Jump to content

przerosnąć

From Wiktionary, the free dictionary

Polish

[edit]

Etymology

[edit]

From prze- +‎ rosnąć.

Pronunciation

[edit]

Verb

[edit]

przerosnąć pf (imperfective przerastać)

  1. (transitive) to outgrow, to surpass, grow taller than somebody
  2. (transitive) to be beyond someone's capabilities
  3. (transitive) to grow through
    • 1901 (first published 1884), Henryk Sienkiewicz, Ogniem i mieczem, volume IV, Gebethner i Wolff, chapter VI:
      ...rycerz postanowił czołgnąć się ku niemu wśród wysokich traw, przerośniętych jeszcze tu i owdzie sitowiem.
      ...the knight decided to creep to him in the tall grass with rushes also growing between it here and there.
    • 1925 (first published 1896), Stefan Żeromski, O żołnierzu tułaczu, J. Mortkowicz, chapter III:
      Mocne kamienne ściany, przerośnięte bluszczami, tarniną i berberysem, waliły się, rozsypując na okół kupy gruzów.
      The strong stone walls, grown through by ivy, blackthorn, and barberry, were falling down, spreading piles of rubble around them.
    • 1926 (first published 1922), Stefan Żeromski, “Zagłada dworu”, in Wiatr od morza, W. L. Anczyc i Spółka:
      Droga była borowa, puszczańska, korzeniami przerośnięta i wlokąca się bagien smugami, — wbród przechodziła potoki, strumienie i ciężkie odnogi karwińskich a chłapowskich mokradeł, lecz na owe czasy jedyna i główna w tej stronie.
      The road was forested, wild, with roots growing across it, and crossed strips of marsh; by fords it crossed creeks, streams, and substantial arms of the wetlands of Karwin and Chłapowo, but in those times [it was] the only and main one in this direction.
  4. (intransitive) to overgrow, to grow unusually, to grow too much
    • 1879, Oskar Widmann, Choroby serca i tętnic w zarysie[1], Stowarzyszenia do wydawnictwa dzieł lekarskich w Krakowie, archived from the original on 2022-11-06, page 62:
      Całe serce bywa rzadko przerosłe, zwykle przerasta alby tylko lewa, albo prawa komora.
      The whole heart is rarely hypertrophied; usually either only the left or the right chamber grows abnormally.
    • 1927, Elżbieta Kiewnarska, “Słowo wstępne”, in Pieczywo domowe, Towarzystwo wyd.[awnicze] "Bluszcz":
      Jeśli mąka pochodzi z przerośniętej pszenicy, żadne ciasto z niej się nie uda.
      If the flour comes from overgrown wheat, no dough from it will turn out well.
    • 1952, Stefan Kieniewicz, “M. W. Nieczkina: Wosstanije 14 diekabrja 1825 g. [Recenzja]”, in Przegląd Historyczny[2], numbers 43:3-4, archived from the original on 2022-11-06, page 619:
      Powstanie petersburskie nie przerosło w rewolucję ogólnokrajową...
      The St. Petersburg uprising didn't grow into a nationwide revolution...
    • 1967, Juliusz Łukasiewicz, “Narodziny monopoli i ich potęgi”, in Krach na giełdzie: Zarys historii kryzysów ekonomicznych, Wiedza Powszechna:
      Kapitalizm przerósł w światowy system ucisku kolonialnego i dławienia finansowego olbrzymiej większości ludności świata.
      Capitalism overgrew into a worldwide system of colonial oppression and financial constraint of the vast majority of the world's population.

Usage notes

[edit]

The passive participle przerośnięty is also used as a past active participle with the sense "to overgrow".

Conjugation

[edit]
Conjugation of przerosnąć pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive przerosnąć
future tense 1st przerosnę przerośniemy
2nd przerośniesz przerośniecie
3rd przerośnie przerosną
impersonal przerośnie się
past tense 1st przerosłem,
-(e)m przerósł
przerosłam,
-(e)m przerosła
przerosłom,
-(e)m przerosło
przerośliśmy,
-(e)śmy przerośli
przerosłyśmy,
-(e)śmy przerosły
2nd przerosłeś,
-(e)ś przerósł
przerosłaś,
-(e)ś przerosła
przerosłoś,
-(e)ś przerosło
przerośliście,
-(e)ście przerośli
przerosłyście,
-(e)ście przerosły
3rd przerósł przerosła przerosło przerośli przerosły
impersonal przerośnięto
conditional 1st przerósłbym,
bym przerósł
przerosłabym,
bym przerosła
przerosłobym,
bym przerosło
przeroślibyśmy,
byśmy przerośli
przerosłybyśmy,
byśmy przerosły
2nd przerósłbyś,
byś przerósł
przerosłabyś,
byś przerosła
przerosłobyś,
byś przerosło
przeroślibyście,
byście przerośli
przerosłybyście,
byście przerosły
3rd przerósłby,
by przerósł
przerosłaby,
by przerosła
przerosłoby,
by przerosło
przerośliby,
by przerośli
przerosłyby,
by przerosły
impersonal przerośnięto by
imperative 1st niech przerosnę przerośnijmy
2nd przerośnij przerośnijcie
3rd niech przerośnie niech przerosną
passive adjectival participle przerośnięty przerośnięta przerośnięte przerośnięci przerośnięte
anterior adverbial participle przerósłszy
verbal noun przerośnięcie
[edit]

Further reading

[edit]
  • przerosnąć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • przerosnąć in Polish dictionaries at PWN