Jump to content

yuyay

From Wiktionary, the free dictionary

Quechua

[edit]

Noun

[edit]

yuyay

  1. memory, idea, thought, judgement, understanding
  2. concept

Declension

[edit]
Declension of yuyay
singular plural
nominative yuyay yuyaykuna
accusative yuyayta yuyaykunata
dative yuyayman yuyaykunaman
genitive yuyaypa yuyaykunap
locative yuyaypi yuyaykunapi
terminative yuyaykama yuyaykunakama
ablative yuyaymanta yuyaykunamanta
instrumental yuyaywan yuyaykunawan
comitative yuyaynintin yuyaykunantin
abessive yuyayninnaq yuyaykunannaq
comparative yuyayhina yuyaykunahina
causative yuyayrayku yuyaykunarayku
benefactive yuyaypaq yuyaykunapaq
associative yuyaypura yuyaykunapura
distributive yuyayninka yuyaykunanka
exclusive yuyaylla yuyaykunalla
Possessive forms of yuyay

See also

[edit]

Verb

[edit]

yuyay

  1. (transitive) to remember, to think, to think about
  2. (transitive) to expect

Conjugation

[edit]
Conjugation of yuyay
infinitive yuyay
agentive yuyaq
present participle yuyaspa
past participle yuyasqa
future participle yuyana
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person
inclusive
1st person
exclusive
2nd person 3rd person
indicative ñuqa qam pay ñuqanchik ñuqayku qamkuna paykuna
present yuyani yuyanki yuyan yuyanchik yuyayku
yuyaniku1
yuyankichik yuyanku
past
(experienced)
yuyarqani yuyarqanki yuyarqan yuyarqanchik yuyarqayku
yuyarqaniku
yuyarqankichik yuyarqanku
past
(reported)
yuyasqani yuyasqanki yuyasqan yuyasqanchik yuyasqayku
yuyasqaniku
yuyasqankichik yuyasqanku
future yuyasaq yuyanki yuyanqa yuyasunchik yuyasaqku yuyankichik yuyanqaku
imperative qam pay ñuqanchik qamkuna paykuna
affirmative yuyay yuyachun yuyasun2
yuyasunchik
yuyaychik yuyachunku
negative ama
yuyaychu
ama
yuyachunchu
ama yuyasunchu
ama yuyasunchikchu
ama
yuyaychikchu
ama
yuyachunkuchu

1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety.
2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people".