баҫым

Bashkir

Etymology

Cognate with Kazakh басым (basym, “prevailing, dominant”), Uzbek bosim (“pressure; word stress”), Uyghur بېسىم (bësim, “pressure; word stress”).

Pronunciation

• IPA^(key): [bɑˈθɯ̞m]
• Hyphenation: ба‧ҫым

Noun

баҫым • (baśım)

1. (physics) pressure

   Ҡан баҫымы.

   Qan baśımı.

   Blood pressure.

   Газ бүлмәләге температурағаса һыуынғас, уның һауыт төбөнә баҫымы нисек үҙгәрәсәк?

   Gaz bülmələge temperaturağasa hıwınğas, unıñ hawıt töbönə baśımı nisek üźgərəsək?

   When the gas cools down to the room temperature, how will its pressure on the vessel bottom change?

2. mental, verbal, etc. pressure; stress, strain

   60-сы йылдарҙың аҙағында йәш башҡорт яҙыусыларына ҡарата идеологик баҫым ысынлап та көсәйә төштө.

   60-sı yıldarźıñ aźağında yəş başqort yaźıwsılarına qarata ideologik baśım ısınlap ta kösəyə töştö.

   At the end of the 1960s, the ideological pressure on young Bashkir writers has indeed intensified.

   Эшегеҙҙә баҫым яһарға тырышһалар, быға фәлсәфәүи күҙлектән ҡарағыҙ.

   Eşegeźźə baśım yaharğa tırışhalar, bığa fəlsəfəwi küźlektən qarağıź.

   If they try to put pressure (on you) at work, look at this from a philosophical point of view.

3. emphasis

   Был осорҙа АҠШ Япония менән мөнәсәбәтен нығытыуға баҫым яһай ине.

   Bıl osorźa AQŞ Yaponiya menən mönəsəbəten nığıtıwğa baśım yahay ine.

   During this period, the USA placed emphasis on strengthening its relationship with Japan.

4. (physics) pressure
5. (linguistics) stress

   Башҡорт телендә баҫым күпселек осраҡтарҙа аҙаҡҡы ижеккә төшә.

   Başqort telendə baśım küpselek osraqtarźa aźaqqı ijekkə töşə.

   In the Bashkir language, the stress in most cases falls on the last syllable.

Declension

Inflection of баҫым (baśım)

	singular only
absolute	баҫым (baśım)
definite genitive	баҫымдың (baśımdıñ)
dative	баҫымға (baśımğa)
definite accusative	баҫымды (baśımdı)
locative	баҫымда (baśımda)
ablative	баҫымдан (baśımdan)