Jump to content

ուռչել

From Wiktionary, the free dictionary

Armenian

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

From Old Armenian ուռչիմ (uṙčʻim).

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

ուռչել (uṙčʻel)

  1. (intransitive) to swell

Inflection

[edit]
-el conjugation (Eastern Armenian)
infinitive ուռչել (uṙčʻel) imperfective converb ուռչում (uṙčʻum)
passive simultaneous converb ուռչելիս (uṙčʻelis)
causative ուռչեցնել, ուռչացնել*, ուռչցնել* (uṙčʻecʻnel, uṙčʻacʻnel*, uṙčʻcʻnel*) perfective converb ուռչել (uṙčʻel)
aorist stem ուռչ- (uṙčʻ-) future converb I ուռչելու (uṙčʻelu)
resultative participle ուռչած (uṙčʻac) future converb II ուռչելիք (uṙčʻelikʻ)
subject participle ուռչող (uṙčʻoġ) connegative converb ուռչի (uṙčʻi)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present ուռչում եմ (uṙčʻum em) ուռչում ես (uṙčʻum es) ուռչում է (uṙčʻum ē) ուռչում ենք (uṙčʻum enkʻ) ուռչում եք (uṙčʻum ekʻ) ուռչում են (uṙčʻum en)
past imperfective ուռչում էի (uṙčʻum ēi) ուռչում էիր (uṙčʻum ēir) ուռչում էր (uṙčʻum ēr) ուռչում էինք (uṙčʻum ēinkʻ) ուռչում էիք (uṙčʻum ēikʻ) ուռչում էին (uṙčʻum ēin)
future ուռչելու եմ (uṙčʻelu em) ուռչելու ես (uṙčʻelu es) ուռչելու է (uṙčʻelu ē) ուռչելու ենք (uṙčʻelu enkʻ) ուռչելու եք (uṙčʻelu ekʻ) ուռչելու են (uṙčʻelu en)
past future ուռչելու էի (uṙčʻelu ēi) ուռչելու էիր (uṙčʻelu ēir) ուռչելու էր (uṙčʻelu ēr) ուռչելու էինք (uṙčʻelu ēinkʻ) ուռչելու էիք (uṙčʻelu ēikʻ) ուռչելու էին (uṙčʻelu ēin)
present perfect ուռչել եմ (uṙčʻel em) ուռչել ես (uṙčʻel es) ուռչել է (uṙčʻel ē) ուռչել ենք (uṙčʻel enkʻ) ուռչել եք (uṙčʻel ekʻ) ուռչել են (uṙčʻel en)
pluperfect ուռչել էի (uṙčʻel ēi) ուռչել էիր (uṙčʻel ēir) ուռչել էր (uṙčʻel ēr) ուռչել էինք (uṙčʻel ēinkʻ) ուռչել էիք (uṙčʻel ēikʻ) ուռչել էին (uṙčʻel ēin)
aorist (past perfective) ուռչեցի, ուռչի* (uṙčʻecʻi, uṙčʻi*) ուռչեցիր, ուռչիր* (uṙčʻecʻir, uṙčʻir*) ուռչեց (uṙčʻecʻ) ուռչեցինք, ուռչինք* (uṙčʻecʻinkʻ, uṙčʻinkʻ*) ուռչեցիք, ուռչիք* (uṙčʻecʻikʻ, uṙčʻikʻ*) ուռչեցին, ուռչին* (uṙčʻecʻin, uṙčʻin*)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present ուռչեմ (uṙčʻem) ուռչես (uṙčʻes) ուռչի (uṙčʻi) ուռչենք (uṙčʻenkʻ) ուռչեք (uṙčʻekʻ) ուռչեն (uṙčʻen)
past ուռչեի (uṙčʻei) ուռչեիր (uṙčʻeir) ուռչեր (uṙčʻer) ուռչեինք (uṙčʻeinkʻ) ուռչեիք (uṙčʻeikʻ) ուռչեին (uṙčʻein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future կուռչեմ (kuṙčʻem) կուռչես (kuṙčʻes) կուռչի (kuṙčʻi) կուռչենք (kuṙčʻenkʻ) կուռչեք (kuṙčʻekʻ) կուռչեն (kuṙčʻen)
past կուռչեի (kuṙčʻei) կուռչեիր (kuṙčʻeir) կուռչեր (kuṙčʻer) կուռչեինք (kuṙčʻeinkʻ) կուռչեիք (kuṙčʻeikʻ) կուռչեին (kuṙčʻein)
imperative (դու) (դուք)
ուռչի՛ր, ուռչի՛* (uṙčʻír, uṙčʻí*) ուռչե՛ք, ուռչեցե՛ք** (uṙčʻékʻ, uṙčʻecʻékʻ**)

