przodek

Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *perdъkъ. By surface analysis, przed +‎ -ek.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈpʂɔ.dɛk/

• (Greater Poland):
  • (Northern Greater Poland) IPA^(key): /ˈpʂɔ.dɛk/
  • (Eastern Greater Poland) IPA^(key): /ˈpʂɔ.dɛk/
• (Masovia):
  • (Near Masovian) IPA^(key): /ˈpʂɔ.dɛk/
• (Lesser Poland):
  • (Kielce) IPA^(key): /ˈpʂɔ.dɛk/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔdɛk
• Syllabification: przo‧dek

Noun

przodek m pers (female equivalent przodkini)

1. ancestor, forebear

   Synonyms: antenat, wstępny

   Antonyms: potomek, zstępny

2. (Kielce, agriculture) first harvester (person who reaps first)

Declension

Declension of przodek

	singular	plural
nominative	przodek	przodkowie/przodki (deprecative)
genitive	przodka	przodków
dative	przodkowi	przodkom
accusative	przodka	przodków
instrumental	przodkiem	przodkami
locative	przodku	przodkach
vocative	przodku	przodkowie

Noun

przodek m inan

1. (mining) face, area where mining work is advancing
2. (Near Masovian, chiefly in the plural) small sheet for a windmill

   Coordinate term: pośladek

3. (Far Masovian) diminutive of przód
4. (Northern Greater Poland, Eastern Greater Poland) type of dance
5. (Kielce, agriculture) front part of a harvested area

Declension

Declension of przodek

	singular	plural
nominative	przodek	przodki
genitive	przodka	przodków
dative	przodkowi	przodkom
accusative	przodek	przodki
instrumental	przodkiem	przodkami
locative	przodku	przodkach
vocative	przodku	przodki

Noun

przodek m animal

1. (Far Masovian) one of two horses in the front of four total

Related terms

(adjective):

• przedni

(noun):

• przód

Further reading

• przodek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przodek in Polish dictionaries at PWN
• Władysław Matlakowski (1891) “przodki”, in “Zbiór wyrazów ludowych dawnej ziemi czerskiej”, in Sprawozdania Komisyi Językowej Akademii Umiejętności, volume 4, Krakow: Drukarnia Uniwersytetu Jagiellońskiego, page 368
• Wojciech Grzegorzewicz (1894) “přodek”, in “O języku ludowym w powiecie przasnyskim”, in Sprawozdania Komisji Językowej Akademii Umiejętności (in Polish), volume 5, Krakow: Akademia Umiejętności, page 119
• Oskar Kolberg (1877) “przodek”, in “Rzecz o mowie ludu wielkopolskiego”, in Zbiór wiadomości do antropologii krajowéj (in Polish), volume 1, III (Materyjały etnologiczne), page 35
• Jan Łoś (1886) “přodek”, in “Gwara opoczyńska. Studium dialektologiczne”, in Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności (1), volume 11, page 187