պատիւ

Old Armenian

Etymology

From Middle Iranian *pativ. Compare Sogdian [script needed] (ptβy-, “respect, honour”).

Noun

պատիւ • (patiw)

1. honour, token of esteem, homage, glory; respect, veneration, reverence, regard, consideration

   ի պատիւ ― i patiw ― in honour of

   խոստումն պատուոյ ― xostumn patuoy ― word of honour

   պատուով ― patuov ― honourably

   ի պատուի լինել ― i patui linel ― to be in honour, in consideration

   ի պատիւ առնուլ, բազում պատուովք պատուել ― i patiw aṙnul, bazum patuovkʻ patuel ― to load with honours, to pay great honours to, to raise to the highest honours; to set one up upon the pinnacle of glory, to raise one up to the skies

   ի մեծի պատուի լինել ― i meci patui linel ― to be raised to the highest pitch of fortune

   պատիւ անձին համարել ― patiw anjin hamarel ― to take to oneself the credit of, to deem it an honour

   պատիւ ընծայել ― patiw əncayel ― to pay honour

   պատիւ առնել, դնել ― patiw aṙnel, dnel ― to do honour to, to be an honour or a credit to

   պատիւ առնել սեղանոյ ― patiw aṙnel sełanoy ― to do honour to a meal

   պատոով պատուէք զիս ― patoov patuēkʻ zis ― you do me a great deal of honour, too much honour

   պատիւս արժանաւորաց ― patiws aržanaworacʻ ― honour to whom honour is due

2. honours, preferments, dignities, degrees, offices, titles; testimonial, prize, gift, presentation

   լեգէոն պատուոյ ― legēon patuoy ― Legion of honour

   պատիւ արքունի ― patiw arkʻuni ― diploma of merit

   լի պատուով ― li patuov ― loaded with honours

   ի պատիւ հասանել ― i patiw hasanel ― to rise to dignities

3. seat of honour
4. (grammar) the Armenian abbreviation mark (՟)
5. (as an adjective) honourable, respectable

Declension

o-type

	singular	plural
nominative	պատիւ (patiw)	պատիւք (patiwkʻ)
genitive	պատուոյ (patuoy)	պատուոց (patuocʻ)
dative	պատուոյ (patuoy)	պատուոց (patuocʻ)
accusative	պատիւ (patiw)	պատիւս (patiws)
ablative	պատուոյ (patuoy)	պատուոց (patuocʻ)
instrumental	պատուով (patuov)	պատուովք (patuovkʻ)
locative	պատիւ (patiw)	պատիւս (patiws)

i-a-type or i-type

	singular	plural
nominative	պատիւ (patiw)	պատիւք (patiwkʻ)
genitive	պատուի (patui)	?
dative	պատուի (patui)	?
accusative	պատիւ (patiw)	պատիւս (patiws)
ablative	պատուէ (patuē)	?
instrumental	?	?
locative	պատուի (patui)	պատիւս (patiws)

the instrumental singular and the genitive/dative/instrumental plural are not attested, which does not allow determining whether the word followed an i-type or an i-a-type declension