*colloquial   **dated

-el negative conjugation (Eastern Armenian)
infinitive չուռչել (čʻuṙčʻel)
resultative participle չուռչած (čʻuṙčʻac)
subject participle չուռչող (čʻuṙčʻoġ)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present չեմ ուռչում (čʻem uṙčʻum) չես ուռչում (čʻes uṙčʻum) չի ուռչում (čʻi uṙčʻum) չենք ուռչում (čʻenkʻ uṙčʻum) չեք ուռչում (čʻekʻ uṙčʻum) չեն ուռչում (čʻen uṙčʻum)
past imperfective չէի ուռչում (čʻēi uṙčʻum) չէիր ուռչում (čʻēir uṙčʻum) չէր ուռչում (čʻēr uṙčʻum) չէինք ուռչում (čʻēinkʻ uṙčʻum) չէիք ուռչում (čʻēikʻ uṙčʻum) չէին ուռչում (čʻēin uṙčʻum)
future չեմ ուռչելու (čʻem uṙčʻelu) չես ուռչելու (čʻes uṙčʻelu) չի ուռչելու (čʻi uṙčʻelu) չենք ուռչելու (čʻenkʻ uṙčʻelu) չեք ուռչելու (čʻekʻ uṙčʻelu) չեն ուռչելու (čʻen uṙčʻelu)
past future չէի ուռչելու (čʻēi uṙčʻelu) չէիր ուռչելու (čʻēir uṙčʻelu) չէր ուռչելու (čʻēr uṙčʻelu) չէինք ուռչելու (čʻēinkʻ uṙčʻelu) չէիք ուռչելու (čʻēikʻ uṙčʻelu) չէին ուռչելու (čʻēin uṙčʻelu)
present perfect չեմ ուռչել (čʻem uṙčʻel) չես ուռչել (čʻes uṙčʻel) չի ուռչել (čʻi uṙčʻel) չենք ուռչել (čʻenkʻ uṙčʻel) չեք ուռչել (čʻekʻ uṙčʻel) չեն ուռչել (čʻen uṙčʻel)
pluperfect չէի ուռչել (čʻēi uṙčʻel) չէիր ուռչել (čʻēir uṙčʻel) չէր ուռչել (čʻēr uṙčʻel) չէինք ուռչել (čʻēinkʻ uṙčʻel) չէիք ուռչել (čʻēikʻ uṙčʻel) չէին ուռչել (čʻēin uṙčʻel)
aorist (past perfective) չուռչեցի, չուռչի* (čʻuṙčʻecʻi, čʻuṙčʻi*) չուռչեցիր, չուռչիր* (čʻuṙčʻecʻir, čʻuṙčʻir*) չուռչեց (čʻuṙčʻecʻ) չուռչեցինք, չուռչինք* (čʻuṙčʻecʻinkʻ, čʻuṙčʻinkʻ*) չուռչեցիք, չուռչիք* (čʻuṙčʻecʻikʻ, čʻuṙčʻikʻ*) չուռչեցին, չուռչին* (čʻuṙčʻecʻin, čʻuṙčʻin*)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present չուռչեմ (čʻuṙčʻem) չուռչես (čʻuṙčʻes) չուռչի (čʻuṙčʻi) չուռչենք (čʻuṙčʻenkʻ) չուռչեք (čʻuṙčʻekʻ) չուռչեն (čʻuṙčʻen)
past չուռչեի (čʻuṙčʻei) չուռչեիր (čʻuṙčʻeir) չուռչեր (čʻuṙčʻer) չուռչեինք (čʻuṙčʻeinkʻ) չուռչեիք (čʻuṙčʻeikʻ) չուռչեին (čʻuṙčʻein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future չեմ ուռչի (čʻem uṙčʻi) չես ուռչի (čʻes uṙčʻi) չի ուռչի (čʻi uṙčʻi) չենք ուռչի (čʻenkʻ uṙčʻi) չեք ուռչի (čʻekʻ uṙčʻi) չեն ուռչի (čʻen uṙčʻi)
past չէի ուռչի (čʻēi uṙčʻi) չէիր ուռչի (čʻēir uṙčʻi) չէր ուռչի (čʻēr uṙčʻi) չէինք ուռչի (čʻēinkʻ uṙčʻi) չէիք ուռչի (čʻēikʻ uṙčʻi) չէին ուռչի (čʻēin uṙčʻi)
imperative (դու) (դուք)
մի՛ ուռչիր, մի՛ ուռչի* (mí uṙčʻir, mí uṙčʻi*) մի՛ ուռչեք, մի՛ ուռչեցեք** (mí uṙčʻekʻ, mí uṙčʻecʻekʻ**)

*colloquial   **dated

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular (singulare tantum)
nominative ուռչել (uṙčʻel)
dative ուռչելու (uṙčʻelu)
ablative ուռչելուց (uṙčʻelucʻ)
instrumental ուռչելով (uṙčʻelov)
locative ուռչելում (uṙčʻelum)
definite forms
nominative ուռչելը/ուռչելն (uṙčʻelə/uṙčʻeln)
dative ուռչելուն (uṙčʻelun)
1st person possessive forms (my)
nominative ուռչելս (uṙčʻels)
dative ուռչելուս (uṙčʻelus)
ablative ուռչելուցս (uṙčʻelucʻs)
instrumental ուռչելովս (uṙčʻelovs)
locative ուռչելումս (uṙčʻelums)
2nd person possessive forms (your)
nominative ուռչելդ (uṙčʻeld)
dative ուռչելուդ (uṙčʻelud)
ablative ուռչելուցդ (uṙčʻelucʻd)
instrumental ուռչելովդ (uṙčʻelovd)
locative ուռչելումդ (uṙčʻelumd)
-el conjugation (Eastern Armenian)
infinitive ուռչել (uṙčʻel) imperfective converb ուռչում (uṙčʻum)
passive simultaneous converb ուռչելիս (uṙčʻelis)
causative perfective converb ուռել (uṙel)
aorist stem ուռ- (uṙ-) future converb I ուռչելու (uṙčʻelu)
resultative participle ուռած (uṙac) future converb II ուռչելիք (uṙčʻelikʻ)
subject participle ուռչող (uṙčʻoġ) connegative converb ուռչի (uṙčʻi)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present ուռչում եմ (uṙčʻum em) ուռչում ես (uṙčʻum es) ուռչում է (uṙčʻum ē) ուռչում ենք (uṙčʻum enkʻ) ուռչում եք (uṙčʻum ekʻ) ուռչում են (uṙčʻum en)
past imperfective ուռչում էի (uṙčʻum ēi) ուռչում էիր (uṙčʻum ēir) ուռչում էր (uṙčʻum ēr) ուռչում էինք (uṙčʻum ēinkʻ) ուռչում էիք (uṙčʻum ēikʻ) ուռչում էին (uṙčʻum ēin)
future ուռչելու եմ (uṙčʻelu em) ուռչելու ես (uṙčʻelu es) ուռչելու է (uṙčʻelu ē) ուռչելու ենք (uṙčʻelu enkʻ) ուռչելու եք (uṙčʻelu ekʻ) ուռչելու են (uṙčʻelu en)
past future ուռչելու էի (uṙčʻelu ēi) ուռչելու էիր (uṙčʻelu ēir) ուռչելու էր (uṙčʻelu ēr) ուռչելու էինք (uṙčʻelu ēinkʻ) ուռչելու էիք (uṙčʻelu ēikʻ) ուռչելու էին (uṙčʻelu ēin)
present perfect ուռել եմ (uṙel em) ուռել ես (uṙel es) ուռել է (uṙel ē) ուռել ենք (uṙel enkʻ) ուռել եք (uṙel ekʻ) ուռել են (uṙel en)
pluperfect ուռել էի (uṙel ēi) ուռել էիր (uṙel ēir) ուռել էր (uṙel ēr) ուռել էինք (uṙel ēinkʻ) ուռել էիք (uṙel ēikʻ) ուռել էին (uṙel ēin)
aorist (past perfective) ուռա (uṙa) ուռար (uṙar) ուռավ (uṙav) ուռանք (uṙankʻ) ուռաք (uṙakʻ) ուռան (uṙan)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present ուռչեմ (uṙčʻem) ուռչես (uṙčʻes) ուռչի (uṙčʻi) ուռչենք (uṙčʻenkʻ) ուռչեք (uṙčʻekʻ) ուռչեն (uṙčʻen)
past ուռչեի (uṙčʻei) ուռչեիր (uṙčʻeir) ուռչեր (uṙčʻer) ուռչեինք (uṙčʻeinkʻ) ուռչեիք (uṙčʻeikʻ) ուռչեին (uṙčʻein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future կուռչեմ (kuṙčʻem) կուռչես (kuṙčʻes) կուռչի (kuṙčʻi) կուռչենք (kuṙčʻenkʻ) կուռչեք (kuṙčʻekʻ) կուռչեն (kuṙčʻen)
past կուռչեի (kuṙčʻei) կուռչեիր (kuṙčʻeir) կուռչեր (kuṙčʻer) կուռչեինք (kuṙčʻeinkʻ) կուռչեիք (kuṙčʻeikʻ) կուռչեին (kuṙčʻein)
imperative (դու) (դուք)
ուռի՛ր, ուռի՛* (uṙír, uṙí*) ուռե՛ք (uṙékʻ)

