քանդալաշ
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Ultimately from Iranian. See Persian گندلاش (gandalâš).
Noun
[edit]քանդալաշ • (kʻandalaš) (New Julfa)
- elder (tree)
- Synonym: թանթրվենի (tʻantʻrveni)
- 1789, Petros Kʻalantʻarean (J̌ułayecʻi), Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] :[1]
- Ընկալ․ խոշոր ալիւրն բակլայի․ ծաղիկն քանդալաշի, որ ասի միւրվէր չիչէի […]
- Ənkal; xošor aliwrn baklayi; caġikn kʻandalaši, or asi miwrvēr čʻičʻēi […]
- Ընկալ․ խոշոր ալիւրն բակլայի․ ծաղիկն քանդալաշի, որ ասի միւրվէր չիչէի […]
- 1789, Petros Kʻalantʻarean (J̌ułayecʻi), Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] :[2]
- Սամբուքուս առբօրէայ․ է անուն քանդալաշի ծառոյն․ որ ըստ այլազգեաց՝ միւրվէր աղաճը ասի․ ունի ծաղիկս սպիտակս․ եւ պտուղս սեաւս եւ բոլորակս, նման կատուախաղողի․ որով ներկեն զգինի ի գոյնս կարմիր, եւ է տտիպ․ որոյ զմզեալ ջուրն․ կամ ջրով եփեալ ծաղիկն․ եւ կամ գուլապանման քարշեալ ջուրն ծաղկին՝ է յոյժ օգտակար դեղ՝ ջերմախտ ցաւոյն, զի են բնութեամբ քրտնաբեր, միզաբեր․ հովացուցանօղ ջերմութեանց․ եւ բաժանող ներսնային ախտիցն․ որ ըստ ռուսաց՝ բուզունի դրավայ ասի։
- Sambukʻus aṙbōrēay; ē anun kʻandalaši caṙoyn; or əst aylazgeacʻ, miwrvēr aġačə asi; uni caġiks spitaks; ew ptuġs seaws ew boloraks, nman katuaxaġoġi; orov nerken zgini i goyns karmir, ew ē ttip; oroy zmzeal ǰurn; kam ǰrov epʻeal caġikn; ew kam gulapanman kʻaršeal ǰurn caġkin, ē yoyž ōgtakar deġ, ǰermaxt cʻawoyn, zi en bnutʻeamb kʻrtnaber, mizaber; hovacʻucʻanōġ ǰermutʻeancʻ; ew bažanoġ nersnayin axticʻn; or əst ṙusacʻ, buzuni dravay asi.
- Sambucus arborea = Is the name of the tree of kʻandalaš, which the Muslims call mürvər ağacı […]
- Սամբուքուս առբօրէայ․ է անուն քանդալաշի ծառոյն․ որ ըստ այլազգեաց՝ միւրվէր աղաճը ասի․ ունի ծաղիկս սպիտակս․ եւ պտուղս սեաւս եւ բոլորակս, նման կատուախաղողի․ որով ներկեն զգինի ի գոյնս կարմիր, եւ է տտիպ․ որոյ զմզեալ ջուրն․ կամ ջրով եփեալ ծաղիկն․ եւ կամ գուլապանման քարշեալ ջուրն ծաղկին՝ է յոյժ օգտակար դեղ՝ ջերմախտ ցաւոյն, զի են բնութեամբ քրտնաբեր, միզաբեր․ հովացուցանօղ ջերմութեանց․ եւ բաժանող ներսնային ախտիցն․ որ ըստ ռուսաց՝ բուզունի դրավայ ասի։
Usage notes
[edit]- Attested only in the work of Petros J̌uġayecʻi, a native of New Julfa, therefore probably a word peculiar to the dialect of New Julfa.
- The forms քալանդաշի ծառ (kʻalandaši caṙ),[3] քալանթաշի ծառ (kʻalantʻaši caṙ)[4][5][6][7] found in some references are probably spurious.
References
[edit]- ^ Kʻalantʻarean, Petros (1793) Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] (in Armenian), Nor Nakhichevan: S. Xačʻ vankʻ Press, page 61
- ^ Kʻalantʻarean, Petros (1793) Bžškaran hamaṙōt [Brief Medical Book] (in Armenian), Nor Nakhichevan: S. Xačʻ vankʻ Press, page 120
- ^ Ališan, Ġewond (1895) “քալանդաշի կամ քանդալաշի ծառ”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 3121, page 637
- ^ Bedevian, Armenag K. (1936) “Sambucus nigra”, in Illustrated Polyglottic Dictionary of Plant Names[1], Cairo: Argus & Papazian Presses, § 3057, page 527
- ^ Sukʻiasyan, A. M. (1967) “թանթրվենի”, in Aġayan Ē. B., Sewak G. G., editors, Hayocʻ lezvi homanišneri baṙaran [Dictionary of Armenian Synonyms] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 215c
- ^ Ġazaryan, Ṙuben (1981) “կտտկենի սև”, in Busanunneri hayeren-latineren-ṙuseren-angleren-franseren-germaneren baṙaran [Armenian–Latin–Russian–English–French–German Dictionary of Plant Names], Yerevan: University Press, § 638c, page 53
- ^ Sukʻiasyan, A. M. (2009) “թանթրվենի”, in Hayocʻ lezvi homanišneri bacʻatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Armenian Synonyms] (Haykakan matenašar Galust Kiwlpēnkean himnarkutʻean) (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 328c
Further reading
[edit]- Ališan, Ġewond (1895) “թանթրուենի”, in Haybusak kam haykakan busabaṙutʻiwn [Armenian Botany] (in Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy, § 766, pages 185–186