հրաշ
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Iranian. Compare Avestan 𐬟𐬭𐬀𐬱𐬀 (fraša), Old Persian 𐎳𐎼𐏁 (fraša-), Middle Persian [script needed] (fraš-, “spectacular, conspicuous”) and the first part of Old Georgian ფარშამანგი (paršamangi).
Noun
[edit]հրաշ • (hraš)
- (usually in the plural) miracle, marvel, wonder, prodigy, portent
- հրաշ առ հրաշ ― hraš aṙ hraš ― admirably, wonderfully
- հրաշք ջրաբաշխականք ― hraškʻ ǰrabašxakankʻ ― hydraulic paradox
- հրաշք իմաստութեան ― hraškʻ imastutʻean ― prodigy of science, of wisdom
- հրաշս գործել ― hrašs gorcel ― to work a miracle; (figuratively) to perform miracles, to do or work wonders
- ի հրաշս զարմացման ածել ― i hrašs zarmacʻman acel ― to surprise, to astonish, to stun, to amaze, to astound
- ո՜վ հրաշիցս ― o!v hrašicʻs ― what a wonder! good Heavens! Goodness gracious!
- (usually in the plural) monster
- (usually in the plural) monstrous act
- (as an adjective) wonder-struck, astonished
Declension
[edit]| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | հրաշ (hraš) | հրաշք (hraškʻ) |
| genitive | հրաշի (hraši) | հրաշից (hrašicʻ) |
| dative | հրաշի (hraši) | հրաշից (hrašicʻ) |
| accusative | հրաշ (hraš) | հրաշս (hrašs) |
| ablative | հրաշէ (hrašē) | հրաշից (hrašicʻ) |
| instrumental | հրաշիւ (hrašiw) | հրաշիւք (hrašiwkʻ) |
| locative | հրաշի (hraši) | հրաշս (hrašs) |
Derived terms
[edit]- ահեղահրաշ (ahełahraš)
- ահեղահրաշութիւն (ahełahrašutʻiwn)
- ամենահրաշ (amenahraš)
- ամենահրաշափառ (amenahrašapʻaṙ)
- անբաւահրաշ (anbawahraš)
- անճառահրաշ (ančaṙahraš)
- առաւելահրաշ (aṙawelahraš)
- առաքինահրաշ (aṙakʻinahraš)
- աստուածահրաշ (astuacahraš)
- աստուածահրաշաբար (astuacahrašabar)
- ատենահրաշ (atenahraš)
- արեգակնահրաշ (aregaknahraš)
- արփիահրաշ (arpʻiahraš)
- արփիահրաշութիւն (arpʻiahrašutʻiwn)
- բազմահրաշաւոր (bazmahrašawor)
- գեղեցկահրաշ (gełecʻkahraš)
- գերահրաշ (gerahraš)
- գերահրաշապէս (gerahrašapēs)
- գերահրաշացեալ (gerahrašacʻeal)
- գերահրաշեալ (gerahrašeal)
- գերհրաշանամ (gerhrašanam)
- եռահրաշ (eṙahraš)
- երկնահրաշ (erknahraš)
- զարմանահրաշ (zarmanahraš)
- լուսահրաշ (lusahraš)
- կենահրաշ (kenahraš)
- հանդիսահրաշ (handisahraš)
- հիահրաշ (hiahraš)
- հիահրաշութիւն (hiahrašutʻiwn)
- հոգեհրաշ (hogehraš)
- հոգիահրաշ (hogiahraš)
- հրաշաբանական (hrašabanakan)
- հրաշաբանեմ (hrašabanem)
- հրաշաբանութիւն (hrašabanutʻiwn)
- հրաշաբաշխութիւն (hrašabašxutʻiwn)
- հրաշաբար (hrašabar)
- հրաշաբեր (hrašaber)
- հրաշաբերեմ (hrašaberem)
- հրաշաբերիմ (hrašaberim)
- հրաշաբուսեալ (hrašabuseal)
- հրաշագեղ (hrašageł)
- հրաշագոյն (hrašagoyn)
- հրաշագործ (hrašagorc)
- հրաշագործեմ (hrašagorcem)
- հրաշագործութիւն (hrašagorcutʻiwn)
- հրաշագրեմ (hrašagrem)
