նուագ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]An Iranian borrowing; compare Middle Persian [Book Pahlavi needed] (nwʾk' /niwāg/, “music, song, melody”), Parthian 𐫗𐫇𐫀𐫃 (nwʾg /niwāg/, “melody, tune”), Persian نوا (navâ, “music mode; sound, tone, voice”). Old Georgian ნოვაგი (novagi, “singing; tune”) is from the same source.
Noun
[edit]նուագ • (nuag)
- melody, tune
- 5th century, Bible, Amos 5.23:
- Ի բաց արա յինէն զձայն երգոց քոց, եւ զնուագս սրնգաց քոց ես ոչ լուայց։
- I bacʻ ara yinēn zjayn ergocʻ kʻocʻ, ew znuags srngacʻ kʻocʻ es očʻ luaycʻ.
- Translation by Brenton Septuagint Translation
- Remove from me the sound of thy songs, and I will not hear the music of thine instruments.
- Ի բաց արա յինէն զձայն երգոց քոց, եւ զնուագս սրնգաց քոց ես ոչ լուայց։
- an instance or occurrence, time, German Mal
- զառաջին նուագն, յառաջնում նուագի ― zaṙaǰin nuagn, yaṙaǰnum nuagi ― the first time
- ի բազում նուագս, ի նուագս բազումս, յայլ եւ այլ նուագս ― i bazum nuags, i nuags bazums, yayl ew ayl nuags ― more than once, several or many times, over and over again
- ի միում նուագի ― i mium nuagi ― once, at once; all at once
- զմի նուագ եւս ― zmi nuag ews ― once more
- վասն միոյ նուագի, առ մի նուագ ― vasn mioy nuagi, aṙ mi nuag ― for once
- զայս մի եւս նուագ ― zays mi ews nuag ― more, once again
- յերկարագոյն նուագօք ― yerkaragoyn nuagōkʻ ― long, a great while or time
- յերկարագոյն նուագօք զբանիւք անկանել ― yerkaragoyn nuagōkʻ zbaniwkʻ ankanel ― to be prolix, to prolong the discourse
- զվեց օրն մի մի նուագ ― zvecʻ ōrn mi mi nuag ― once a day for six days
- լուր զայս վերջին նուագ ― lur zays verǰin nuag ― hear for the last time
Declension
[edit]i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | նուագ (nuag) | նուագք (nuagkʻ) | |
| genitive | նուագի (nuagi) | նուագաց (nuagacʻ) | |
| dative | նուագի (nuagi) | նուագաց (nuagacʻ) | |
| accusative | նուագ (nuag) | նուագս (nuags) | |
| ablative | նուագէ (nuagē) | նուագաց (nuagacʻ) | |
| instrumental | նուագաւ (nuagaw) | նուագաւք = նուագօք (nuagawkʻ = nuagōkʻ) | |
| locative | նուագի (nuagi) | նուագս (nuags) |
Derived terms
[edit]- աննուագ (annuag)
- աշխարանուագ (ašxaranuag)
- արտանուագ (artanuag)
- բազմանուագ (bazmanuag)
- գեղեցկանուագ (gełecʻkanuag)
- հոգենուագ (hogenuag)
- ներանուագ (neranuag)
- նորոգանուագ (noroganuag)
- նուագածու (nuagacu)
- նուագակից (nuagakicʻ)
- նուագայարդար (nuagayardar)
- նուագարան (nuagaran)
- նուագարանական (nuagaranakan)
- նուագաւոր (nuagawor)
- նուագաւորագոյն (nuagaworagoyn)
- նուագեմ (nuagem)
- նուագերգ (nuagerg)
- նուագերգեմ (nuagergem)
- նուագերգութիւն (nuagergutʻiwn)
- նուագութիւն (nuagutʻiwn)
- չարանուագութիւն (čʻaranuagutʻiwn)
- սաղմոսանուագ (sałmosanuag)
- սրբանուագ (srbanuag)
- վերանուագ (veranuag)
- քաղցրանուագ (kʻałcʻranuag)
- օդանուագ (ōdanuag)
Descendants
[edit]- → Armenian: նվագ (nvag)
References
[edit]Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “նուագ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, page 467ab
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “նուագ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 898
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “նուագ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy