пӱраш
Eastern Mari
[edit]Pronunciation
[edit]Etymology 1
[edit](This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb
[edit]пӱраш • (püraš) (type II conjugation)
- (intransitive) to be destined, to be predestined, to be predetermined
- (transitive) to predetermine, to predestine, to foreordain (fate, god, etc.)
- (transitive) to judge, to determine, to decide (in advance)
Conjugation
[edit]| Conjugation of пӱраш (püraš) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Present indicative | Present desiderative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | пӱрем (pürem) | ом пӱрӧ (om pürö) | пӱрынем (püryńem) | ынем пӱрӧ (yńem pürö) |
| 2nd singular | пӱрет (püret) | от пӱрӧ (ot pürö) | пӱрынет (püryńet) | ынет пӱрӧ (yńet pürö) |
| 3rd singular | пӱра (püra) | ок/огеш пӱрӧ (ok/ogeš pürö) | пӱрынеже (püryńeže) | ынеж пӱрӧ (yńež pürö) |
| 1st plural | пӱрена (pürena) | она/огына пӱрӧ (ona/ogyna pürö) | пӱрынена (püryńena) | ынена пӱрӧ (yńena pürö) |
| 2nd plural | пӱреда (püreda) | ода/огыда пӱрӧ (oda/ogyda pürö) | пӱрынеда (püryńeda) | ынеда пӱрӧ (yńeda pürö) |
| 3rd plural | пӱрат (pürat) | огыт пӱрӧ (ogyt pürö) | пӱрынешт (püryńešt) | ынешт пӱрӧ (yńešt pürö) |
| Direct past indicative | Reported past indicative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | пӱрышым (püryšym) | шым пӱрӧ (šym pürö) | пӱренам (pürenam) | пӱрен омыл (püren omyl) |
| 2nd singular | пӱрышыч (püryšyč) | шыч пӱрӧ (šyč pürö) | пӱренат (pürenat) | пӱрен отыл (püren otyl) |
| 3rd singular | пӱрыш (püryš) | ыш пӱрӧ (yš pürö) | пӱрен (püren) | пӱрен огыл (püren ogyl) |
| 1st plural | пӱрышна (püryšna) | ышна пӱрӧ (yšna pürö) | пӱренна (pürenna) | пӱрен онал/огынал (püren onal/ogynal) |
| 2nd plural | пӱрышда (püryšda) |
ышда пӱрӧ (yšda pürö) | пӱренда (pürenda) | пӱрен одал/огыдал (püren odal/ogydal) |
| 3rd plural | пӱрышт (püryšt) | ышт пӱрӧ (yšt pürö) | пӱреныт (pürenyt) | пӱрен огытыл (püren ogytyl) |
| Imperative | Infinitive | пӱраш (püraš) | ||
| positive | negative | Necessitive infinitive | пӱрыман (püryman) | |
| 2nd singular | пӱрӧ (pürö) | ит пӱрӧ (it pürö) | Active participle | пӱрышӧ (püryšö) |
| 3rd singular | пӱрыжӧ (püryžö) | ынже пӱрӧ (ynže pürö) | Passive participle | пӱрымӧ (pürymö) |
| 1st plural | пӱрена (pürena) | она/огына пӱрӧ (ona/ogyna pürö) | Future participle | пӱрышаш (püryšaš) |
| 2nd plural | пӱрыза (püryza) | ида пӱрӧ (ida pürö) | Negative participle | пӱрыдымӧ (pürydymö) |
| 3nd plural | пӱрышт (püryšt) | ынышт пӱрӧ (ynyšt pürö) | Verbal noun | пӱрымаш (pürymaš) |
| *) The future indicative is formed by using the infinitive and the present indicative forms of тӱҥалаш (tüŋalaš). **) The past progressive is formed by using the present indicative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). ***) The past desiderative is formed by using the present desiderative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). | ||||
Derived terms
[edit](adjectives):
- пӱрыдымӧ (pürydymö)
(nouns):
- пӱрыдымӧ (pürydymö)
(phrases):
- юмо ынже пӱрӧ (jumo ynže pürö)
Etymology 2
[edit]Deverbal of пӱраш (püraš).
Noun
[edit]пӱраш • (püraš)
Declension
[edit]| Declension of пӱраш | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| nominative | пӱраш (püraš) | пӱраш-влак (püraš-vlak) | ||
| accusative | пӱрашым (pürašym) | пӱраш-влакым (püraš-vlakym) | ||
| genitive | пӱрашын (pürašyn) | пӱраш-влакын (püraš-vlakyn) | ||
| dative | пӱрашлан (pürašlan) | пӱраш-влаклан (püraš-vlaklan) | ||
| comitative | пӱрашге (pürašge) | пӱраш-влакге (püraš-vlakge) | ||
| comparative | пӱрашла (pürašla) | пӱраш-влакла (püraš-vlakla) | ||
| inessive | пӱрашыште (pürašyšte) | пӱраш-влакыште (püraš-vlakyšte) | ||
| illative (short) | пӱрашыш (pürašyš) | пӱраш-влакыш (püraš-vlakyš) | ||
| illative (long) | пӱрашышке (pürašyške) | пӱраш-влакышке (püraš-vlakyške) | ||
| lative | пӱрашеш (pürašeš) | пӱраш-влакеш (püraš-vlakeš) | ||
| Possessed forms of пӱраш | ||||
|---|---|---|---|---|
| singular | plural | |||
| 1st person | пӱрашем (pürašem) | пӱрашна (pürašna) | ||
| 2nd person | пӱрашет (pürašet) | пӱрашда (pürašda) | ||
| 3rd person | пӱрашше (pürašše) | пӱрашышт (pürašyšt) | ||
Etymology 3
[edit](This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Verb
[edit]пӱраш • (püraš) (type II conjugation)
- (transitive) to wrinkle, to fold, to make folds
Conjugation
[edit]| Conjugation of пӱраш (püraš) | ||||
|---|---|---|---|---|
| Present indicative | Present desiderative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | пӱрем (pürem) | ом пӱрӧ (om pürö) | пӱрынем (püryńem) | ынем пӱрӧ (yńem pürö) |
| 2nd singular | пӱрет (püret) | от пӱрӧ (ot pürö) | пӱрынет (püryńet) | ынет пӱрӧ (yńet pürö) |
| 3rd singular | пӱра (püra) | ок/огеш пӱрӧ (ok/ogeš pürö) | пӱрынеже (püryńeže) | ынеж пӱрӧ (yńež pürö) |
| 1st plural | пӱрена (pürena) | она/огына пӱрӧ (ona/ogyna pürö) | пӱрынена (püryńena) | ынена пӱрӧ (yńena pürö) |
| 2nd plural | пӱреда (püreda) | ода/огыда пӱрӧ (oda/ogyda pürö) | пӱрынеда (püryńeda) | ынеда пӱрӧ (yńeda pürö) |
| 3rd plural | пӱрат (pürat) | огыт пӱрӧ (ogyt pürö) | пӱрынешт (püryńešt) | ынешт пӱрӧ (yńešt pürö) |
| Direct past indicative | Reported past indicative | |||
| positive | negative | positive | negative | |
| 1st singular | пӱрышым (püryšym) | шым пӱрӧ (šym pürö) | пӱренам (pürenam) | пӱрен омыл (püren omyl) |
| 2nd singular | пӱрышыч (püryšyč) | шыч пӱрӧ (šyč pürö) | пӱренат (pürenat) | пӱрен отыл (püren otyl) |
| 3rd singular | пӱрыш (püryš) | ыш пӱрӧ (yš pürö) | пӱрен (püren) | пӱрен огыл (püren ogyl) |
| 1st plural | пӱрышна (püryšna) | ышна пӱрӧ (yšna pürö) | пӱренна (pürenna) | пӱрен онал/огынал (püren onal/ogynal) |
| 2nd plural | пӱрышда (püryšda) |
ышда пӱрӧ (yšda pürö) | пӱренда (pürenda) | пӱрен одал/огыдал (püren odal/ogydal) |
| 3rd plural | пӱрышт (püryšt) | ышт пӱрӧ (yšt pürö) | пӱреныт (pürenyt) | пӱрен огытыл (püren ogytyl) |
| Imperative | Infinitive | пӱраш (püraš) | ||
| positive | negative | Necessitive infinitive | пӱрыман (püryman) | |
| 2nd singular | пӱрӧ (pürö) | ит пӱрӧ (it pürö) | Active participle | пӱрышӧ (püryšö) |
| 3rd singular | пӱрыжӧ (püryžö) | ынже пӱрӧ (ynže pürö) | Passive participle | пӱрымӧ (pürymö) |
| 1st plural | пӱрена (pürena) | она/огына пӱрӧ (ona/ogyna pürö) | Future participle | пӱрышаш (püryšaš) |
| 2nd plural | пӱрыза (püryza) | ида пӱрӧ (ida pürö) | Negative participle | пӱрыдымӧ (pürydymö) |
| 3nd plural | пӱрышт (püryšt) | ынышт пӱрӧ (ynyšt pürö) | Verbal noun | пӱрымаш (pürymaš) |
| *) The future indicative is formed by using the infinitive and the present indicative forms of тӱҥалаш (tüŋalaš). **) The past progressive is formed by using the present indicative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). ***) The past desiderative is formed by using the present desiderative forms and the 3rd person singular of the past indicatives of улаш (ulaš). | ||||
References
[edit]- J. Bradley et al. (2023) “пӱраш”, in The Mari Web Project: Mari-English Dictionary, University of Vienna