կակալ
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Related to dialectal կակալա (kakala, “walnut; testicle; unripe fruit”), dialectal (Khotorjur) կակըլ (kakəl, “kernel of an apricot, almond etc.”), Northern Kurdish kakil (“kernel”), Central Kurdish کاکڵ (kakill, “kernel”) (corresponding exactly to the Khotorjur form) and Georgian კაკალი (ḳaḳali, “walnut-tree; walnut; testicle; eyeball; grain; piece”).[1] According to Łapʿancʿyan, the Armenian words are borrowed from Zan languages: compare Laz კაკალი (ǩaǩali, “walnut; testicle”), Mingrelian კაკალი (ḳaḳali, “grain; piece; kernel”).[2][3]
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /kɑˈkɑl/, [kɑkɑ́l]
- (Western Armenian) IPA(key): /ɡɑˈɡɑl/, [ɡɑɡɑ́l]
- Hyphenation: կա‧կալ
Noun
[edit]կակալ • (kakal)
- (dialectal, Erzurum, Khotorjur, Hamshen, Tbilisi) walnut (together with the shell)
- 17th century, Buniatʻ Sebastacʻi, Girkʻ bžškutʻean tumari :
- […] զկակալն երեն զմոխիրն դմակ եղով ի տեղն քսեն
- […] zkakaln eren zmoxirn dmak eġov i teġn kʻsen
- […] զկակալն երեն զմոխիրն դմակ եղով ի տեղն քսեն
- (dialectal, Tbilisi) eyeball
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կակալ (kakal) | կակալներ (kakalner) | ||
| dative | կակալի (kakali) | կակալների (kakalneri) | ||
| ablative | կակալից (kakalicʻ) | կակալներից (kakalnericʻ) | ||
| instrumental | կակալով (kakalov) | կակալներով (kakalnerov) | ||
| locative | կակալում (kakalum) | կակալներում (kakalnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կակալը/կակալն (kakalə/kakaln) | կակալները/կակալներն (kakalnerə/kakalnern) | ||
| dative | կակալին (kakalin) | կակալներին (kakalnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կակալս (kakals) | կակալներս (kakalners) | ||
| dative | կակալիս (kakalis) | կակալներիս (kakalneris) | ||
| ablative | կակալիցս (kakalicʻs) | կակալներիցս (kakalnericʻs) | ||
| instrumental | կակալովս (kakalovs) | կակալներովս (kakalnerovs) | ||
| locative | կակալումս (kakalums) | կակալներումս (kakalnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կակալդ (kakald) | կակալներդ (kakalnerd) | ||
| dative | կակալիդ (kakalid) | կակալներիդ (kakalnerid) | ||
| ablative | կակալիցդ (kakalicʻd) | կակալներիցդ (kakalnericʻd) | ||
| instrumental | կակալովդ (kakalovd) | կակալներովդ (kakalnerovd) | ||
| locative | կակալումդ (kakalumd) | կակալներումդ (kakalnerumd) | ||
| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | կակալ (kakal) | կակալներ (kakalner) | ||
| dative | կակլի (kakli) | կակալների (kakalneri) | ||
| ablative | կակլից (kaklicʻ) | կակալներից (kakalnericʻ) | ||
| instrumental | կակլով (kaklov) | կակալներով (kakalnerov) | ||
| locative | կակլում (kaklum) | կակալներում (kakalnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | կակալը/կակալն (kakalə/kakaln) | կակալները/կակալներն (kakalnerə/kakalnern) | ||
| dative | կակլին (kaklin) | կակալներին (kakalnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | կակալս (kakals) | կակալներս (kakalners) | ||
| dative | կակլիս (kaklis) | կակալներիս (kakalneris) | ||
| ablative | կակլիցս (kaklicʻs) | կակալներիցս (kakalnericʻs) | ||
| instrumental | կակլովս (kaklovs) | կակալներովս (kakalnerovs) | ||
| locative | կակլումս (kaklums) | կակալներումս (kakalnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | կակալդ (kakald) | կակալներդ (kakalnerd) | ||
| dative | կակլիդ (kaklid) | կակալներիդ (kakalnerid) | ||
| ablative | կակլիցդ (kaklicʻd) | կակալներիցդ (kakalnericʻd) | ||
| instrumental | կակլովդ (kaklovd) | կակալներովդ (kakalnerovd) | ||
| locative | կակլումդ (kaklumd) | կակալներումդ (kakalnerumd) | ||
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Ačaṙean, Hračʻeay (1913) “կակալ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žoġovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 540a
- ^ Ġapʻancʻyan, Grigor (1961) Hayocʻ lezvi patmutʻyun. Hin šrǰan [History of the Armenian Language. Ancient Period] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, page 90
- ^ Kapancjan, G. A. (1975) Историко-лингвистические работы. Том II [Historical-Linguistic Works. Volume II] (in Russian), Yerevan: Academy Press, page 369
Further reading
[edit]- Malxaseancʻ, Stepʻan (1944–1945) “կակալ”, in Hayerēn bacʻatrakan baṙaran [Armenian Explanatory Dictionary] (in Armenian), Yerevan: State Publishing House
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 346
- Sargsyan, Artem et al., editors (2001–2012), “կակալ”, in Hayocʻ lezvi barbaṙayin baṙaran [Dialectal Dictionary of the Armenian Language] (in Armenian), Yerevan: Hayastan