngizlarde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىڭىزلاردىن (yeri'ngizlardin) | يەرلىرىڭىزلاردىن (yerliri'ngizlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىڭىزلاردىكى (yeri'ngizlardiki) | يەرلىرىڭىزلاردىكى (yerliri'ngizlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىڭىزلارگىچە (yeri'ngizlargiche) | يەرلىرىڭىزلارگىچە (yerliri'ngizlargiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىڭىزلاردەك (yeri'ngizlardek) | يەرلىرىڭىزلاردەك (yerliri'ngizlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىڭىزلارچىلىك (yeri'ngizlarchilik) or يەرىڭىزلارچە (yeri'ngizlarche) | يەرلىرىڭىزلارچىلىك (yerliri'ngizlarchilik) or يەرلىرىڭىزلارچە (yerliri'ngizlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىڭىزلارنىڭكى (yeri'ngizlarningki) | يەرلىرىڭىزلارنىڭكى (yerliri'ngizlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular & plural respectful (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرلىرى (yerliri) | يەرلىرى (yerliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرلىرىنىڭ (yerlirining) | يەرلىرىنىڭ (yerlirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرلىرىنى (yerlirini) | يەرلىرىنى (yerlirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرلىرىگە (yerlirige) | يەرلىرىگە (yerlirige) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرلىرىدە (yerliride) | يەرلىرىدە (yerliride) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرلىرىدىن (yerliridin) | يەرلىرىدىن (yerliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرلىرىدىكى (yerliridiki) | يەرلىرىدىكى (yerliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرلىرىگىچە (yerlirigiche) | يەرلىرىگىچە (yerlirigiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرلىرىدەك (yerliridek) | يەرلىرىدەك (yerliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرلىرىچىلىك (yerlirichilik) or يەرلىرىچە (yerliriche) | يەرلىرىچىلىك (yerlirichilik) or يەرلىرىچە (yerliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرلىرىنىڭكى (yerliriningki) | يەرلىرىنىڭكى (yerliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
3rd person (his, her, its, their) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | يەرى (yeri) | يەرلىرى (yerliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | يەرىنىڭ (yerining) | يەرلىرىنىڭ (yerlirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | يەرىنى (yerini) | يەرلىرىنى (yerlirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | يەرىگە (yerige) | يەرلىرىگە (yerlirige) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | يەرىدە (yeride) | يەرلىرىدە (yerliride) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | يەرىدىن (yeridin) | يەرلىرىدىن (yerliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | يەرىدىكى (yeridiki) | يەرلىرىدىكى (yerliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | يەرىگىچە (yerigiche) | يەرلىرىگىچە (yerlirigiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | يەرىدەك (yeridek) | يەرلىرىدەك (yerliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | يەرىچىلىك (yerichilik) or يەرىچە (yeriche) | يەرلىرىچىلىك (yerlirichilik) or يەرلىرىچە (yerliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | يەرىنىڭكى (yeriningki) | يەرلىرىنىڭكى (yerliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
|
Conjunction
[edit]يەر • (yer)