մեղադրեմ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]մեղ (meł) + -ա- (-a-) + դնեմ (dnem)
Verb
[edit]մեղադրեմ • (meładrem)
- (transitive) to blame, to accuse
- 6th century, Philo of Alexandria, Aynocʻik or yElsn ē xndrocʻ ew lucmancʻ [Quaestiones et Solutiones in Exodum] 2.5:[1][2]
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
- Əndē?r asē, Zastuacs óčʻ hayhoyescʻes. Ew ard ews meładre?n za.cayin ōrēns, ibru tʻē zaylocʻ sovorutʻiwns kʻaken; kʻanzi ahá očʻ miayn hastatutʻiwn matucʻanen aylapʻaṙacʻn, yəndunelutʻiwn ew i patiw aynocʻik, zors i skzbanēn karcecʻin tʻē en a.ckʻ; ayl ew ziwreancʻ ašakertealsn əmberanen ew sanjen, očʻ tueal tʻoyl arjak lezuov bambasel znosa, law zbarehambaw govutʻiwn hamarealkʻ.
- Translation by Ralph Marcus
- Why does (Scripture) say, "gods thou shalt not revile"? Do they then still accuse the divine Law of breaking down the customs of others? For, behold, not only does it offer support to those of different opinion by accepting and honouring those whom they have from the beginning believed to be gods, but it also muzzles and restrains its own disciples, not permitting them to revile these with a loose tongue, for it believes that well-spoken praise is better.
- Ընդէ՞ր ասէ, Զաստուածս ո՛չ հայհոյեսցես։ Եւ արդ ևս մեղադրե՞ն զա՟ծային օրէնս, իբրու թէ զայլոց սովորութիւնս քակեն․ քանզի ահա՛ ոչ միայն հաստատութիւն մատուցանեն այլափառացն, յընդունելութիւն և ի պատիւ այնոցիկ՝ զորս ի սկզբանէն կարծեցին թէ են ա՟ծք․ այլ և զիւրեանց աշակերտեալսն ըմբերանեն և սանձեն, ոչ տուեալ թոյլ արձակ լեզուով բամբասել զնոսա, լաւ զբարեհամբաւ գովութիւն համարեալք։
Conjugation
[edit]active
| infinitive | մեղադրել (meładrel) | participle | մեղադրեցեալ, մեղադրեալ (meładrecʻeal, meładreal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | մեղադրեց- (meładrecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | մեղադրեմ (meładrem) | մեղադրես (meładres) | մեղադրէ (meładrē) | մեղադրեմք (meładremkʻ) | մեղադրէք (meładrēkʻ) | մեղադրեն (meładren) | |
| imperfect | մեղադրէի, մեղադրեի* (meładrēi, meładrei*) | մեղադրէիր, մեղադրեիր* (meładrēir, meładreir*) | մեղադրէր (meładrēr) | մեղադրէաք, մեղադրեաք* (meładrēakʻ, meładreakʻ*) | մեղադրէիք, մեղադրեիք* (meładrēikʻ, meładreikʻ*) | մեղադրէին, մեղադրեին* (meładrēin, meładrein*) | |
| aorist | մեղադրեցի (meładrecʻi) | մեղադրեցեր (meładrecʻer) | մեղադրեաց (meładreacʻ) | մեղադրեցաք (meładrecʻakʻ) | մեղադրեցէք, մեղադրեցիք (meładrecʻēkʻ, meładrecʻikʻ) | մեղադրեցին (meładrecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | մեղադրիցեմ (meładricʻem) | մեղադրիցես (meładricʻes) | մեղադրիցէ (meładricʻē) | մեղադրիցեմք (meładricʻemkʻ) | մեղադրիցէք (meładricʻēkʻ) | մեղադրիցեն (meładricʻen) | |
| aorist | մեղադրեցից (meładrecʻicʻ) | մեղադրեսցես (meładrescʻes) | մեղադրեսցէ (meładrescʻē) | մեղադրեսցուք (meładrescʻukʻ) | մեղադրեսջիք (meładresǰikʻ) | մեղադրեսցեն (meładrescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | մեղադրեա՛ (meładreá) | — | — | մեղադրեցէ՛ք (meładrecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | մեղադրեսջի՛ր (meładresǰír) | — | — | մեղադրեսջի՛ք (meładresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ մեղադրեր (mí meładrer) | — | — | մի՛ մեղադրէք (mí meładrēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | մեղադրել, մեղադրիլ* (meładrel, meładril*) | participle | մեղադրեցեալ, մեղադրեալ (meładrecʻeal, meładreal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | մեղադրեց- (meładrecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | մեղադրիմ (meładrim) | մեղադրիս (meładris) | մեղադրի (meładri) | մեղադրիմք (meładrimkʻ) | մեղադրիք (meładrikʻ) | մեղադրին (meładrin) | |
| imperfect | մեղադրէի (meładrēi) | մեղադրէիր (meładrēir) | մեղադրէր, մեղադրիւր (meładrēr, meładriwr) | մեղադրէաք (meładrēakʻ) | մեղադրէիք (meładrēikʻ) | մեղադրէին (meładrēin) | |
| aorist | մեղադրեցայ (meładrecʻay) | մեղադրեցար (meładrecʻar) | մեղադրեցաւ (meładrecʻaw) | մեղադրեցաք (meładrecʻakʻ) | մեղադրեցայք (meładrecʻaykʻ) | մեղադրեցան (meładrecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | մեղադրիցիմ (meładricʻim) | մեղադրիցիս (meładricʻis) | մեղադրիցի (meładricʻi) | մեղադրիցիմք (meładricʻimkʻ) | մեղադրիցիք (meładricʻikʻ) | մեղադրիցին (meładricʻin) | |
| aorist | մեղադրեցայց (meładrecʻaycʻ) | մեղադրեսցիս (meładrescʻis) | մեղադրեսցի (meładrescʻi) | մեղադրեսցուք (meładrescʻukʻ) | մեղադրեսջիք (meładresǰikʻ) | մեղադրեսցին (meładrescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | մեղադրեա՛ց (meładreácʻ) | — | — | մեղադրեցարո՛ւք (meładrecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | մեղադրեսջի՛ր (meładresǰír) | — | — | մեղադրեսջի՛ք (meładresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ մեղադրիր (mí meładrir) | — | — | մի՛ մեղադրիք (mí meładrikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: մեղադրել (meġadrel)
References
[edit]- ^ Awgereancʻ, Mkrtičʻ (1826) Pʻiloni Ebrayecʻwoy mnacʻordkʻ i hays, or en Meknutʻiwn Cnndocʻ ew Elicʻ, Čaṙkʻ i Sampʻson, i Yovnan, ew yeris mankuns kam i hreštaks [Philonis Judaei paralipomena armena. Libri videlicet quatuor in Genesin, libri duo in Exodum, sermo unus de Sampsone, alter de Iona, tertius de tribus angelis Abraamo apparentibus], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 471
- ^ Marcus, Ralph (1953) Philo: Supplement II: Questions and Answers on Exodus (The Loeb Classical Library), Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press, pages 40–41
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “մեղադրեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “մեղադրեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy