փոխանակ

Armenian

Etymology

From Old Armenian փոխանակ (pʻoxanak).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /pʰoχɑˈnɑk/, [pʰoχɑnɑ́k]
• (Western Armenian) IPA^(key): /poχɑˈnɑɡ/, [pʰoχɑnɑ́ɡ]

Postposition

փոխանակ • (pʻoxanak)

1. instead of, rather than

   փոխանակ խրախուսելու, ետ են հրում ― pʻoxanak xraxuselu, et en hrum ― rather than encourage they alienate

2. (colloquial) instead of, in place of

   ախպորս փոխանակ ես պատասխանեցի ― axpors pʻoxanak es patasxanecʻi ― I answered instead of my brother

Old Armenian

Etymology

փոխ (pʻox) +‎ -անակ (-anak)

Preposition

փոխանակ • (pʻoxanak)

1. (with genitive) instead of, in place of

   փոխանակ նորա ― pʻoxanak nora ― in his place

   փոխանակ ընդ ― pʻoxanak ənd ― instead of

   փոխանակ զի ― pʻoxanak zi ― whereas; for as much as, since, because

   անձն քո փոխանակ անձին նորա ― anjn kʻo pʻoxanak anjin nora ― your life shall be surety for his

   ասել փոխանակ ուրուք ― asel pʻoxanak urukʻ ― to say in a person's name

   • 5th century, Bible, Job 31.40:

     Ապա փոխանակ ցորենոյ բուսցի եղիճ, եւ փոխանակ գարւոյ մորենի։

     Apa pʻoxanak cʻorenoy buscʻi ełič, ew pʻoxanak garwoy moreni.

     • Translation by Claude E. Cox

       then may nettles come forth instead of wheat, and a bramble instead of barley.

2. (with genitive) in exchange or in return for, as a reward for

Noun

փոխանակ • (pʻoxanak)

1. substitute; lieutenant; vicar; successor

   փոխանակ արքայի ― pʻoxanak arkʻayi ― vice-roy

   փոխանակ բդեշխի ― pʻoxanak bdešxi ― vice-consul; proconsul

   արարի փոխանակ քո զԵգիպտոս ― arari pʻoxanak kʻo zEgiptos ― have given Egypt as your ransom

2. exchange, barter, compensation

   փոխանակաւ ― pʻoxanakaw ― by turns, alternatively, reciprocally, mutually

   փոխանակ հանդերձից ― pʻoxanak handerjicʻ ― change of clothes, changes of raiment

Declension

i-a-type

	singular		plural
nominative	փոխանակ (pʻoxanak)		փոխանակք (pʻoxanakkʻ)
genitive	փոխանակի (pʻoxanaki)		փոխանակաց (pʻoxanakacʻ)
dative	փոխանակի (pʻoxanaki)		փոխանակաց (pʻoxanakacʻ)
accusative	փոխանակ (pʻoxanak)		փոխանակս (pʻoxanaks)
ablative	փոխանակէ (pʻoxanakē)		փոխանակաց (pʻoxanakacʻ)
instrumental	փոխանակաւ (pʻoxanakaw)		փոխանակաւք = փոխանակօք (pʻoxanakawkʻ = pʻoxanakōkʻ)
locative	փոխանակի (pʻoxanaki)		փոխանակս (pʻoxanaks)

Derived terms

• անփոխանակելի (anpʻoxanakeli)
• փոխանակաբանեմ (pʻoxanakabanem)
• փոխանակաբար (pʻoxanakabar)
• փոխանակալ (pʻoxanakal)
• փոխանակավարձութիւն (pʻoxanakavarjutʻiwn)
• փոխանակատուութիւն (pʻoxanakatuutʻiwn)
• փոխանակեմ (pʻoxanakem)
• փոխանակեցուցանեմ (pʻoxanakecʻucʻanem)
• փոխանակութիւն (pʻoxanakutʻiwn)

Descendants

• Armenian: փոխանակ (pʻoxanak)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “փոխանակ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn, Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “փոխանակ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy