բոյթ
Old Armenian
[edit]Etymology 1
[edit]Martirosyan considers the basic meaning to be “soft lump of flesh; roundish projecting part of the body” developed from the sense “swollen, grown” from Proto-Armenian *bo-, from Proto-Indo-European *bʰuH- (“to grow”), + -իթ (-itʻ).
Alternative forms
[edit]- բոյթն (boytʻn)
Noun
[edit]բոյթ • (boytʻ)
- thumb
- (figuratively, music) tuning peg
- *soft lump of flesh, lobe (this sense is not attested, but is evident in derived terms)
Declension
[edit]i-a-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | բոյթ (boytʻ) | բոյթք (boytʻkʻ) | |
| genitive | բութի (butʻi) | բութաց (butʻacʻ) | |
| dative | բութի (butʻi) | բութաց (butʻacʻ) | |
| accusative | բոյթ (boytʻ) | բոյթս (boytʻs) | |
| ablative | բութէ (butʻē) | բութաց (butʻacʻ) | |
| instrumental | բութաւ (butʻaw) | բութաւք = բութօք (butʻawkʻ = butʻōkʻ) | |
| locative | բութի (butʻi) | բոյթս (boytʻs) |
o-type
| singular | plural | ||
|---|---|---|---|
| nominative | բոյթ (boytʻ) | բոյթք (boytʻkʻ) | |
| genitive | բութոյ (butʻoy) | բութոց (butʻocʻ) | |
| dative | բութոյ (butʻoy) | բութոց (butʻocʻ) | |
| accusative | բոյթ (boytʻ) | բոյթս (boytʻs) | |
| ablative | բութոյ (butʻoy) | բութոց (butʻocʻ) | |
| instrumental | բութով (butʻov) | բութովք (butʻovkʻ) | |
| locative | բոյթ (boytʻ) | բոյթս (boytʻs) |
Derived terms
[edit]- լերդաբոյթ (lerdaboytʻ)
- ունկանաբոյթ (unkanaboytʻ)
Descendants
[edit]Etymology 2
[edit]The origin is uncertain. Perhaps developed from the Etymology 1 sense.
Noun
[edit]բոյթ • (boytʻ)
- felloe
- 8th century, Stepʻannos Siwnecʻi, Meknutʻiwn Kʻerakanin [Commentary on Grammar] :[1]
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
- Isk pʻałanunkʻ asin, or en zoyg anuankʻ; aniw ew čłuł, aṙeł ew awartkʻ, hewan ew dandankʻ, kundkʻ ew akanocʻ, hecʻ ew boytʻ, kapert ew gorg, ji ew dzi, eramakapan ew kutpan, bir ew mahak, orocʻ bnutʻiwn mi ew anuankʻ ayl.
- Իսկ փաղանունք ասին, որ են զոյգ անուանք․ անիւ և ճղուղ, առեղ և աւարտք, հեւան եւ դանդանք, կունդք եւ ականոց, հեց եւ բոյթ, կապերտ եւ գորգ, ձի եւ դզի, երամակապան եւ կուտպան, բիր եւ մահակ, որոց բնութիւն մի եւ անուանք այլ։
Synonyms
[edit]- հեց (hecʻ)
Descendants
[edit]- Armenian: բութ (butʻ)
References
[edit]Further reading
[edit]- Petrosean, Matatʻeay (1879) “բոյթ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “բոյթ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “բոյթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden and Boston: Brill, page 184