taşmak
Turkish
[edit]Etymology
[edit]From Ottoman Turkish طاشمق (taşmak, “to overflow”), from Proto-Turkic *d(i)āĺ(ï)- (“to overflow”).
Cognate with Old Uyghur [script needed] (taş-, “to boil over”), Karakhanid [script needed] (taşmāk, “to overflow”), Azerbaijani daşmaq (“to overflow, flood, boil over”), Chagatai [script needed] (taşmaq, “to overflow”), Khakas тазарға (tazarğa, “to overflow”), Kazakh тасу (tasu, “to overflow”), Kipchak [Arabic needed] (taş-, “to overflow”), Kyrgyz ташуу (taşuu, “to overflow”), Southern Altai ташкында- (taškïnda-, “to overflow”), ташкын (taškïn, “flood”), тажыыр (tažïïr, “to flow water”), тажар (tažar), Turkmen dāşmak (“to overflow”), Tuvan дажыыр (dajıır, “to overflow”), Uyghur توشماق (toshmaq, “to overflow”), Uzbek toshmoq (“to overflow”), Yakut таһый (tahıy, “to overflow, splash”).
Verb
[edit]taşmak (third-person singular simple present taşar)
- (intransitive) to overflow, run over, to spill over
- (intransitive) to boil over
- (intransitive) to gush, effervesce
Conjugation
[edit]Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | taşmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | taşan | ||||||
perfective | taşmış | |||||||
prospective | taşacak | |||||||
personal participle | non-prospective | taştığım | taştığın | taştığı | taştığımız | taştığınız | taştıkları | |
prospective | taşacağım | taşacağın | taşacağı | taşacağımız | taşacağınız | taşacakları | ||
verbal noun | taşma | |||||||
way of doing | taşış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | taşarım | taşarsın | taşar | taşarız | taşarsınız | taşarlar |
imperfective | taşıyorum | taşıyorsun | taşıyor | taşıyoruz | taşıyorsunuz | taşıyorlar | ||
past | perfective | taştım | taştın | taştı | taştık | taştınız | taştılar | |
imperfective | taşıyordum | taşıyordun | taşıyordu | taşıyorduk | taşıyordunuz | taşıyorlardı (or taşıyordular) | ||
future | taşacağım | taşacaksın | taşacak | taşacağız | taşacaksınız | taşacaklar | ||
inferential | perfective | taşmışım | taşmışsın | taşmış | taşmışız | taşmışsınız | taşmışlar | |
aorist | taşarmışım | taşarmışsın | taşarmış | taşarmışız | taşarmışsınız | taşarlarmış (or taşarmışlar) | ||
imperfective | taşıyormuşum | taşıyormuşsun | taşıyormuş | taşıyormuşuz | taşıyormuşsunuz | taşıyorlarmış | ||
conditional | simple | taşsam | taşsan | taşsa | taşsak | taşsanız | taşsalar | |
perfective | taşsaydım | taşsaydın | taşsaydı | taşsaydık | taşsaydınız | taşsaydılar | ||
optative | taşayım | taşasın | taşa | taşalım | taşasınız | taşalar | ||
progressive | taşmaktayım | taşmaktasın | taşmakta | taşmaktayız | taşmaktasınız | taşmaktalar | ||
necessitative | taşmalıyım | taşmalısın | taşmalı | taşmalıyız | taşmalısınız | taşmalılar | ||
imperative | taş | taşsın | taşın | taşsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | taşar mıyım? | taşar mısın? | taşar mı? | taşar mıyız? | taşar mısınız? | taşarlar mı? |
imperfective | taşıyor muyum? | taşıyor musun? | taşıyor mu? | taşıyor muyuz? | taşıyor musunuz? | taşıyorlar mı? | ||
past | perfective | taştım mı? | taştın mı? | taştı mı? | taştık mı? | taştınız mı? | taştılar mı? | |
imperfective | taşıyor muydum? | taşıyor muydun? | taşıyor muydu? | taşıyor muyduk? | taşıyor muydunuz? | taşıyorlar mıydı? | ||
future | taşacak mıyım? | taşacak mısın? | taşacak mı? | taşacak mıyız? | taşacak mısınız? | taşacaklar mı? | ||
inferential | perfective | taşmış mıyım? | taşmış mısın? | taşmış mı? | taşmış mıyız? | taşmış mısınız? | taşmışlar mı? | |
aorist | taşar mıymışım? | taşar mıymışsın? | taşar mıymış? | taşar mıymışız? | taşar mıymışsınız? | taşarlar mıymış? | ||
imperfective | taşıyor muymuşum? | taşıyor muymuşsun? | taşıyor muymuş? | taşıyor muymuşuz? | taşıyor muymuşsunuz? | taşıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | taşsam mı? | taşsan mı? | taşsa mı? | taşsak mı? | taşsanız mı? | taşsalar mı? | |
perfective | taşsa mıydım? | taşsa mıydın? | taşsa mıydı? | taşsa mıydık? | taşsa mıydınız? | taşsalar mıydı? | ||
