Żyd

See also: żyd, Žyd, and żyd.

Old Polish

Etymology

Borrowed from Old Czech Žid.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /ʒʲɨt/
• IPA^(key): (15^th CE) /ʒʲɨt/

Noun

Żyd m pers

1. (attested in Greater Poland, Masovia) Jew
   • 1967 [1393], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 59, Kościan:

     Isze Przibislaf podal scodi placzicz Szidom sa Falkana

     [Iże Przybysław podał szkody płacić Żydom za Falkana]

   • 1880-1894 [XV ex.], Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności‎^[1], volume I, Gniezno, Warsaw, page 145:

     Oczy mu zaw[ią]zaly Zydowye okruthny

     [Oczy mu zaw[ią]zali Żydowie okrutni]

   • 1967 [1413], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty kościańskie, volume III, number 495, Kościan:

     Iako ne wem, aby Liszek zaplaczil sesczdzesant grziwen za Yanka, gey mansza, crzescziyanom albo Zidom

     [Jako nie wiem, aby Lisek zapłacił sześćdziesiąt grzywien za Janka, jej męża, krześcijanom albo Żydom]

   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[2], page 305:

     Nusz vy, Zydovye a mądrczy zydowsczy (vos Pharisaei Luc 11, 39), to, czo yest wzvyrchv czasze..., to... czysczyczye

     [Nuż wy, Żydowie a mędrcy żydowszczy (vos Pharisaei Luc 11, 39), to, co jest wzwirchu czasze..., to... czyścicie]

Derived terms

nouns

• nawielebniejsze Żydow syny
• starszy Żydowie
• starzy i nowi Żydowie
• Żyd licemiernik

 

Descendants

• Polish: Żyd

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “Żyd”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Żyd

Etymology

Inherited from Old Polish Żyd.

For similar religious borrowings, compare Rzym (“Rome”) and krzyż (“cross”).

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈʐɘt/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ʐɨt/

• Rhymes: -ɘt
• Syllabification: Żyd
• Homophones: żyd, żyt

Noun

Żyd m pers (female equivalent Żydówka)

1. (Judaism) Jew (person with cultural or ancestral Jewish connections)

Declension

Declension of Żyd

	singular	plural
nominative	Żyd	Żydzi/Żydy (deprecative)
genitive	Żyda	Żydów
dative	Żydowi	Żydom
accusative	Żyda	Żydów
instrumental	Żydem	Żydami
locative	Żydzie	Żydach
vocative	Żydzie	Żydzi

Further reading

• Żyd in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• Żyd in Polish dictionaries at PWN