տիրապետել
Armenian
[edit]Etymology
[edit]From Old Armenian տիրապետեմ (tirapetem).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /tiɾɑpeˈtel/, [tiɾɑpetél]
- (Western Armenian) IPA(key): /diɾɑbeˈdel/, [diɾɑbedél]
Verb
[edit]տիրապետել • (tirapetel)
Inflection
[edit]-el conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | տիրապետել (tirapetel) | imperfective converb | տիրապետում (tirapetum) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| passive | տիրապետվել (tirapetvel) | simultaneous converb | տիրապետելիս (tirapetelis) | ||||
| causative | — | perfective converb | տիրապետել (tirapetel) | ||||
| aorist stem | տիրապետ- (tirapet-) | future converb I | տիրապետելու (tirapetelu) | ||||
| resultative participle | տիրապետած (tirapetac) | future converb II | տիրապետելիք (tirapetelikʻ) | ||||
| subject participle | տիրապետող (tirapetoġ) | connegative converb | տիրապետի (tirapeti) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | տիրապետում եմ (tirapetum em) | տիրապետում ես (tirapetum es) | տիրապետում է (tirapetum ē) | տիրապետում ենք (tirapetum enkʻ) | տիրապետում եք (tirapetum ekʻ) | տիրապետում են (tirapetum en) | |
| past imperfective | տիրապետում էի (tirapetum ēi) | տիրապետում էիր (tirapetum ēir) | տիրապետում էր (tirapetum ēr) | տիրապետում էինք (tirapetum ēinkʻ) | տիրապետում էիք (tirapetum ēikʻ) | տիրապետում էին (tirapetum ēin) | |
| future | տիրապետելու եմ (tirapetelu em) | տիրապետելու ես (tirapetelu es) | տիրապետելու է (tirapetelu ē) | տիրապետելու ենք (tirapetelu enkʻ) | տիրապետելու եք (tirapetelu ekʻ) | տիրապետելու են (tirapetelu en) | |
| past future | տիրապետելու էի (tirapetelu ēi) | տիրապետելու էիր (tirapetelu ēir) | տիրապետելու էր (tirapetelu ēr) | տիրապետելու էինք (tirapetelu ēinkʻ) | տիրապետելու էիք (tirapetelu ēikʻ) | տիրապետելու էին (tirapetelu ēin) | |
| present perfect | տիրապետել եմ (tirapetel em) | տիրապետել ես (tirapetel es) | տիրապետել է (tirapetel ē) | տիրապետել ենք (tirapetel enkʻ) | տիրապետել եք (tirapetel ekʻ) | տիրապետել են (tirapetel en) | |
| pluperfect | տիրապետել էի (tirapetel ēi) | տիրապետել էիր (tirapetel ēir) | տիրապետել էր (tirapetel ēr) | տիրապետել էինք (tirapetel ēinkʻ) | տիրապետել էիք (tirapetel ēikʻ) | տիրապետել էին (tirapetel ēin) | |
| aorist (past perfective) | տիրապետեցի, տիրապետի* (tirapetecʻi, tirapeti*) | տիրապետեցիր, տիրապետիր* (tirapetecʻir, tirapetir*) | տիրապետեց (tirapetecʻ) | տիրապետեցինք, տիրապետինք* (tirapetecʻinkʻ, tirapetinkʻ*) | տիրապետեցիք, տիրապետիք* (tirapetecʻikʻ, tirapetikʻ*) | տիրապետեցին, տիրապետին* (tirapetecʻin, tirapetin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | տիրապետեմ (tirapetem) | տիրապետես (tirapetes) | տիրապետի (tirapeti) | տիրապետենք (tirapetenkʻ) | տիրապետեք (tirapetekʻ) | տիրապետեն (tirapeten) | |
| past | տիրապետեի (tirapetei) | տիրապետեիր (tirapeteir) | տիրապետեր (tirapeter) | տիրապետեինք (tirapeteinkʻ) | տիրապետեիք (tirapeteikʻ) | տիրապետեին (tirapetein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | կտիրապետեմ (ktirapetem) | կտիրապետես (ktirapetes) | կտիրապետի (ktirapeti) | կտիրապետենք (ktirapetenkʻ) | կտիրապետեք (ktirapetekʻ) | կտիրապետեն (ktirapeten) | |
| past | կտիրապետեի (ktirapetei) | կտիրապետեիր (ktirapeteir) | կտիրապետեր (ktirapeter) | կտիրապետեինք (ktirapeteinkʻ) | կտիրապետեիք (ktirapeteikʻ) | կտիրապետեին (ktirapetein) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | տիրապետի՛ր, տիրապետի՛* (tirapetír, tirapetí*) | — | — | տիրապետե՛ք, տիրապետեցե՛ք** (tirapetékʻ, tirapetecʻékʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
-el negative conjugation (Eastern Armenian)
| infinitive | չտիրապետել (čʻtirapetel) | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| resultative participle | չտիրապետած (čʻtirapetac) | ||||||
| subject participle | չտիրապետող (čʻtirapetoġ) | ||||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չեմ տիրապետում (čʻem tirapetum) | չես տիրապետում (čʻes tirapetum) | չի տիրապետում (čʻi tirapetum) | չենք տիրապետում (čʻenkʻ tirapetum) | չեք տիրապետում (čʻekʻ tirapetum) | չեն տիրապետում (čʻen tirapetum) | |
| past imperfective | չէի տիրապետում (čʻēi tirapetum) | չէիր տիրապետում (čʻēir tirapetum) | չէր տիրապետում (čʻēr tirapetum) | չէինք տիրապետում (čʻēinkʻ tirapetum) | չէիք տիրապետում (čʻēikʻ tirapetum) | չէին տիրապետում (čʻēin tirapetum) | |
| future | չեմ տիրապետելու (čʻem tirapetelu) | չես տիրապետելու (čʻes tirapetelu) | չի տիրապետելու (čʻi tirapetelu) | չենք տիրապետելու (čʻenkʻ tirapetelu) | չեք տիրապետելու (čʻekʻ tirapetelu) | չեն տիրապետելու (čʻen tirapetelu) | |
| past future | չէի տիրապետելու (čʻēi tirapetelu) | չէիր տիրապետելու (čʻēir tirapetelu) | չէր տիրապետելու (čʻēr tirapetelu) | չէինք տիրապետելու (čʻēinkʻ tirapetelu) | չէիք տիրապետելու (čʻēikʻ tirapetelu) | չէին տիրապետելու (čʻēin tirapetelu) | |
| present perfect | չեմ տիրապետել (čʻem tirapetel) | չես տիրապետել (čʻes tirapetel) | չի տիրապետել (čʻi tirapetel) | չենք տիրապետել (čʻenkʻ tirapetel) | չեք տիրապետել (čʻekʻ tirapetel) | չեն տիրապետել (čʻen tirapetel) | |
| pluperfect | չէի տիրապետել (čʻēi tirapetel) | չէիր տիրապետել (čʻēir tirapetel) | չէր տիրապետել (čʻēr tirapetel) | չէինք տիրապետել (čʻēinkʻ tirapetel) | չէիք տիրապետել (čʻēikʻ tirapetel) | չէին տիրապետել (čʻēin tirapetel) | |
| aorist (past perfective) | չտիրապետեցի, չտիրապետի* (čʻtirapetecʻi, čʻtirapeti*) | չտիրապետեցիր, չտիրապետիր* (čʻtirapetecʻir, čʻtirapetir*) | չտիրապետեց (čʻtirapetecʻ) | չտիրապետեցինք, չտիրապետինք* (čʻtirapetecʻinkʻ, čʻtirapetinkʻ*) | չտիրապետեցիք, չտիրապետիք* (čʻtirapetecʻikʻ, čʻtirapetikʻ*) | չտիրապետեցին, չտիրապետին* (čʻtirapetecʻin, čʻtirapetin*) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| present | չտիրապետեմ (čʻtirapetem) | չտիրապետես (čʻtirapetes) | չտիրապետի (čʻtirapeti) | չտիրապետենք (čʻtirapetenkʻ) | չտիրապետեք (čʻtirapetekʻ) | չտիրապետեն (čʻtirapeten) | |
| past | չտիրապետեի (čʻtirapetei) | չտիրապետեիր (čʻtirapeteir) | չտիրապետեր (čʻtirapeter) | չտիրապետեինք (čʻtirapeteinkʻ) | չտիրապետեիք (čʻtirapeteikʻ) | չտիրապետեին (čʻtirapetein) | |
| conditional | ես | դու | նա | մենք | դուք | նրանք | |
| future | չեմ տիրապետի (čʻem tirapeti) | չես տիրապետի (čʻes tirapeti) | չի տիրապետի (čʻi tirapeti) | չենք տիրապետի (čʻenkʻ tirapeti) | չեք տիրապետի (čʻekʻ tirapeti) | չեն տիրապետի (čʻen tirapeti) | |
| past | չէի տիրապետի (čʻēi tirapeti) | չէիր տիրապետի (čʻēir tirapeti) | չէր տիրապետի (čʻēr tirapeti) | չէինք տիրապետի (čʻēinkʻ tirapeti) | չէիք տիրապետի (čʻēikʻ tirapeti) | չէին տիրապետի (čʻēin tirapeti) | |
| imperative | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| — | մի՛ տիրապետիր, մի՛ տիրապետի* (mí tirapetir, mí tirapeti*) | — | — | մի՛ տիրապետեք, մի՛ տիրապետեցեք** (mí tirapetekʻ, mí tirapetecʻekʻ**) | — | ||
| *colloquial **dated | |||||||
| declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian) | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| singular (singulare tantum) | ||||||||
| nominative | տիրապետել (tirapetel) | |||||||
| dative | տիրապետելու (tirapetelu) | |||||||
| ablative | տիրապետելուց (tirapetelucʻ) | |||||||
| instrumental | տիրապետելով (tirapetelov) | |||||||
| locative | տիրապետելում (tirapetelum) | |||||||
| definite forms | ||||||||
| nominative | տիրապետելը/տիրապետելն (tirapetelə/tirapeteln) | |||||||
| dative | տիրապետելուն (tirapetelun) | |||||||
| 1st person possessive forms (my) | ||||||||
| nominative | տիրապետելս (tirapetels) | |||||||
| dative | տիրապետելուս (tirapetelus) | |||||||
| ablative | տիրապետելուցս (tirapetelucʻs) | |||||||
| instrumental | տիրապետելովս (tirapetelovs) | |||||||
| locative | տիրապետելումս (tirapetelums) | |||||||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||||||
| nominative | տիրապետելդ (tirapeteld) | |||||||
| dative | տիրապետելուդ (tirapetelud) | |||||||
| ablative | տիրապետելուցդ (tirapetelucʻd) | |||||||
| instrumental | տիրապետելովդ (tirapetelovd) | |||||||
| locative | տիրապետելումդ (tirapetelumd) | |||||||
Derived terms
[edit]- տիրապետում (tirapetum)