*colloquial
the forms based on the aorist ուռ- (uṙ-) are considered dialectal and colloquial

-el negative conjugation (Eastern Armenian)
infinitive չուռչել (čʻuṙčʻel)
resultative participle չուռած (čʻuṙac)
subject participle չուռչող (čʻuṙčʻoġ)
person singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative ես դու նա մենք դուք նրանք
present չեմ ուռչում (čʻem uṙčʻum) չես ուռչում (čʻes uṙčʻum) չի ուռչում (čʻi uṙčʻum) չենք ուռչում (čʻenkʻ uṙčʻum) չեք ուռչում (čʻekʻ uṙčʻum) չեն ուռչում (čʻen uṙčʻum)
past imperfective չէի ուռչում (čʻēi uṙčʻum) չէիր ուռչում (čʻēir uṙčʻum) չէր ուռչում (čʻēr uṙčʻum) չէինք ուռչում (čʻēinkʻ uṙčʻum) չէիք ուռչում (čʻēikʻ uṙčʻum) չէին ուռչում (čʻēin uṙčʻum)
future չեմ ուռչելու (čʻem uṙčʻelu) չես ուռչելու (čʻes uṙčʻelu) չի ուռչելու (čʻi uṙčʻelu) չենք ուռչելու (čʻenkʻ uṙčʻelu) չեք ուռչելու (čʻekʻ uṙčʻelu) չեն ուռչելու (čʻen uṙčʻelu)
past future չէի ուռչելու (čʻēi uṙčʻelu) չէիր ուռչելու (čʻēir uṙčʻelu) չէր ուռչելու (čʻēr uṙčʻelu) չէինք ուռչելու (čʻēinkʻ uṙčʻelu) չէիք ուռչելու (čʻēikʻ uṙčʻelu) չէին ուռչելու (čʻēin uṙčʻelu)
present perfect չեմ ուռել (čʻem uṙel) չես ուռել (čʻes uṙel) չի ուռել (čʻi uṙel) չենք ուռել (čʻenkʻ uṙel) չեք ուռել (čʻekʻ uṙel) չեն ուռել (čʻen uṙel)
pluperfect չէի ուռել (čʻēi uṙel) չէիր ուռել (čʻēir uṙel) չէր ուռել (čʻēr uṙel) չէինք ուռել (čʻēinkʻ uṙel) չէիք ուռել (čʻēikʻ uṙel) չէին ուռել (čʻēin uṙel)
aorist (past perfective) չուռա (čʻuṙa) չուռար (čʻuṙar) չուռավ (čʻuṙav) չուռանք (čʻuṙankʻ) չուռաք (čʻuṙakʻ) չուռան (čʻuṙan)
subjunctive ես դու նա մենք դուք նրանք
present չուռչեմ (čʻuṙčʻem) չուռչես (čʻuṙčʻes) չուռչի (čʻuṙčʻi) չուռչենք (čʻuṙčʻenkʻ) չուռչեք (čʻuṙčʻekʻ) չուռչեն (čʻuṙčʻen)
past չուռչեի (čʻuṙčʻei) չուռչեիր (čʻuṙčʻeir) չուռչեր (čʻuṙčʻer) չուռչեինք (čʻuṙčʻeinkʻ) չուռչեիք (čʻuṙčʻeikʻ) չուռչեին (čʻuṙčʻein)
conditional ես դու նա մենք դուք նրանք
future չեմ ուռչի (čʻem uṙčʻi) չես ուռչի (čʻes uṙčʻi) չի ուռչի (čʻi uṙčʻi) չենք ուռչի (čʻenkʻ uṙčʻi) չեք ուռչի (čʻekʻ uṙčʻi) չեն ուռչի (čʻen uṙčʻi)
past չէի ուռչի (čʻēi uṙčʻi) չէիր ուռչի (čʻēir uṙčʻi) չէր ուռչի (čʻēr uṙčʻi) չէինք ուռչի (čʻēinkʻ uṙčʻi) չէիք ուռչի (čʻēikʻ uṙčʻi) չէին ուռչի (čʻēin uṙčʻi)
imperative (դու) (դուք)
մի՛ ուռիր, մի՛ ուռի* (mí uṙir, mí uṙi*) մի՛ ուռեք (mí uṙekʻ)

*colloquial
the forms based on the aorist ուռ- (uṙ-) are considered dialectal and colloquial

declension of the nominalized infinitive, u-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular (singulare tantum)
nominative ուռչել (uṙčʻel)
dative ուռչելու (uṙčʻelu)
ablative ուռչելուց (uṙčʻelucʻ)
instrumental ուռչելով (uṙčʻelov)
locative ուռչելում (uṙčʻelum)
definite forms
nominative ուռչելը/ուռչելն (uṙčʻelə/uṙčʻeln)
dative ուռչելուն (uṙčʻelun)
1st person possessive forms (my)
nominative ուռչելս (uṙčʻels)
dative ուռչելուս (uṙčʻelus)
ablative ուռչելուցս (uṙčʻelucʻs)
instrumental ուռչելովս (uṙčʻelovs)
locative ուռչելումս (uṙčʻelums)
2nd person possessive forms (your)
nominative ուռչելդ (uṙčʻeld)
dative ուռչելուդ (uṙčʻelud)
ablative ուռչելուցդ (uṙčʻelucʻd)
instrumental ուռչելովդ (uṙčʻelovd)
locative ուռչելումդ (uṙčʻelumd)

Old Armenian

[edit]

Verb

[edit]

ուռչել (uṙčʻel)

  1. infinitive of ուռչիմ (uṙčʻim)

Declension

[edit]
The template Template:xcl-noun-ո-unc does not use the parameter(s):
vow=on
Please see Module:checkparams for help with this warning.

o-type
singular (uncountable)
nominative ուռչել (uṙčʻel)
genitive ուռչելոյ (uṙčʻeloy)
dative ուռչելոյ (uṙčʻeloy)
accusative ուռչել (uṙčʻel)
ablative ուռչելոյ (uṙčʻeloy)
instrumental ուռչելով (uṙčʻelov)
locative ուռչել (uṙčʻel)