тӱҥалаш
Eastern Mari
[edit]Etymology
[edit](This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]тӱҥалаш • (tüŋalaš) (type I conjugation)
- to start, to begin
- йӱр йӱраш тӱҥалын
- jür jüraš tüŋalyn
- it started raining
- (auxiliary) used to mark future tense
- ойгыраш тӱҥалат гын, нигушкат ом кай
- ojgyraš tüŋalat gyn, ńiguškat om kaj
- if you're worried, I won't go anywhere
Conjugation
[edit]| Conjugation of тӱҥалаш (tüŋalaš) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Present indicative | Present desiderative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | тӱҥалам (tüŋalam) | ом тӱҥал (om tüŋal) | тӱҥалнем (tüŋalńem) | ынем тӱҥал (yńem tüŋal) |
| 2nd singular | тӱҥалат (tüŋalat) | от тӱҥал (ot tüŋal) | тӱҥалнет (tüŋalńet) | ынет тӱҥал (yńet tüŋal) |
| 3rd singular | тӱҥалеш (tüŋaĺeš) | ок/огеш тӱҥал (ok/ogeš tüŋal) | тӱҥалнеже (tüŋalńeže) | ынеж тӱҥал (yńež tüŋal) |
| 1st plural | тӱҥалына (tüŋalyna) | она/огына тӱҥал (ona/ogyna tüŋal) | тӱҥалнена (tüŋalńena) | ынена тӱҥал (yńena tüŋal) |
| 2nd plural | тӱҥалыда (tüŋalyda) | ода/огыда тӱҥал (oda/ogyda tüŋal) | тӱҥалнеда (tüŋalńeda) | ынеда тӱҥал (yńeda tüŋal) |
| 3rd plural | тӱҥалыт (tüŋalyt) | огыт тӱҥал (ogyt tüŋal) | тӱҥалнешт (tüŋalńešt) | ынешт тӱҥал (yńešt tüŋal) |
| Direct past indicative | Reported past indicative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | тӱҥалым (tüŋalym) | шым тӱҥал (šym tüŋal) | тӱҥалынам (tüŋalynam) | тӱҥалын омыл (tüŋalyn omyl) |
| 2nd singular | тӱҥалыч (tüŋalyč) | шыч тӱҥал (šyč tüŋal) | тӱҥалынат (tüŋalynat) | тӱҥалын отыл (tüŋalyn otyl) |
| 3rd singular | тӱҥале (tüŋaĺe) | ыш тӱҥал (yš tüŋal) | тӱҥалын (tüŋalyn) | тӱҥалын огыл (tüŋalyn ogyl) |
| 1st plural | тӱҥална (tüŋalna) | ышна тӱҥал (yšna tüŋal) | тӱҥалынна (tüŋalynna) | тӱҥалын онал/огынал (tüŋalyn onal/ogynal) |
| 2nd plural | тӱҥалда (tüŋalda) |
ышда тӱҥал (yšda tüŋal) | тӱҥалында (tüŋalynda) | тӱҥалын одал/огыдал (tüŋalyn odal/ogydal) |
| 3rd plural | тӱҥалыч (tüŋalyč) | ышт тӱҥал (yšt tüŋal) | тӱҥалыныт (tüŋalynyt) | тӱҥалын огытыл (tüŋalyn ogytyl) |
| Imperative | Infinitive | тӱҥалаш (tüŋalaš) | ||
| positive | negative | Necessitive infinitive | тӱҥалман (tüŋalman) | |
| 2nd singular | тӱҥал (tüŋal) | ит тӱҥал (it tüŋal) | Active participle | тӱҥалше (tüŋalše) |
| 3rd singular | тӱҥалже (tüŋalže) | ынже тӱҥал (ynže tüŋal) | Passive participle | тӱҥалме (tüŋalme) |
| 1st plural | тӱҥалына (tüŋalyna) | она/огына тӱҥал (ona/ogyna tüŋal) | Future participle | тӱҥалшаш (tüŋalšaš) |
| 2nd plural | тӱҥалза (tüŋalza) | ида тӱҥал (ida tüŋal) | Negative participle | тӱҥалдыме (tüŋaldyme) |
| 3nd plural | тӱҥалышт (tüŋalyšt) | ынышт тӱҥал (ynyšt tüŋal) | Verbal noun | тӱҥалмаш (tüŋalmaš) |
| *) The future indicative is formed by using the infinitive and the present indicative forms of тӱҥалаш (tüŋalaš). **) The past progressive is formed by using the present indicative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). ***) The past desiderative is formed by using the present desiderative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). | ||||
References
[edit]- J. Bradley et al. (2023) “тӱҥалаш”, in The Mari Web Project: Mari-English Dictionary, University of Vienna