падэшва

Belarusian

падэшва чаравіка (1)

падэшва нагі (2)

Alternative forms

• padešva — Łacinka (Belarusian Latin alphabet)

Etymology

Inherited from Old East Slavic подъшьва (podŭšĭva), from Proto-Slavic *podъšьva. Cognate with Russian подо́шва (podóšva) and Ukrainian підо́шва (pidóšva).

Pronunciation

• IPA^(key): [paˈdɛʂva]
• Rhymes: -ɛʂva
• Hyphenation: па‧дэш‧ва

Noun

падэ́шва • (padéšva) f inan (genitive падэ́швы, nominative plural падэ́швы, genitive plural падэ́шваў, relational adjective падэ́швенны)

1. (footwear) sole (the bottom of a shoe or boot)
   • 1938 [1848], Charles Dickens, anonymous translator, Домбі і сын, Minsk: ДВБ, translation of Dombey and Son, page 395:

     Юны Александр, зразумеўшы гэтыя словы, як станоўчае абяцанне, якое будзе адразу-ж выканана, паваліўся на падлогу ад страху і гора і ляжаў, паказваючы падэшвы чаравікаў і так аглушальна крычучы, што місіс Мак-Стынджэр палічыла неабходным узяць яго на рукі, а калі ён зноў пачынаў плакаць, супакойвала яго, трасучы з такой сілай, што, здавалася, у яго расхістаюцца ўсе зубы.

     Juny Aljeksandr, zrazumjeŭšy hetyja slóvy, jak stanóŭčaje abjacannje, jakóje budzje adrazu-ž vykanana, pavaliŭsja na padlóhu ad straxu i hóra i ljažaŭ, pakazvajučy padešvy čaravikaŭ i tak ahlušalʹna kryčučy, što misis Mak-Styndžer paličyla njeabxódnym uzjacʹ jahó na ruki, a kali jon znoŭ pačynaŭ plakacʹ, supakójvala jahó, trasučy z takój silaj, što, zdavalasja, u jahó rasxistajucca ŭsje zuby.

     [original: The young Alexander, interpreting this into a positive promise, to be shortly redeemed, tumbled over with fear and grief, and lay upon the floor, exhibiting the soles of his shoes and making such a deafening outcry, that Mrs. Mac Stinger found it necessary to take him up in her arms, where she quieted him, ever and anon, as he broke out again, by a shake that seemed enough to loosen his teeth.]

   • 1939, Adam Stankievič, Biełaruski chryścijanski ruch, Vilnius: Vydańnie „Chryścijanskaj Dumki“, page 91:

     U prytułku i ŭ letnich kalonijach „Zołak“ mieŭ na poŭnym utrymańni 160 dziaciej, pačatkavuju bieł. škołu, u katoraj vučyłasia 80 dziaciej, dziciačy chor, teatralnuju družynu, kursy dla dziaciej daškolnaha vieku, urešcie majstroŭni dziela papraŭki chuścia i dziela vyrabu botaŭ na dzieraŭlanych padešvach.

     In its orphanage and in its summer camps „Zołak“ had 160 children under its full supervision, a Belarusian primary school with 80 children studying there, a children's choir, a theater group, courses for preschool children, workshops for fixing clothes and for manufacturing boots with wooden soles.

2. (anatomy) sole (the bottom or plantar surface of the foot)
   • 1934 [1895], Rudyard Kipling, “Кліч вясны”, in Janka Maŭr, transl., Маўглі, Minsk: ДВБ, translation of The Second Jungle Book, page 244:

     Ніхто, вядома, не звярнуў увагі на Маўглі, які сядзеў сярод высокага чаротніку, напяваў песні без слоў ды шукаў стрэмкі ў загрубелых падэшвах ног.

     Nixtó, vjadóma, nje zvjarnuŭ uvahi na Maŭhli, jaki sjadzjeŭ sjaród vysókaha čarótniku, napjavaŭ pjesni bjez sloŭ dy šukaŭ stremki ŭ zahrubjelyx padešvax noh.

     [original: But no one took any notice of Mowgli sitting among the tall reeds humming songs without words, and looking at the soles of his hard brown feet in case of neglected thorns.]

3. foot (the base or bottom of anything)
   • 1938 [1862], Victor Hugo, Адвержаныя, Менск: ДВБ, translation of Les Misérables, page 298; English translation from Isabel Florence Hapgood, transl., Les Misérables, New York: Thomas Y. Crowell Co., 1887:

     На змярканні, каля дзевяці гадзін вечара, ля падэшвы плато Мон-сен-Жан аставалася толькі адно карэ.

     Na zmjarkanni, kalja dzjevjaci hadzin vječara, lja padešvy plató Món-sjen-Žan astavalasja tólʹki adnó kare.

     [original: Au crépuscule, vers neuf heures du soir, au bas du plateau de Mont-Saint-Jean, il en restait un.]

     At twilight, towards nine o'clock in the evening, one of them was left at the foot of the plateau of Mont-Saint-Jean.

     (literally, “At twilight, around nine o'clock in the evening, only one square formation was left at the foot of the plateau of Mont-Saint-Jean.”)

Declension

Declension of падэ́шва (inan hard fem-form accent-a)

	singular	plural
nominative	падэ́шва padéšva	падэ́швы padéšvy
genitive	падэ́швы padéšvy	падэ́шваў padéšvaŭ
dative	падэ́шве padéšvje	падэ́швам padéšvam
accusative	падэ́шву padéšvu	падэ́швы padéšvy
instrumental	падэ́швай, падэ́шваю padéšvaj, padéšvaju	падэ́швамі padéšvami
locative	падэ́шве padéšvje	падэ́швах padéšvax
count form	—	падэ́швы1 padéšvy1

¹Used with the numbers 2, 3, 4 and higher numbers after 20 ending in 2, 3, and 4.

References

• Bulyka, A. M., editor (2005), “подошва”, in Гістарычны слоўнік беларускай мовы (in Belarusian), numbers 25 (побунтованье – позначити), Minsk: Belaruskaia navuka, →ISBN, page 284
• “падэшва”, in Skarnik's Belarusian dictionary (in Belarusian), based on Kandrat Krapiva's Explanatory Dictionary of the Belarusian Language (1977-1984)
• “падэшва” in Belarusian–Russian dictionaries and Belarusian dictionaries at slounik.org