Derived terms

• ամենապատիւ (amenapatiw)
• անպատիւ (anpatiw)
• անպատուաբար (anpatuabar)
• անպատուագոյն (anpatuagoyn)
• անպատուադիր (anpatuadir)
• անպատուական (anpatuakan)
• անպատուականագոյն (anpatuakanagoyn)
• անպատուասէր (anpatuasēr)
• անպատուեմ (anpatuem)
• անպատուութիւն (anpatuutʻiwn)
• առաքելապատիւ (aṙakʻelapatiw)
• աստուածապատիւ (astuacapatiw)
• աստուածպատուութիւն (astuacpatuutʻiwn)
• արժանապատիւ (aržanapatiw)
• արժանապատուաբար (aržanapatuabar)
• արքայապատիւ (arkʻayapatiw)
• բազմապատիւ (bazmapatiw)
• բարեպատիւ (barepatiw)
• բարեպատուեմ (barepatuem)
• բարձրապատիւ (barjrapatiw)
• գեղապատիւ (gełapatiw)
• գերապատիւ (gerapatiw)
• գերապատուեալ (gerapatueal)
• գերապատուութիւն (gerapatuutʻiwn)
• գերեզմանապատիւ (gerezmanapatiw)
• եռապատուեան (eṙapatuean)
• զուգապատիւ (zugapatiw)
• զուգապատուութիւն (zugapatuutʻiwn)
• ընդվայրապատիւ (əndvayrapatiw)
• լուսապատիւ (lusapatiw)
• ծանրապատիւ (canrapatiw)
• համապատիւ (hamapatiw)
• համապատուաբար (hamapatuabar)
• համապատուակից (hamapatuakicʻ)
• համապատուապէս (hamapatuapēs)
• համապատուեալ (hamapatueal)
• համապատուութիւն (hamapatuutʻiwn)
• հանգիտապատիւ (hangitapatiw)
• հանգունապատիւ (hangunapatiw)
• հասարակապատիւ (hasarakapatiw)
• հաւասարապատիւ (hawasarapatiw)
• հաւասարապատուութիւն (hawasarapatuutʻiwn)
• հոմապատուաբար (homapatuabar)
• հրաշապատիւ (hrašapatiw)
• ճոխապատիւ (čoxapatiw)
• մարգարէապատիւ (margarēapatiw)
• մեծապատիւ (mecapatiw)
• մեծապատուեալ (mecapatueal)
• մեծապատուութիւն (mecapatuutʻiwn)
• միապատիւ (miapatiw)
• յառաջապատուեմ (yaṙaǰapatuem)
• յառաջապատուութիւն (yaṙaǰapatuutʻiwn)
• յոգնապատիւ (yognapatiw)
• նախապատիւ (naxapatiw)
• նախապատուագոյն (naxapatuagoyn)
• նախապատուելագոյն (naxapatuelagoyn)
• նախապատուելի (naxapatueli)
• նախապատուեմ (naxapatuem)
• նախապատուութիւն (naxapatuutʻiwn)
• նոյնապատիւ (noynapatiw)
• պանծապատիւ (pancapatiw)
• պատուաբանեմ (patuabanem)
• պատուաբար (patuabar)
• պատուաբեր (patuaber)
• պատուադիր (patuadir)
• պատուադրութիւն (patuadrutʻiwn)
• պատուալից (patualicʻ)
• պատուակալ (patuakal)
• պատուական (patuakan)
• պատուականագիւտ (patuakanagiwt)
• պատուականագոյն (patuakanagoyn)
• պատուականութիւն (patuakanutʻiwn)
• պատուակից (patuakicʻ)
• պատուակցութիւն (patuakcʻutʻiwn)
• պատուամատոյց (patuamatoycʻ)
• պատուապարգեւ (patuapargew)
• պատուասէր (patuasēr)
• պատուասիրաբար (patuasirabar)
• պատուասիրագոյն (patuasiragoyn)
• պատուասիրական (patuasirakan)
• պատուասիրապէս (patuasirapēs)
• պատուասիրեմ (patuasirem)
• պատուասիրութիւն (patuasirutʻiwn)
• պատուատարութիւն (patuatarutʻiwn)
• պատուաւոր (patuawor)
• պատուաւորագոյն (patuaworagoyn)
• պատուաւորութիւն (patuaworutʻiwn)
• պատուեամ (patueam)
• պատուեմ (patuem)
• պատուիչ (patuičʻ)
• պատուողական (patuołakan)
• սիրապատուեմ (sirapatuem)
• սկզբնապատիւ (skzbnapatiw)
• վեհապատիւ (vehapatiw)
• վերապատիւ (verapatiw)
• վերապատուեմ (verapatuem)
• վերապատուութիւն (verapatuutʻiwn)
• տիրապատիւ (tirapatiw)
• տիրապատուեմ (tirapatuem)

 

Descendants

• Armenian: պատիվ (pativ), պատվո (patvo)
• →? Old Georgian: პატივი (ṗaṭivi) (or directly from Iranian)
  • Georgian: პატივი (ṗaṭivi)
    • → Bats: პატივ (ṗaṭiv)
    • → Svan: პა̈ტიჳ (ṗäṭiw)
• → Romani: patǐv

References

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “պատիւ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “պատիւ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “պատիւ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press