progressive | taşmakta mıyım? | taşmakta mısın? | taşmakta mı? | taşmakta mıyız? | taşmakta mısınız? | taşmaktalar mı? | ||
necessitative | taşmalı mıyım? | taşmalı mısın? | taşmalı mı? | taşmalı mıyız? | taşmalı mısınız? | taşmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | taşmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | taşmayan | ||||||
perfective | taşmamış | |||||||
prospective | taşmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | taşmadığım | taşmadığın | taşmadığı | taşmadığımız | taşmadığınız | taşmadıkları | |
prospective | taşmayacağım | taşmayacağın | taşmayacağı | taşmayacağımız | taşmayacağınız | taşmayacakları | ||
verbal noun | taşmama | |||||||
way of doing | taşmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | taşmam | taşmazsın | taşmaz | taşmayız | taşmazsınız | taşmazlar |
imperfective | taşmıyorum | taşmıyorsun | taşmıyor | taşmıyoruz | taşmıyorsunuz | taşmıyorlar | ||
past | perfective | taşmadım | taşmadın | taşmadı | taşmadık | taşmadınız | taşmadılar | |
imperfective | taşmıyordum | taşmıyordun | taşmıyordu | taşmıyorduk | taşmıyordunuz | taşmıyorlardı | ||
future | taşmayacağım | taşmayacaksın | taşmayacak | taşmayacağız | taşmayacaksınız | taşmayacaklar | ||
inferential | perfective | taşmamışım | taşmamışsın | taşmamış | taşmamışız | taşmamışsınız | taşmamışlar | |
aorist | taşmazmışım | taşmazmışsın | taşmazmış | taşmazmışız | taşmazmışsınız | taşmazlarmış | ||
imperfective | taşmıyormuşum | taşmıyormuşsun | taşmıyormuş | taşmıyormuşuz | taşmıyormuşsunuz | taşmıyorlarmış | ||
conditional | simple | taşmasam | taşmasan | taşmasa | taşmasak | taşmasanız | taşmasalar | |
perfective | taşmasaydım | taşmasaydın | taşmasaydı | taşmasaydık | taşmasaydınız | taşmasaydılar | ||
optative | taşmayayım | taşmayasın | taşmaya | taşmayalım | taşmayasınız | taşmayalar | ||
progressive | taşmamaktayım | taşmamaktasın | taşmamakta | taşmamaktayız | taşmamaktasınız | taşmamaktalar | ||
necessitative | taşmamalıyım | taşmamalısın | taşmamalı | taşmamalıyız | taşmamalısınız | taşmamalılar | ||
imperative | taşma | taşmasın | taşmayın | taşmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | taşmaz mıyım? | taşmaz mısın? | taşmaz mı? | taşmaz mıyız? | taşmaz mısınız? | taşmazlar mı? |
imperfective | taşmıyor muyum? | taşmıyor musun? | taşmıyor mu? | taşmıyor muyuz? | taşmıyor musunuz? | taşmıyorlar mı? | ||
past | perfective | taşmadım mı? | taşmadın mı? | taşmadı mı? | taşmadık mı? | taşmadınız mı? | taşmadılar mı? | |
imperfective | taşmıyor muydum? | taşmıyor muydun? | taşmıyor muydu? | taşmıyor muyduk? | taşmıyor muydunuz? | taşmıyorlar mıydı? | ||
future | taşmayacak mıyım? | taşmayacak mısın? | taşmayacak mı? | taşmayacak mıyız? | taşmayacak mısınız? | taşmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | taşmamış mıyım? | taşmamış mısın? | taşmamış mı? | taşmamış mıyız? | taşmamış mısınız? | taşmamışlar mı? | |
aorist | taşmaz mıymışım? | taşmaz mıymışsın? | taşmaz mıymış? | taşmaz mıymışız? | taşmaz mıymışsınız? | taşmazlar mıymış? | ||
imperfective | taşmıyor muymuşum? | taşmıyor muymuşsun? | taşmıyor muymuş? | taşmıyor muymuşuz? | taşmıyor muymuşsunuz? | taşmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | taşmasam mı? | taşmasan mı? | taşmasa mı? | taşmasak mı? | taşmasanız mı? | taşmasalar mı? | |
perfective | taşmasa mıydım? | taşmasa mıydın? | taşmasa mıydı? | taşmasa mıydık? | taşmasa mıydınız? | taşmasalar mıydı? | ||
progressive | taşmamakta mıyım? | taşmamakta mısın? | taşmamakta mı? | taşmamakta mıyız? | taşmamakta mısınız? | taşmamaktalar mı? | ||
necessitative | taşmamalı mıyım? | taşmamalı mısın? | taşmamalı mı? | taşmamalı mıyız? | taşmamalı mısınız? | taşmamalılar mı? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*t`i̯ā́ĺke”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- Clauson, Gerard (1972) “taş-”, in An Etymological Dictionary of pre-thirteenth-century Turkish, Oxford: Clarendon Press, page 559