усяго
Appearance
Belarusian
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Ruthenian всего (vseho). Compare Russian всего́ (vsevó).
Pronunciation
[edit]Adverb
[edit]усяго́ • (usjahó)
- (with numbers) in total, in all
- Усяго́ іх пяць. ― Usjahó ix pjacʹ. ― In total, there are five of them.
- 1919, Vacłaŭ Łastoŭski, Biełaruski Kalendar Swajak na 1919 hod, Vilnius: Wydawiectwo W. Łastoŭskaho, page 15:
- Usiaho na świeci žywie bolš jak 1 miljard 600 miljonaŭ ludziej.
- In total, there are more than 1 billion 600 million people living in the world.
- 1937 [1874], Victor Hugo, translated by Janka Maŭr, Дзевяноста трэці [Ninety-Three], Minsk: ДВБ, translation of Quatrevingt-treize, page 53:
- Направа, камандзір, усе другаразрадныя фрэгаты. Усяго іх пяць.
- Naprava, kamandzir, usje druharazradnyja frehaty. Usjahó ix pjacʹ.
- Commander, they are all second-class frigates on the right side—five in total.
- (with numbers) only, merely, no more than
- Synonym: то́лькі (tólʹki)
- Іх усяго́ пяць. ― Ix usjahó pjacʹ. ― There are only five of them.
- 1928 [1928], Arthur Conan Doyle, translated by Кастусь Гарабурда, Глыбіня Маракота, Minsk: ДВБ, translation of The Maracot Deep, page 59:
- Мы прайшлі ўсяго сотні дзьве ярдаў сярод узгоркаў і прыпыніліся перад невялікімі дзьвярыма, з масыўнымі колёнамі з абодвух бакоў і надпісам на фрызе.
- My prajšli ŭsjahó sótni dzʹvje jardaŭ sjaród uzhórkaŭ i prypynilisja pjerad njevjalikimi dzʹvjaryma, z masyŭnymi koljonami z abódvux bakóŭ i nadpisam na fryzje.
- [original: We had only walked a couple of hundred yards, threading our way among the hummocks, when we halted before a small square-cut door with solid pillars on either side and an inscription across the lintel.]
- 1938 [1848], Charles Dickens, anonymous translator, Домбі і сын, Minsk: ДВБ, translation of Dombey and Son, page 179:
- Аднак, я толькі магу сказаць, што ён гаварыў са мной вельмі мала і што я бачыла яго ўсяго разы два і кожны раз не больш адной хвіліны, ды і тады я амаль яго не бачыла, бо ў яго ў пакоі цёмна.
- Adnak, ja tólʹki mahu skazacʹ, što jon havaryŭ sa mnoj vjelʹmi mala i što ja bačyla jahó ŭsjahó razy dva i kóžny raz nje bolʹš adnój xviliny, dy i tady ja amalʹ jahó nje bačyla, bo ŭ jahó ŭ pakói cjómna.
- [original: Still, all I can say is, that he has said very little to me; and that I have only seen him once or twice for a minute at a time, and indeed have hardly seen him then, for his room has been dark.]
- 1939 [1906], Jack London, anonymous translator, Белы клык, Minsk: ДВБ, translation of White Fang, page 15:
- У цябе-ж усяго тры патроны. Хто яго ведае, што можа здарыцца?
- U cjabje-ž usjahó try patróny. Xto jahó vjedaje, što móža zdarycca?
- [original: You've only got three cartridges, an' there's no tellin' what might happen.]
Usage notes
[edit]The differentiation between these two senses is based on the words order in a sentence. See the usage examples above.
Pronoun
[edit]усяго́ • (usjahó)
References
[edit]- Zhurawski, A. I., editor (1984), “всего”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы [Historical Dictionary of the Belarusian Language] (in Belarusian), numbers 4 (вкупитися – вспевати), Minsk: Navuka i tekhnika, page 270
- “усяго”, in Skarnik's Belarusian dictionary (in Belarusian), based on Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984)
- “усяго” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org