батыр

Adyghe

Etymology

From Proto-Turkic *bagatur. Cognate with Kyrgyz баатыр (baatır), Southern Altai баатыр (baatïr), Turkish bahadır, etc.

Pronunciation

• IPA^(key): [baːtər]

Adjective

батыр • (batər)

1. strong

Noun

батыр • (batər)

1. hero

Declension

Declension of батыр

case	singular	plural
indefinite	батырэ (batərɛ)	батырэхэ (batərɛxɛ)
nominative	батырэр (batərɛr)	батырэхэр (batərɛxɛr)
ergative	батырэм (batərɛm)	батырэхэмэ (batərɛxɛmɛ)
instrumental	батырэ(м)кӏэ (batərɛ(m)kʼɛ)	батырэхэ(м)кӏэ (batərɛxɛ(m)kʼɛ)
invertive	батырыу (batərəwu)	батырэхыу (batərɛxəwu)

Bashkir

Etymology

From Proto-Turkic *bagatur. Cognate with Kyrgyz баатыр (baatır), Southern Altai баатыр (baatïr), Turkish bahadır, etc.

Pronunciation

• IPA^(key): [bɑˈtɯ̞ɾ]
• Hyphenation: ба‧тыр

Noun

батыр • (batır)

1. strong and brave man, especially renowned for his strength and martial prowess; hero

   Атлан, батыр, атҡа, тот һөңгөңдө!

   Atlan, batır, atqa, tot höñgöñdö!

   Brave man, mount a horse, take your spear!

   (Daut Yultyy)

   Батыр яуҙан ҡайтмаһа, даны ҡайтыр иленә.

   Batır yawźan qaytmaha, danı qaytır ilenə.

   If a hero does not return from war, his good name will return to his homeland.

   Батыр йәнтөйәгенә ярты быуаттан ҡайтты, тик һәйкәл булып ҡына.

   Batır yəntöyəgenə yartı bıwattan qayttı, tik həykəl bulıp qına.

   The hero has (at last) returned to his home place after half a century - but only as a sculpture.

   1. historic Bashkir heroic warrior
2. (mythology) a male protagonist of Bashkir folk epics and fairy-tales

   Борон Урал арты башҡорттары илендә бик көслө батыр йәшәгән.

   Boron Ural artı başqorttarı ilendə bik köslö batır yəşəgən.

   Formerly, a very strong man used to live in the lands of Trans-Uralian Bashkirs.

Declension

Declension of батыр (batır)

	singular	plural
absolute	батыр (batır)	батырҙар (batırźar)
definite genitive	батырҙың (batırźıñ)	батырҙарҙың (batırźarźıñ)
dative	батырға (batırğa)	батырҙарға (batırźarğa)
definite accusative	батырҙы (batırźı)	батырҙарҙы (batırźarźı)
locative	батырҙа (batırźa)	батырҙарҙа (batırźarźa)
ablative	батырҙан (batırźan)	батырҙарҙан (batırźarźan)

Derived terms

• батырлыҡ (batırlıq)

Adjective

батыр • (batır)

1. brave, bold, courageous, plucky

Synonyms

• ҡыйыу (qıyıw), баҙнатсыл (baźnatsıl), баҙымсаҡ (baźımsaq), йөрәкле (yörəkle)

Antonyms

• ҡурҡаҡ (qurqaq), йөрәкһеҙ (yörəkheź)

Kazakh

Alternative scripts
Arabic	باتىر
Cyrillic	батыр
Latin	batyr
Yañalif	ʙatьr

Etymology

From Proto-Turkic *bagatur. Cognate with Kyrgyz баатыр (baatır), Southern Altai баатыр (baatïr), Turkish bahadır, etc.

Adjective

батыр • (batyr)

1. valiant, brave, courageous, gallant

Synonyms

• батыл (batyl)
• ер (er)
• ержүрек (erjürek)
• жүректі (jürektı)
• қайсар (qaisar)

Noun

батыр • (batyr)

1. hero
2. (historical) baghatur (Turkic and Mongol honorific title)

Declension

declension of батыр

	singular (жекеше)	plural (көпше)
nominative (атау септік)	батыр (batyr)	батырлар (batyrlar)
genitive (ілік септік)	батырдың (batyrdyñ)	батырлардың (batyrlardyñ)
dative (барыс септік)	батырға (batyrğa)	батырларға (batyrlarğa)
accusative (табыс септік)	батырды (batyrdy)	батырларды (batyrlardy)
locative (жатыс септік)	батырда (batyrda)	батырларда (batyrlarda)
ablative (шығыс септік)	батырдан (batyrdan)	батырлардан (batyrlardan)
instrumental (көмектес септік)	батырмен (batyrmen)	батырлармен (batyrlarmen)