- հրաշադիտակ (hrašaditak)
- հրաշազարդ (hrašazard)
- հրաշազարդագոյն (hrašazardagoyn)
- հրաշազարդապէս (hrašazardapēs)
- հրաշազարդեմ (hrašazardem)
- հրաշազարդութիւն (hrašazardutʻiwn)
- հրաշազէն (hrašazēn)
- հրաշազնին (hrašaznin)
- հրաշալի (hrašali)
- հրաշալուր (hrašalur)
- հրաշածագեմ (hrašacagem)
- հրաշածաղիկ (hrašacałik)
- հրաշածին (hrašacin)
- հրաշական (hrašakan)
- հրաշակառոյց (hrašakaṙoycʻ)
- հրաշահիւս (hrašahiws)
- հրաշաձայն (hrašajayn)
- հրաշաձայնեմ (hrašajaynem)
- հրաշաճաճանչ (hrašačačančʻ)
- հրաշաճարտար (hrašačartar)
- հրաշային (hrašayin)
- հրաշանազելի (hrašanazeli)
- հրաշանամ (hrašanam)
- հրաշանկար (hrašankar)
- հրաշանշան (hrašanšan)
- հրաշանորոգ (hrašanorog)
- հրաշանուն (hrašanun)
- հրաշաշաւիղ (hrašašawił)
- հրաշաշնորհ (hrašašnorh)
- հրաշապայծառ (hrašapaycaṙ)
- հրաշապատիւ (hrašapatiw)
- հրաշապատում (hrašapatum)
- հրաշապէս (hrašapēs)
- հրաշատես (hrašates)
- հրաշատեսակ (hrašatesak)
- հրաշատեսակութիւն (hrašatesakutʻiwn)
- հրաշատեսիլ (hrašatesil)
- հրաշատեսիկ (hrašatesik)
- հրաշատեսութիւն (hrašatesutʻiwn)
- հրաշարարագոյն (hrašararagoyn)
- հրաշարփի (hrašarpʻi)
- հրաշացամաքութիւն (hrašacʻamakʻutʻiwn)
- հրաշացուցանեմ (hrašacʻucʻanem)
- հրաշաւոր (hrašawor)
- հրաշաւորական (hrašaworakan)
- հրաշափայլ (hrašapʻayl)
- հրաշափայլութիւն (hrašapʻaylutʻiwn)
- հրաշափառ (hrašapʻaṙ)
- հրաշափառաբար (hrašapʻaṙabar)
- հրաշափառագոյն (hrašapʻaṙagoyn)
- հրաշափառագործ (hrašapʻaṙagorc)
- հրաշափառական (hrašapʻaṙakan)
- հրաշափառապէս (hrašapʻaṙapēs)
- հրաշափառիմ (hrašapʻaṙim)
- հրաշափառութիւն (hrašapʻaṙutʻiwn)
- հրաշութիւն (hrašutʻiwn)
- հրաշումն (hrašumn)
- հրաշունակ (hrašunak)
- հրաշունք (hrašunkʻ)
- հրաշօրէն (hrašōrēn)
- մարգարէահրաշ (margarēahraš)
- մեծահրաշ (mecahraš)
- յաւէտահրաշ (yawētahraš)
- յաւէրժահրաշ (yawēržahraš)
- նախահրաշ (naxahraš)
- նոյնահրաշ (noynahraš)
- նորահրաշ (norahraš)
- ոսկեհրաշ (oskehraš)
- պայծառահրաշ (paycaṙahraš)
- սքանչելահրաշ (skʻančʻelahraš)
- տիեզերահրաշ (tiezerahraš)
- փայլակնահրաշ (pʻaylaknahraš)
- քննողահրաշ (kʻnnołahraš)
Related terms
[edit]Descendants
[edit]- Armenian: հրաշք (hraškʻ)
References
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “հրաշ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հրաշ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ġazarean, Ṙubēn (2000) “հրաշք”, in G. B. Tʻosunean, editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press
- J̌ahukyan, Geworg (1987) Hayocʻ lezvi patmutʻyun; naxagrayin žamanakašrǰan [History of the Armenian language: The Pre-Literary Period][1] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 531
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “հրաշ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy