վերաբերեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From վեր (ver) + -ա- (-a-) + բերեմ (berem).
Verb
[edit]վերաբերեմ • (veraberem)
- (transitive) to elevate, to raise
- (transitive) to bring to light, to disclose
- (transitive) to draw out, to bring out
- (transitive) to pronounce, to utter
- (transitive) to change, to transform
- (transitive) to attribute, to ascribe
- (medicine) to vomit
- (mediopassive, intransitive) to ascend, to go up
Conjugation
[edit]active
| infinitive | վերաբերել (veraberel) | participle | վերաբերեցեալ, վերաբերեալ (veraberecʻeal, verabereal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վերաբերեց- (veraberecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վերաբերեմ (veraberem) | վերաբերես (veraberes) | վերաբերէ (veraberē) | վերաբերեմք (veraberemkʻ) | վերաբերէք (veraberēkʻ) | վերաբերեն (veraberen) | |
| imperfect | վերաբերէի, վերաբերեի* (veraberēi, veraberei*) | վերաբերէիր, վերաբերեիր* (veraberēir, verabereir*) | վերաբերէր (veraberēr) | վերաբերէաք, վերաբերեաք* (veraberēakʻ, verabereakʻ*) | վերաբերէիք, վերաբերեիք* (veraberēikʻ, verabereikʻ*) | վերաբերէին, վերաբերեին* (veraberēin, veraberein*) | |
| aorist | վերաբերեցի (veraberecʻi) | վերաբերեցեր (veraberecʻer) | վերաբերեաց (verabereacʻ) | վերաբերեցաք (veraberecʻakʻ) | վերաբերեցէք, վերաբերեցիք (veraberecʻēkʻ, veraberecʻikʻ) | վերաբերեցին (veraberecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վերաբերիցեմ (verabericʻem) | վերաբերիցես (verabericʻes) | վերաբերիցէ (verabericʻē) | վերաբերիցեմք (verabericʻemkʻ) | վերաբերիցէք (verabericʻēkʻ) | վերաբերիցեն (verabericʻen) | |
| aorist | վերաբերեցից (veraberecʻicʻ) | վերաբերեսցես (veraberescʻes) | վերաբերեսցէ (veraberescʻē) | վերաբերեսցուք (veraberescʻukʻ) | վերաբերեսջիք (veraberesǰikʻ) | վերաբերեսցեն (veraberescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վերաբերեա՛ (verabereá) | — | — | վերաբերեցէ՛ք (veraberecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | վերաբերեսջի՛ր (veraberesǰír) | — | — | վերաբերեսջի՛ք (veraberesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վերաբերեր (mí veraberer) | — | — | մի՛ վերաբերէք (mí veraberēkʻ) | — | |
| *rare the aorist can also be conjugated like բերեմ (berem), with the active first person singular aorist վերաբերի (veraberi) | |||||||
mediopassive
| infinitive | վերաբերել, վերաբերիլ* (veraberel, veraberil*) | participle | վերաբերեցեալ, վերաբերեալ (veraberecʻeal, verabereal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վերաբերեց- (veraberecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վերաբերիմ (veraberim) | վերաբերիս (veraberis) | վերաբերի (veraberi) | վերաբերիմք (veraberimkʻ) | վերաբերիք (veraberikʻ) | վերաբերին (veraberin) | |
| imperfect | վերաբերէի (veraberēi) | վերաբերէիր (veraberēir) | վերաբերէր, վերաբերիւր (veraberēr, veraberiwr) | վերաբերէաք (veraberēakʻ) | վերաբերէիք (veraberēikʻ) | վերաբերէին (veraberēin) | |
| aorist | վերաբերեցայ (veraberecʻay) | վերաբերեցար (veraberecʻar) | վերաբերեցաւ (veraberecʻaw) | վերաբերեցաք (veraberecʻakʻ) | վերաբերեցայք (veraberecʻaykʻ) | վերաբերեցան (veraberecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վերաբերիցիմ (verabericʻim) | վերաբերիցիս (verabericʻis) | վերաբերիցի (verabericʻi) | վերաբերիցիմք (verabericʻimkʻ) | վերաբերիցիք (verabericʻikʻ) | վերաբերիցին (verabericʻin) | |
| aorist | վերաբերեցայց (veraberecʻaycʻ) | վերաբերեսցիս (veraberescʻis) | վերաբերեսցի (veraberescʻi) | վերաբերեսցուք (veraberescʻukʻ) | վերաբերեսջիք (veraberesǰikʻ) | վերաբերեսցին (veraberescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վերաբերեա՛ց (verabereácʻ) | — | — | վերաբերեցարո՛ւք (veraberecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | վերաբերեսջի՛ր (veraberesǰír) | — | — | վերաբերեսջի՛ք (veraberesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վերաբերիր (mí veraberir) | — | — | մի՛ վերաբերիք (mí veraberikʻ) | — | |
| *post-classical the aorist can also be conjugated like բերեմ (berem), with the active first person singular aorist վերաբերի (veraberi) | |||||||
Derived terms
[edit]- վերաբերիչ (veraberičʻ)
- վերաբերութիւն (veraberutʻiwn)
- վերաբերումն (veraberumn)
Related terms
[edit]- վերաբեր (veraber)
- վերաբերական (veraberakan)
- վերաբերապէս (veraberapēs)
Descendants
[edit]Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վերաբերեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “վերաբերեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ġazarean, Ṙubēn (2000) “վերաբերեմ”, in G. B. Tʻosunean, editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press