հազարապետ

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian հազարապետ (hazarapet).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /hɑzɑɾɑˈpet/, [hɑzɑɾɑpét]
• (Western Armenian) IPA^(key): /hɑzɑɾɑˈbed/, [hɑzɑɾɑbéd]

• Audio (Eastern Armenian):

  (file)

Noun

հազարապետ • (hazarapet)

1. (historical) chiliarch, hazarapet

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	հազարապետ (hazarapet)	հազարապետներ (hazarapetner)
dative	հազարապետի (hazarapeti)	հազարապետների (hazarapetneri)
ablative	հազարապետից (hazarapeticʻ)	հազարապետներից (hazarapetnericʻ)
instrumental	հազարապետով (hazarapetov)	հազարապետներով (hazarapetnerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	հազարապետը/հազարապետն (hazarapetə/hazarapetn)	հազարապետները/հազարապետներն (hazarapetnerə/hazarapetnern)
dative	հազարապետին (hazarapetin)	հազարապետներին (hazarapetnerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	հազարապետս (hazarapets)	հազարապետներս (hazarapetners)
dative	հազարապետիս (hazarapetis)	հազարապետներիս (hazarapetneris)
ablative	հազարապետիցս (hazarapeticʻs)	հազարապետներիցս (hazarapetnericʻs)
instrumental	հազարապետովս (hazarapetovs)	հազարապետներովս (hazarapetnerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	հազարապետդ (hazarapetd)	հազարապետներդ (hazarapetnerd)
dative	հազարապետիդ (hazarapetid)	հազարապետներիդ (hazarapetnerid)
ablative	հազարապետիցդ (hazarapeticʻd)	հազարապետներիցդ (hazarapetnericʻd)
instrumental	հազարապետովդ (hazarapetovd)	հազարապետներովդ (hazarapetnerovd)
locative	—	—

Old Armenian

Etymology

An Iranian borrowing: compare Parthian 𐭇‎𐭆‎𐭓𐭅𐭐𐭕 (ḥ‎z‎rwpt), Middle Persian 𐭧𐭦𐭠𐭫‎𐭥𐭯𐭲 (ḥzʾl‎wpt). Ultimately from Proto-Iranian *hazahrapati-. For the constituents see հազար (hazar) and պետ (pet). Also borrowed as Georgian ჰაზარაპეტი (hazaraṗeṭi), Ancient Greek ἀζαραπατεῖς (azarapateîs), ἀζαβαρίτης (azabarítēs), Classical Syriac ܗܙܪܦܬ (hzrpt /⁠hzārpat⁠/).

Noun

հազարապետ • (hazarapet)

1. chiliarch, hazarapet

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	հազարապետ (hazarapet)	հազարապետք (hazarapetkʻ)
genitive	հազարապետի (hazarapeti)	հազարապետաց (hazarapetacʻ)
dative	հազարապետի (hazarapeti)	հազարապետաց (hazarapetacʻ)
accusative	հազարապետ (hazarapet)	հազարապետս (hazarapets)
ablative	հազարապետէ (hazarapetē)	հազարապետաց (hazarapetacʻ)
instrumental	հազարապետաւ (hazarapetaw)	հազարապետաւք = հազարապետօք (hazarapetawkʻ = hazarapetōkʻ)
locative	հազարապետի (hazarapeti)	հազարապետս (hazarapets)

Derived terms

• հազարապետութիւն (hazarapetutʻiwn)

Related terms

• հազար (hazar)
• պետ (pet)
• հազարաւուխտ (hazarawuxt)

Descendants

• → Armenian: հազարապետ (hazarapet)

Further reading

• Հազարապետություն on the Armenian Wikipedia.Wikipedia ^hy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1977) “հազարապետ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume III, Yerevan: University Press, pages 6–7
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հազարապետ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Hübschmann, Heinrich (1897) Armenische Grammatik. 1. Theil: Armenische Etymologie (in German), Leipzig: Breitkopf & Härtel, page 174
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “հազարապետ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Schmitt, Rüdiger (1987) “Armenia and Iran IV. Iranian influences in Armenian 1. General”, in Ehsan Yarshater, editor, Encyclopædia Iranica‎^[1], volume 2, London and New York: Routledge & Kegan Paul, page 451a of 445–459
• Shayegan, M. Rahim (2003) “HAZĀRBED”, in Encyclopædia Iranica, online edition, New York