ըմբոստ
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Learned borrowing from Old Armenian ըմբոստ (əmbost)
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /əmˈbost/, [əmbóst]
- (Western Armenian) IPA(key): /əmˈposd/, [əmpʰóst]
Audio (Eastern Armenian): (file)
Adjective
[edit]ըմբոստ • (əmbost) (superlative ամենաըմբոստ)
- rebellious, defiant
- recalcitrant, intractable, unruly
- strong, powerful
- (figuratively) standing firm
Declension
[edit]| nominalized, i-type (Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ըմբոստ (əmbost) | ըմբոստներ (əmbostner) | ||
| dative | ըմբոստի (əmbosti) | ըմբոստների (əmbostneri) | ||
| ablative | ըմբոստից (əmbosticʻ) | ըմբոստներից (əmbostnericʻ) | ||
| instrumental | ըմբոստով (əmbostov) | ըմբոստներով (əmbostnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ըմբոստը/ըմբոստն (əmbostə/əmbostn) | ըմբոստները/ըմբոստներն (əmbostnerə/əmbostnern) | ||
| dative | ըմբոստին (əmbostin) | ըմբոստներին (əmbostnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ըմբոստս (əmbosts) | ըմբոստներս (əmbostners) | ||
| dative | ըմբոստիս (əmbostis) | ըմբոստներիս (əmbostneris) | ||
| ablative | ըմբոստիցս (əmbosticʻs) | ըմբոստներիցս (əmbostnericʻs) | ||
| instrumental | ըմբոստովս (əmbostovs) | ըմբոստներովս (əmbostnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ըմբոստդ (əmbostd) | ըմբոստներդ (əmbostnerd) | ||
| dative | ըմբոստիդ (əmbostid) | ըմբոստներիդ (əmbostnerid) | ||
| ablative | ըմբոստիցդ (əmbosticʻd) | ըմբոստներիցդ (əmbostnericʻd) | ||
| instrumental | ըմբոստովդ (əmbostovd) | ըմբոստներովդ (əmbostnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Noun
[edit]ըմբոստ • (əmbost)
Declension
[edit]| i-type, animate (Eastern Armenian) | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | ըմբոստ (əmbost) | ըմբոստներ (əmbostner) | ||
| dative | ըմբոստի (əmbosti) | ըմբոստների (əmbostneri) | ||
| ablative | ըմբոստից (əmbosticʻ) | ըմբոստներից (əmbostnericʻ) | ||
| instrumental | ըմբոստով (əmbostov) | ըմբոստներով (əmbostnerov) | ||
| locative | — | — | ||
| definite forms | ||||
| nominative | ըմբոստը/ըմբոստն (əmbostə/əmbostn) | ըմբոստները/ըմբոստներն (əmbostnerə/əmbostnern) | ||
| dative | ըմբոստին (əmbostin) | ըմբոստներին (əmbostnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | ըմբոստս (əmbosts) | ըմբոստներս (əmbostners) | ||
| dative | ըմբոստիս (əmbostis) | ըմբոստներիս (əmbostneris) | ||
| ablative | ըմբոստիցս (əmbosticʻs) | ըմբոստներիցս (əmbostnericʻs) | ||
| instrumental | ըմբոստովս (əmbostovs) | ըմբոստներովս (əmbostnerovs) | ||
| locative | — | — | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | ըմբոստդ (əmbostd) | ըմբոստներդ (əmbostnerd) | ||
| dative | ըմբոստիդ (əmbostid) | ըմբոստներիդ (əmbostnerid) | ||
| ablative | ըմբոստիցդ (əmbosticʻd) | ըմբոստներիցդ (əmbostnericʻd) | ||
| instrumental | ըմբոստովդ (əmbostovd) | ըմբոստներովդ (əmbostnerovd) | ||
| locative | — | — | ||
Adverb
[edit]ըմբոստ • (əmbost)
Derived terms
[edit]- ըմբոստություն (əmbostutʻyun)
- ըմբոստացում (əmbostacʻum)
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]NHB identifies with ընդոստ (əndost, “leaping out, jumping out”), from ընդ (ənd) + ոստնում (ostnum, “to leap, jump”).
This is rejected by Ačaṙean because of semantics, who derives ըմբոստ (əmbost) from ընդ (ənd) + *բոստ (*bost), the latter unattested component presumably inherited from Proto-Indo-European *bʰos-ti-, from *bʰos- (“to sally forth, barge, hurtle out”). For the cognates see *bystrъ.
Adjective
[edit]ըմբոստ • (əmbost)
- rebellious, defiant, stubborn
- 13th century, Grigor Skewṙacʻi, Girkʻ Ałotʻicʻ [Book of Prayers] :
- Ըմբոստն եւ յանձնապաստան
- Əmbostn ew yanjnapastan
- Ըմբոստն եւ յանձնապաստան
Derived terms
[edit]- ըմբոստանամ (əmbostanam)
Descendants
[edit]- Armenian: ըմբոստ (əmbost)
References
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “ըմբոստ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 762c
- Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “ըմբոստ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, page 121b
- Ačaṙyan, Hračʻya (1944) “Haykakankʻ A [Armeniaca I]”, in HSSṘ GA Teġekagir hasarakakan gitutʻyunneri [Bulletin of the Academy of Sciences of the Armenian SSR: Social Sciences][1] (in Armenian), number 5, page 30 of 25–30
- Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “Haykakankʻ (Armeniaca)”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 629a
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “ըմբոստ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 196a
Categories:
- Armenian terms borrowed from Old Armenian
- Armenian learned borrowings from Old Armenian
- Armenian terms derived from Old Armenian
- Armenian terms with IPA pronunciation
- Armenian terms with audio pronunciation
- Armenian lemmas
- Armenian adjectives
- Armenian nouns
- Armenian adverbs
- Old Armenian compound terms
- Old Armenian terms inherited from Proto-Indo-European
- Old Armenian terms derived from Proto-Indo-European
- Old Armenian lemmas
- Old Armenian adjectives
- Middle Armenian terms with quotations