դրժեմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- դժրեմ (džrem) — by metathesis
Etymology
[edit]From earlier *դրուժեմ (*družem), the full form -դրուժ (-druž) seen in the derivatives, borrowed from an Iranian descendant of Proto-Indo-Iranian *dʰruǰʰyáti (“to deceive”).
Verb
[edit]դրժեմ • (držem)
- (transitive) to betray, to violate an oath
Conjugation
[edit]active
| infinitive | դրժել (držel) | participle | դրժեցեալ, դրժեալ (držecʻeal, držeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | դրժեց- (držecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | դրժեմ (držem) | դրժես (držes) | դրժէ (držē) | դրժեմք (držemkʻ) | դրժէք (držēkʻ) | դրժեն (držen) | |
| imperfect | դրժէի, դրժեի* (držēi, držei*) | դրժէիր, դրժեիր* (držēir, držeir*) | դրժէր (držēr) | դրժէաք, դրժեաք* (držēakʻ, držeakʻ*) | դրժէիք, դրժեիք* (držēikʻ, držeikʻ*) | դրժէին, դրժեին* (držēin, držein*) | |
| aorist | դրժեցի (držecʻi) | դրժեցեր (držecʻer) | դրժեաց (držeacʻ) | դրժեցաք (držecʻakʻ) | դրժեցէք, դրժեցիք (držecʻēkʻ, držecʻikʻ) | դրժեցին (držecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | դրժիցեմ (držicʻem) | դրժիցես (držicʻes) | դրժիցէ (držicʻē) | դրժիցեմք (držicʻemkʻ) | դրժիցէք (držicʻēkʻ) | դրժիցեն (držicʻen) | |
| aorist | դրժեցից (držecʻicʻ) | դրժեսցես (držescʻes) | դրժեսցէ (držescʻē) | դրժեսցուք (držescʻukʻ) | դրժեսջիք (držesǰikʻ) | դրժեսցեն (držescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | դրժեա՛ (držeá) | — | — | դրժեցէ՛ք (držecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | դրժեսջի՛ր (držesǰír) | — | — | դրժեսջի՛ք (držesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ դրժեր (mí držer) | — | — | մի՛ դրժէք (mí držēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
mediopassive
| infinitive | դրժել, դրժիլ* (držel, držil*) | participle | դրժեցեալ, դրժեալ (držecʻeal, držeal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | դրժեց- (držecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | դրժիմ (držim) | դրժիս (držis) | դրժի (drži) | դրժիմք (držimkʻ) | դրժիք (držikʻ) | դրժին (držin) | |
| imperfect | դրժէի (držēi) | դրժէիր (držēir) | դրժէր, դրժիւր (držēr, držiwr) | դրժէաք (držēakʻ) | դրժէիք (držēikʻ) | դրժէին (držēin) | |
| aorist | դրժեցայ (držecʻay) | դրժեցար (držecʻar) | դրժեցաւ (držecʻaw) | դրժեցաք (držecʻakʻ) | դրժեցայք (držecʻaykʻ) | դրժեցան (držecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | դրժիցիմ (držicʻim) | դրժիցիս (držicʻis) | դրժիցի (držicʻi) | դրժիցիմք (držicʻimkʻ) | դրժիցիք (držicʻikʻ) | դրժիցին (držicʻin) | |
| aorist | դրժեցայց (držecʻaycʻ) | դրժեսցիս (držescʻis) | դրժեսցի (držescʻi) | դրժեսցուք (držescʻukʻ) | դրժեսջիք (držesǰikʻ) | դրժեսցին (držescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | դրժեա՛ց (držeácʻ) | — | — | դրժեցարո՛ւք (držecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | դրժեսջի՛ր (držesǰír) | — | — | դրժեսջի՛ք (držesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ դրժիր (mí držir) | — | — | մի՛ դրժիք (mí držikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Derived terms
[edit]- անդժրելի (andžreli)
- անդրժական (andržakan)
- անդրժելի (andrželi)
- բարեդրուժ (baredruž)
- դաւադրժող (dawadržoł)
- դժրանք (džrankʻ)
- դժրիչ (džričʻ)
- դժրող (džroł)
- դժրողութիւն (džrołutʻiwn)
- դժրութիւն (džrutʻiwn)
- դիւրադրժելի (diwradrželi)
- դրժադաւ (držadaw)
- դրժանք (držankʻ)
- դրժելի (drželi)
- դրժող (držoł)
- դրժողութիւն (držołutʻiwn)
- դրժութիւն (držutʻiwn)
- դրժումն (držumn)
- դրժօղ (držōł)
- ուխտադրուժ (uxtadruž)
- տիրադրուժ (tiradruž)
Related terms
[edit]Descendants
[edit]- → Armenian: դրժել (držel) (learned)
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “դրուժ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, pages 695–696
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “դրժեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “դժրեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “դրժեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy